EN
The fossil remains here described belonged to a young individual of Glarichelys knorri (Gray), a sea turtle. They were collected from Carpathian menilitic shales at Winnica near Jasło. Its systematic position is discussed and general comments are made on some fossil and recent sea turtles, on problems concerning their morphology, on the taxonomic significance of phalanges in fossil sea turtles, and on the presence in cheloniids of foramina praenuchalia. Biological and ecological notes concerning G.knorri (Gray) are likewise given.
PL
Praca niniejsza zawiera opis szczątków młodego osobnika żółwia morskiego, pochodzącego z łupków menilitowych z miejscowości Winnica koło Jasła , znalezionego przez Dra S. Kadyia z Jasła. W części opisowej podano dokładną charakterystykę zachowanych szczątków oraz przeprowadzono szereg porównań poszczególnych części z współczesnymi i kopalnymi żółwiami morskimi. Uzasadniając stanowisko systematyczne omawianego okazu zaliczam go do gatunku Glarichelys knorri (Gray) (Cheloniidae), opisanego z oligoceńskich warstw kantonu Glarus w Szwajcarii . Przy określaniu stanowiska systematycznego opierałem się przede wszystkim na najnowszej , monograficznej rewizji kopalnych żółwi szwajcarskich R. Zangerla (1958). W części ogólnej podaję kilka uwag dotyczących morfologii i taksonomii kopalnych i współczesnych żółwi morskich. Uwagi te dotyczą typów budowy pancerza brzusznego u poszczególnych rodzajów współczesnych, występowania otworów prenuchalnych (foramina praenuchalia) u współczesnych przedstawicieli rodziny Cheloniidae oraz morfologii palców u młodych osobników tej samej grupy systematycznej. Na zakończenie podano kilka uwag o warunkach życia żółwi morskich w trzeciorzędzie w regionie Jasła . Panował tam przypuszczalnie klimat tropikalny lub subtropikalny oraz znajdował się brzeg morski lub wyspy, umożliwiające żółwiom składanie jaj . Przy przygotowywaniu niniejszej publikacji korzystałem z materiałów współczesnych, znajdujących się w kilku zakładach naukowych w Brazylii, oraz z materiałów zebranych osobiście na wyspie Ilha da Trindade na Atlantyku Południowym.