Inversion in distribution channels on the Polish pharmaceutical market - mechanisms of counteracting illegal export of medicinal products

• Autorzy: Zak K.

Warianty tytułu

PL

Inwersja w kanałach dystrybucji na rynku farmaceutycznym w Polsce - mechanizmy zwalczania nielegalnego wywozu leków

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Subject and purpose of work: The subject matter of the study is irregularities in the distribution channels of medicinal products, medical devices and foodstuffs for particular nutritional uses. The inversion of distribution on the Polish pharmaceutical market has taken the form of illegal export of medicinal products, becoming one of the main aspects of cross-border crime. The purpose of the study is to identify the causes, present the essence and point to the effects of uncontrolled exports of pharmaceuticals for the Polish medicinal products supply system. Materials and methods: The fulfilment of the article's objective requires the application of the following research methods: literature analysis and criticism, legal document analysis and document examination. The application of these research methods makes it possible to present the results of the analyses and formulate conclusions on the impact of illegal export of medicinal products on the condition of the healthcare system in Poland. Results: When presenting the results of the analyses, it should be noted that so far pharmaceutical market supervision has proven insufficient and defective at every possible level. A tangible manifestation of the inefficiency of the supervision system are State budget losses of PLN 4 billion per year and the absence and deficiencies of the so-called deficit medicines in retail pharmacies, which the Ministry of Health estimates at 386 items. Conclusions: The sine qua non condition for the appropriate operation of the public healthcare system is to ensure effective supervision over the distribution process of medicinal products and adequate control over the entire pharmaceutical market. This cannot be achieved without an effective supervision system. Changing the previous supervision model to the integrated supervision system based on the connection of pharmaceutical supervision subsystems with the tax and labour inspection subsystems will make it possible to effectively counteract illegal exports of medicinal products.

PL

Przedmiot i cel pracy: Przedmiotem pracy jest problematyka występowania nieprawidłowości w kanałach dystrybucji produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Inwersja dystrybucji w realiach polskiego rynku farmaceutycznego przyjęła formę nielegalnego wywozu leków, stając się jednym z podstawowych aspektów przestępczości transgranicznej. Celem opracowania jest identyfikacja przyczyn, przedstawienie istoty i wskazanie skutków niekontrolowanego wywozu leków dla krajowego systemu zaopatrywania w produkty lecznicze. Materiały i metody: Realizacja celu artykułu wymaga zastosowania następujących metod badawczych: metodę analizy i krytyki piśmiennictwa, metodę analizy aktów prawnych oraz metodę badania dokumentów. Zastosowanie wymienionych metod badawczych pozwala na przedstawienie wyników analiz i sformułowanie wniosków dotyczących wpływu nielegalnego wywozu leków na stan systemu ochrony zdrowia w Polsce. Wyniki: Przedstawiając wyniki analiz należy zauważyć, że dotychczasowy nadzór nad rynkiem farmaceutycznym nie jest skuteczny i zawodzi na każdym możliwym poziomie. Wymiernym obrazem nieefektywności systemu kontroli są straty w budżecie państwa na poziomie 4 mld. PLN rocznie oraz występowanie w aptekach ogólnodostępnych braków i niedoborów w asortymencie tzw. leków deficytowych, szacowanych przez Ministerstwo Zdrowia na poziomie 386 pozycji. Wnioski: Warunkiem sine qua non właściwego działania systemu ochrony zdrowia publicznego jest zapewnienia skutecznego nadzoru nad procesem dystrybucji produktami leczniczymi oraz efektywnej kontroli nad całym rynkiem farmaceutycznym. Nie da się tego osiągnąć bez efektywnego systemu kontroli. Zmiana dotychczasowego modelu nadzoru na system kontroli zintegrowanej, opartej na połączeniu podsystemów kontroli farmaceutycznej z podsystemami kontroli skarbowej i inspekcji pracy, pozwoli na skuteczną walkę z nielegalnym wywozem leków.

Słowa kluczowe

EN

distribution channel; Poland; pharmaceutical market; counteracting mechanism; illegal export; medicinal product

• Wydawca: -
• Czasopismo: Economic and Regional Studies
• Rocznik: 2020
• Tom: 13
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.87-114,fig.,ref.

Twórcy

autor

Zak K.

• CEO, Pharma Consulting, Poland

Bibliografia

• 1. Jarosik, E. (2017). Zlikwidować proceder nielegalnego wywozu leków. Pobrane z: https://www.woia.pl.
• 2. Kobel, H. (2005). European Association of Euro Pharmaceutical Companies, Regulatory Challenges in the Central & Eastern European Pharmaceutical Market Conference.
• 3. Miśkiewicz, T.M. (2013). Marketing na rynku farmaceutycznym w Polsce. W: P. Wyrozębski (red.) Nauki ekonomiczne a wyzwania gospodarcze. Wyniki badań młodych naukowców Kolegium Zarządzania i Finansów SGH (149-162). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie.
• 4. Najwyższa Izba Kontroli (2016). Wykonywanie przez Państwową Inspekcję Farmaceutyczną zadań określonych w ustawie Prawo farmaceutyczne. Informacja o wynikach kontroli, Nr ewid. 17/2016/P/15/109/LZG. Pobrane z: https://www.nik.gov.pl.
• 5. Najwyższa Izba Kontroli (2018a). Działalność organów państwa na rzecz zapewnienia dostępności produktów leczniczych. Informacja o wynikach kontroli, Nr ewid. 139/2018/P/17/110/LZG. Pobrane z: https://www.nik.gov.pl.
• 6. Najwyższa Izba Kontroli (2018b). Działalność organów państwa na rzecz zapewnienia dostępności produktów leczniczych. Lata 2016-2017 (III kwartały). Prezentacja. Pobrane z: https://www.nik.gov.pl.
• 7. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 13 lutego 2020 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.Urz. Ministra Zdrowia, poz. 9.
• 8. Pilarczyk, B. (2014). Procesy dystrybucji na rynku farmaceutycznym. W: M. Michalik, B. Pilarczyk, H. Mruk, Marketing strategiczny na rynku farmaceutycznym (155-179). Warszawa: ABC a Wolters Kluwer business.
• 9. PwC (2011). Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki. Pobrane z: https://www.pwc.pl/.
• 10. Słowik., P. (2019). Wywóz leków nadal bezkarny. Gazeta Prawna.pl. Pobrane z: https://serwisy.gazetaprawna.pl.
• 11. Szalonka, K. (2002). Marketing na rynku farmaceutycznym. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
• 12. Świerczyński, M. (2012). Obrót produktami leczniczymi oraz wymagania dotyczące podmiotów prowadzących obrót. W M. Krekora, M. Świerczyński, E. Traple, Prawo farmaceutyczne (390-452). Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• 13. Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, Dz.U. z 2011 r., Nr 122, poz. 696, ze zm.
• 14. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2019 r., poz. 959.
• 15. Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, Dz.U. z 2011 r., Nr 113, poz. 657, ze zm.
• 16. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, Dz.U. z 2001 r., Nr 126, poz. 1381, ze zm.
• 17. Ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2015 r., poz. 788 ze zm.
• 18. Związek Aptekarzy Pracodawców Polskich Aptek (2019). Apteki w Polsce – raport. Pobrane z : http://aptekarze.org.pl/.
• 19. Żak, K. (2018). Świadczenie usług farmaceutycznych a promocja usług prozdrowotnych. Zastosowanie instrumentów komunikacji marketingowej w aptece ogólnodostępnej. W: K. Szalonka, J. Widerski (red.), Zarządzanie komunikacją prozdrowotną (145-176). Jelenia Góra: Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze.
• 20. Żak, K. (2019). Profesjonalny doradca czy wykwalifikowany sprzedawca? Rola apteki ogólnodostępnej i farmaceuty w systemie ochrony zdrowia publicznego. W A. Majchrowska, J. Pawlikowski, W. Piątkowski, Zawody medyczne – ciągłość i zmiana (101-127). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.

Identyfikatory

DOI

10.2478/ers-2020-0007