PL
W pracy określono reakcję drobnoustrojów na zanieczyszczenie cynkiem. Badania modelowe wykonano w warunkach laboratoryjnych. Przedmiotem badań była glina piaszczysta o pHKC1 - 7,0. W doświadczeniu czynnikami zmiennymi były: 1) stopień zanieczyszczenia gleby cynkiem w mg Zn²⁺·kg⁻¹: 0, 300, 600, 1200, 2400; 2) czas inkubacji gleby: 15, 30, 60, 120 dni. Doświadczenie prowadzono w 3 powtórzeniach, w zlewkach o pojemności 150 cm³, w których umieszczono po 100 g gleby. Glebę w zlewkach wymieszano z odpowiednią dawką chlorku cynku. W odpowiednich terminach w glebie, z każdego powtórzenia, oznaczono liczebność: bakterii oligotroficznych, bakterii oligotroficznych przetrwalnikujących, bakterii organotroficznych, Azotobacter spp., promieniowców i grzybów. W 15. i 120. dniu trwania doświadczenia obliczono indeks rozwoju kolonii drobnoustrojów (CD) oraz współczynnik ekofizjologicznej ich różnorodności (EP). Przeprowadzone badania wykazały, że liczebność bakterii oligotroficznych ogółem, bakterii oligotroficznych przetrwalnikujących, bakterii organotroficznych i promieniowców zmniejszała się pod wpływem dawek cynku większych od 300 mg Zn²⁺·kg⁻¹, natomiast liczebność grzybów zwiększała się niezależnie od stopnia zanieczyszczenia cynkiem. Wartość wskaźnika CD grzybów zwiększała się wraz ze zwiększeniem stanu zanieczyszczenia gleb, a wskaźnika EP - zmniejszała. Zwiększenie współczynnika CD dochodziło do 24%, a zmniejszenie indeksu EP do 31%. W przypadku bakterii organotroficznych i promieniowców wartości CD i EP kształtowały się na stosunkowo stałym poziomie, w niewielkim stopniu zależnym od zanieczyszczenia gleby cynkiem.
EN
The aim of study was to determine the response of soil microorganisms to zinc contamination. Model tests were conducted under laboratory conditions, using the samples of sandy loam of pHKCl, 7.0. The experimental variables were: 1) degree of soil contamination with zinc (mg Zn²⁺·kg⁻¹) - 0, 300, 600, 1200, 2400; 2) time of soil incubation (days) - 15, 30, 60, 120. The experiment was carried out in three replications. 150 cm³ glass beakers were filled with 100 g samples of soil which was thoroughly mixed with a dose of zinc. On specified days, the counts of oligotrophic bacteria and their spores, organotrophic bacteria, Azotobacter spp., actinomyces and fungi were determined in soil samples from each replication. The values of the colony development (CD) index and the eco-physiological (EP) index were calculated on 15 and 120 days. It was found that the counts of total oligotrophic bacteria, spore-forming oligotrophic bacteria, organotrophic bacteria and actinomyces decreased in response to zinc doses higher than 300 mg Zn²⁺·kg⁻¹, whereas the abundance of fungi increased irrespective of soil contamination degree. The index of fungal colony development was positively correlated with the level of zinc contamination, while the eco-physiological (EP) index - negatively. The values of CD and EP calculated for organotrophic bacteria and actinomyces were similar.