Wpływ nawożenia popiołem z biomasy drzew iglastych oraz osadem ściekowym na wybrane składniki odżywcze bulw topinamburu (Helianthus tuberosus l.)

Warianty tytułu

EN

Influence of fertilisation with ash from conifers biomass and sewage sludge on selected nutrients in tubers of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena wpływu nawożenia popiołem z biomasy drzew iglastych oraz osadem ściekowym na wybrane składniki odżywcze bulw topinamburu (Helianthus tuberosus L.). Doświadczenie polowe przeprowadzono w Ujkowicach koło Przemyśla. Pierwszym czynnikiem były cztery poziomy nawożenia popiołem z drzew iglastych: 0 – obiekt kontrolny, bez nawożenia; I – 15 kg; II – 30 kg; III – 45 kg na poletko 35 m2. Drugi czynnik stanowiły dwa poziomy nawożenia osadem ściekowym: 0 – obiekt kontrolny, bez osadu; 1 – 30,3 t·ha–1. Trzecim czynnikiem były odmiany topinamburu: ‘Gigant’ i ‘Albik’. W próbach bulw pochodzących z dwóch kolejnych lat zbiorów (2015, 2016) badano zawartości suchej masy, białka surowego oraz popiołu surowego. Zastosowane w doświadczeniu nawożenie popiołem z biomasy i osadem ściekowym istotnie różnicowały skład chemiczny bulw dwóch odmian topinamburu. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem dawki popiołu z biomasy istotnie rosła zawartość suchej masy, białka i popiołu surowego w bulwach topinamburu. Nawożenie osadem ściekowym istotnie zmniejszyło koncentrację suchej masy i białka surowego w badanych bulwach. W bulwach zebranych z poletek nawożonych osadem ściekowym było wyraźnie więcej popiołu surowego. Korzystniejszym składem chemicznym charakteryzowały się bulwy odmiany ‘Gigant’.

EN

The objective of the study was to estimate the influence of fertilisation with ash from conifers biomass and sewage sludge on the content of selected nutrients in tubers of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.). The field experiment was conducted in Ujkowice near Przemyśl. The first factor was four levels of fertilisation with ash of coniferous biomass: 0 – control treatment, without fertilisation; I – 15 kg; II – 30 kg; III – 45 kg on a plot of 35 m2. The second factor was two levels of sewage sludge fertilisation: 0 – control treatment, without sewage sludge; 30.3 t ha–1. The third factor was Jerusalem artichoke cultivars: ‘Gigant’ and ‘Albik’. In samples of tubers from two consecutive harvest years (2015, 2016) the content of dry matter, crude protein and crude ash were studied. It was found that with increasing dose of ash from biomass there was a significant increase of dry matter, crude protein and crude ash content in tubers of Jerusalem artichoke. Fertilisation with sewage sludge significantly reduced the concentration of dry matter and crude protein in studied tubers. The tubers harvested from plots fertilized with sewage sludge had distinctly more crude ash. Tubers of cv. ‘Gigant’ were characterised by better chemical composition.

Słowa kluczowe

EN

Jerusalem artichoke; Helianthus tuberosus; Albik cultivar; Gigant cultivar; tuber quality; nutrient content; dry matter; crude protein; crude ash; fertilization method; coniferous wood; tree biomass; biomass ash; wood ash; wood ash fertilization; sewage sludge fertilization

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2017
• Tom: 24
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.17-28,tab.,bibliogr.

Twórcy

Bibliografia

• AOAC, 2012. Official methods of analysis of AOAC International. 19th ed. Gaithersburg. Bach V., Kidmose U., Bjørn G.K., Edelenbos M., 2012. Effects of harvest time and variety on sensory quality and chemical composition of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus) tubers. Food Chem., 133, 82-89.
• Chekroun M.B, Amzile J., Mokhtari A., El Haloui N.E., 1996. Comparison of fructose production by 37 cultivars of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.). New Zeal. J. Crop Hort., 24, 115-120.
• Cieślik E., Gębusia A., 2011. Żywność funkcjonalna z dodatkiem fruktanów. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2, 27-37.
• Cieślik E. Filipiak-Florkiewicz A., 2000. Topinamur (Helianthus tuberosus L.) – możliwości wykorzystania do produkcji żywności funkcjonalnej. Żywność, 1(22), 71-81.
• Dz. U. 2002 nr 165 poz. 1359, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi.
• Dz. U. z 2015 r. nr 0 poz. 257, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych.
• Florkiewicz A., Cieślik E., Filipiak-Florkiewicz A., 2007. Wpływ odmiany i terminu zbioru na skład chemiczny bulw topinamburu (Helianthus tuberosus L.). Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 3(52), 71-81.
• Gondek K., 2012. Wpływ nawożenia nawozami mineralnymi, obornikiem od trzody chlewnej i komunalnymi osadami ściekowymi na plon i niektóre wskaźniki jakości ziarna pszenicy jarej (Triticum aestivum L.) Acta Agroph., 19(2), 289-302.
• Kalembasa S., Godlewska A., Wysokiński A., 2008. Skład chemiczny popiołów z węgla brunatnego i kamiennego w aspekcie ich rolniczego zagospodarowania. Roczniki Gleboznawcze, 59, 93-97. KJ-I-5.4-59M. Procedura badawcza wersja 01 z dnia 26. 04.2010 r.
• Klimont K., 2004. Przydatność wybranych gatunków roślin użytkowych do rekultywacji terenów zdewastowanych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 497, 673-684.
• Klimont K., Bulińska-Radomska Z., 2008. Przydatność wybranych gatunków roślin do rekultywacji podłoża wapna poflotacyjnego w rożnych warunkach agrotechnicznych. Probl. Inż. Rol., 1, 99-106.
• Klimont K., Góral S., 2001. Glebotwórcze działanie traw i topinamburu na gruncie wapna poflotacyjnego. Inż. Ekolog., 3, 198-201.
• Ma X.Y., Zhang L.H., Shao H.B., Xu G., Zhang F., Ni F.T., Brestic M., 2011. Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus), a medicinal salt-resistant plant has high adaptability and multiple-use values. J. Med. Plants Res., 5, 1275-1282.
• Majtkowski W., 2006. Bioróżnorodność upraw energetycznych podstawą zrównoważonego rozwoju. Probl. Inż. Rol., 2, 25-36.
• Marien C., 2011. Effects of tubers of the Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) and potatoes (Solanum tuberosum) on the intestinal microbiota of pigs and evaluation of a procedure for quantification of microbial mass in pig faces. Dissertation presented on the Faculty of Organic Agricultural Sciences / Department of Animal Nutrition and Animal Health University of Kassel, pp.60.
• Mohammad M.J., Athamneh B.M., 2004. Changes in soil fertility and plant uptake of nutrients and heavy metals in response to sewage sludge application to calcareous soils. J Agronomy, 3, 229-236.
• Mystkowska I., Zarzecka K., Gugała M., Baranowska A., 2015. Właściwości probiotyczne i farmakologiczne słonecznika bulwiastego (Helianthus tuberosus L.). Probl. Hig. Epidemiol., 96(1), 64-66.
• Ostrowska D., 2004. Topinambur roślina z przyszłością. Poradnik Plantatora Buraka Cukrowego, 4, 18-19. WPŁYW NAWOŻENIA POPIOŁEM Z BIOMASY DRZEW IGLASTYCH ... 27 Pan L., Sinden M.R., Kennedy A.H., Chai H., Watson L.E., Terrence L., Kinghorn G.A.D., 2009. Bioactive constituents of Helianthus tuberosus (Jerusalem artichoke). Phytochem. Lett., 2, 15-18.
• PN-EN-ISO-5983-1:2005. Pasze – Oznaczanie zawartości azotu i obliczanie zawartości białka ogólnego – Część 1: Metoda Kjeldahla.
• PN-ISO-2171:1994. Ziarno zbóż i przetwory zbożowe – Oznaczanie popiołu całkowitego.
• PN-R-04020:1994. Analiza chemiczno-rolnicza gleby – Oznaczanie zawartości przyswajalnego magnezu.
• PN-ISO 10390:1997. Jakość gleby – Oznaczanie pH.
• PN-R-04023:1996. Analiza chemiczno-rolnicza gleby – Oznaczanie zawartości przyswajalnego fosforu w glebach mineralnych.
• PN-R-04022: 1996. Analiza chemiczno-rolnicza gleby – Oznaczanie zawartości przyswajalnego potasu w glebach mineralnych.
• PN-ISO 11047:2001. Jakość gleby – Oznaczanie kadmu, chromu, kobaltu, miedzi, ołowiu, manganu, niklu i cynku w ekstraktach gleby wodą królewską – Metody płomieniowej i elektrotermicznej absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• PN-EN ISO 6579:2003. Mikrobiologia żywności i pasz – Horyzontalna metoda wykrywania Salmonella spp.
• Prośba-Białczyk U., 2007. Produkcyjność topinamburu (Helianthus tuberosus L.) uprawianego bez nawożenia. Fragm. Agron., (XXIV), 4(96), 106-112.
• Różyło K., Pałys E., 2009. Skład chemiczny bulw ziemniaka i jego korelacje z zachwaszczeniem w zależności od rodzaju nawożenia oraz kategorii agronomicznej gleby. Ann. UMCS, sec. E, Agricultura, VLXIV(3), 110-119.
• Sawicka B., 2002. Zmienność składu chemicznego bulw Helianthus tuberosus L. w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 484, 573-579.
• Sawicka B., Michałek W., Pszczółkowski P., 2011. Uwarunkowania potencjału plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach środkowo-wschodniej Polski. Biul. Inst. Hod. Rośl., 259, 219-228.
• Sawicka B., Hameed T.S., Skiba D., 2015. Potencjalne możliwości pozyskiwania surowca do produkcji biogazu i bioetanolu z biomasy słonecznika bulwiastego. I Ogólnopolskie Sympozjum Energii Odnawialnej „OZE – Energia Przyszłości”. Lublin, 28-29.11, 71-72.
• Slimestad R., Seljaasen R., Meijer K., Skar, S.L., 2010. Norwegian-grown Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.): morphology and content of sugars and fructo-oligosaccharides in stems and tubers. J. Sci. Food Agr., 90, 956-964.
• Takeuchi J., Nagashima T., 2011. Preparation of dried chips from Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus) tubers and analysis of their functional properties. Food Chem., 126, 922-926. Urbaniak M., Wyrwicka A., Kiedrzyńska E., Staniek S., Gałązka A., Tołoczko W., Siebielec G., 2014. Problematyka przyrodniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych. Acta nnovations, 12, 35-48.
• Wiater J., Butarewicz A., 2014. Sposoby wykorzystania osadów z Oczyszczalni Ścieków w Białymstoku. Inż. Ochr. Środ., 17(2), 281-291.
• Wierzbicka A., 2012. Wpływ odmiany, nawożenia azotem i terminu zbioru na zawartość suchej masy i skrobi w bulwach ziemniaków wczesnych. Fragm. Agron., 29(2), 134-142.
• Yuan X., Gao M., Xiao H., Tan C., Du Y., 2012. Free radical scavenging activities and bioactive substances of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) leaves. Food Chem., 133, 10-14.
• Zhang F., Tai F.N, Brestic M., 2011. Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus), a medicinal salt-resistant plant has high adaptability and multiple-use values. J. Med. Plants Res., 5(8), 1272-1279.