Warianty tytułu
Gentrification of cities
Języki publikacji
Abstrakty
Artykuł jest próbą syntezy wiedzy na temat procesów gentryfikacji. Temat ten jest nowy w polskiej literaturze, przy czym badania procesu gentryfikacji w krajach postindustrialnych rozpoczęły się już w latach 60. XX wieku. Pierwszą definicję gentryfikacji sformułowała R. Glass, opisując zaobserwowany przez siebie proces jako stopniowe przejmowanie kolejnych fragmentów centrum Londynu przez przedstawicieli klasy średniej oraz przekształcanie podupadłych domów w luksusowe rezydencje. Obecnie można ogólnie określić gentryfikację jako wykup lokali mieszkalnych w dzielnicach zdegradowanych w celu przekształcenia ich w luksusowe mieszania i apartamenty dla gospodarstw domowych o wysokich dochodach. Główna typologia procesu wyodrębnia cztery rodzaje gentryfikacji: gentryfikację sensu stricto („yuppifikacja”), cząstkową gentryfikację (marginal gentrification), modernizację (upgrading), oraz długoterminowa modernizacja (incumbent upgrading). W Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, gdzie skutki procesów gentryfikacji były widoczne najwcześniej, opinie na ich temat były zróżnicowane. W Wielkiej Brytanii odnoszono się do gentryfikacji niechętnie, zwracając uwagę przede wszystkim na negatywne efekty zewnętrzne. W Stanach Zjednoczonych natomiast (co wynikało głównie z systemu podatkowego) zaczęto szybko traktować gentryfikację jako zło konieczne, a z biegiem czasu coraz częściej uważano ją za alternatywny sposób odnowy przestrzeni miejskiej. Z biegiem czasu coraz częściej jednak również w Wielkiej Brytanii zaczęto włączać gentryfikację do strategii odnowy miast. W następnej kolejności z wzorców amerykańskich i brytyjskich zaczęły korzystać również inne kraje (w artykule przedstawiono strategię odnowy Bilbao w Hiszpanii). W odniesieniu do miast postsocjalistycznych, w tym polskich, można mówić dopiero o fazie początkowej procesu gentryfikacji. W wielu miastach postsocjalistycznych obszary centralne charakteryzują się przede wszystkim negatywnymi zjawiskami przestrzennymi oraz społecznymi, a gwałtownym zmianom morfologicznym towarzyszyło na początku okresu transformacji wyludnianie się centrów miast i ubożenie zamieszkującej tam ludności. W chwili obecnej komercjalizacja przestrzeni centralnej miast przynosi zwiększenie zainteresowania zamożnych gospodarstw domowych mieszkaniami w centrach miast. Powstają nowe inwestycje, zarówno deweloperskie jak i prywatne. W polskiej literaturze zdecydowanie brakuje badań pokazujących strukturę nabywców mieszkań w odnawianych przez deweloperów kamienicach oraz nowo budowanych apartamentowcach na obszarach śródmiejskich, brakuje również analizy związku między komercjalizacją a gentryfikacją. Niniejszy artykuł może stanowić punkt wyjścia takich badań.
The article attempts to synthesize the knowledge on the processes being a part of gentrification. The subject is new in Polish literature; however, the research in the field of gentrification in postindustrial countries had already started in the 1960’s. First definition of gentrification was formulated by R. Glass, who described the process as a gradual succession of London city center by the middle-class and transformation of degraded housings into luxury residences. At present the gentrification may be described as buyout of premises in degraded districts with a purpose of transforming them into luxury flats and apartments for households with high income. Main typology of the process includes three kinds of gentrification: gentrification sensu stricto („yuppification”), marginal gentrification, upgrading and incumbent upgrading. In the United States of America and Great Britain, where the effects of gentrification could be seen at the earliest, the opinions on them were diverse. In Great Britain the gentrification was treated reluctantly, by paying attention first of all to the negative externalities. The United States (which was the result of the fiscal system) started qucikly to treat gentrification as a necessary evil, but more and more often it played a role of an alternative way of city space renewal. However in the course of time the elements of gentrification started to be included in the strategies of city renewal. After that American patterns were used also in other countries (the article presents the strategy of Bilbao [Spain] renewal). As far as post-socialist cities are concerned, we can talk only about an initial phase of the gentrification processes. In many post-socialist cities central districts are characterised mainly by negative spatial and social phenomena, and rapid morphological changes were accompanied at the initial part of the transformation by depopulation of city centers and pauperisation of the inhabitants. At present the commercialisation of city centers arouses interest of luxury households in flats in the center. New investments arise, both developer and private. In Polish literature the research showing the structure of purchasers of flats in tenements renewed by developers and newly built apartment houses in city centers, is missing. What is missing, is also the analysis of connection between commercialisation and gentrification. This article may be a starting point for such research.
Twórcy
autor
- Szkoła Główna Handlowa, Warszawa
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.agro-8ed68e27-1e43-40f7-85ce-88c85560b9ef
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.