Gospodarowanie wspólnym zasobem na przykładzie wybranych wspólnot gruntowych w Polsce

• Autorzy: Danilowska A. , Zajac A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest rozpoznanie i ocena sposobu zarządzania wspólnymi zasobami na przykładzie wybranych wspólnot gruntowych w Polsce na tle rozwiązań proponowanych przez teorię wyboru publicznego. Z analizy zasad, którymi kierują się badane wspólnoty w praktyce, wynika, że są one zgodne z kilkoma zasadami postulowanymi przez Elinor Ostrom, mianowicie z zasadą ściśle ograniczonych granic wykorzystania zasobu, adaptacją zasad wykorzystania zasobu do lokalnych warunków, włączeniem w decyzje dotyczące wspólnoty większości użytkowników, monitorowania efektywnego wykorzystania zasobów, poczucia wspólnoty. W badanych dwóch wspólnotach są określone zasady wykorzystania zasobu (drewna) przez członków wspólnoty, a monitorowaniem wykorzystania zasobów zajmują się komisje leśne. Wielu członków wspólnoty jest zaangażowanych w pracę różnych organów wspólnoty i może realnie wpływać na jej bieżące funkcjonowanie. Poczucie wspólnoty jest budowane poprzez bieżące działania. Bez poczucia wspólnoty obie istniałby tylko formalnie jak tysiące innych wspólnot w kraju.

EN

The aim of the paper is to recognise and evaluate models of governance of commons by land communities in Poland on the example of two active communities. The evaluation was carried out from the perspective of public choice theory. The analysis showed that examined communities adopted some Elinor Ostrom’s solutions for good governance of the commons like boundaries on using the commons, adjusting rules of using to the local circumstances, involvement majority of co owners in governance, effective monitoring of using, sense of community. In both examined land communities, the rules of using the commons are worked out and the special internal commissions are responsible for monitoring of the owners behaviours against commons. Many members of communities are involved in governance and current management. The sense of community is build by current activity. Without the sense of community these two communities would exist only formally like thousands of communities in the country.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2015
• Tom: 102
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.14-22,bibliogr.

Twórcy

autor

Danilowska A.

• Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa

autor

Zajac A.

• Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa

Bibliografia

• Bentley Artur Fisher, 1908: The Process of Government, Chicago, University of Chicago, Press, s. 1-501.
• Bracha Andrzej, 2013: Podręcznik reaktywacja i zarządzanie wspólnotami gruntowymi, Publikacja dofinansowana ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich i powstała w ramach projektu „Inkubujemy Wspólnoty Gruntowe” realizowanego przez Stowarzyszenie Aktywni oraz Urząd Gminy Jastrząb, [online] http://witrynawiejska.org.pl/strona-glowna/moje-solectwo/item/20457-podrecznik-reaktywacja-i-zarzadzanie-wspolnotami-gruntowymi, s. 1-61, dostęp 20.02.2015.
• Chmielewski Piotr, 1995: Mountain commons in the Tatras, „Polish Sociological Review”, nr 3(111), s. 241-261.
• Gołos Piotr, Kwiecień Ryszard, Głaz Jan, Kaliszewski Adam, 2006: Synteza. Analiza prywatnych gospodarstw rolno-leśnych i leśnych w Polsce – projekt sieci gospodarstw testowych, Instytut Badawczy Leśnictwa, Warszawa, s. 1-11.
• Hardin Garret, 1968: The tragedy of the Commons, Science 162, s. 1243-1248.
• Informacja o wynikach kontroli aktualizacji stanu faktycznego i prawnego nieruchomości przez organy gospodarujące mieniem stanowiącym zasóbnieruchomości Skarbu Państwa, gminny zasób nieruchomości i mienie gminne. 2009: Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa.
• Jakubowski Maciej, 2012: Dobra publiczne i dobra wspólne, [w] J. Wilkin (red.), Teoria wyboru publicznego: główne nurty i zastosowania, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 42-65.
• Lipińska Izabela, 2010: Rola i funkcjonowanie wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych, „Problemy Rolnictwa Światowego”, t. 10 (XXV), z. 4, s. 35-44.
• Olson Mancure, 1965: The logic of collective action public goods and the theory of the groups, Harvard University Press, Cambridge, Mass, s. 1-186.
• Ostrom Elinor, 1990: Governing the Commons. The evolution of institutions for collective action, Cambridge University Press, wydanie poskie: Dysponowanie wspólnymi zasobami, Oficyna Wolters & Kluwer Business, Warszawa 2013, s. 1-347.
• Truman David B., 1958: The Governmental Process, Knopf, New York.
• Ustawa z dnia 4 maja 1938 r. o uporządkowaniu wspólnot gruntowych, Dz.U. 1938.33.290.
• Ustawa z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, Dz.U. 1963.28.169.
• Wspólnoty gruntowe – projekt ustawy przyjęty przez rząd, Informacja prasowa MRiRW, http://www.minrol.gov.pl/Ministerstwo/Zespol-Prasowy/Informacje-Prasowe/Wspolnoty-gruntowe-projektustawy-przyjety-przez-rzad, dostęp: 19.02.2015.
• http://www.wspolnotagruntowa.pl/index, dostęp: 20.02.2015.
• http://tpn.pl/filebrowser/files/07_Wspolnota_Lesna_8_Wsi.pdf, dostęp: 20.02.2015.
• http://www.wspolnotalesna8wsi.pl/informacje/202, dostęp: 20.02.2015.