Revision of Nymphaea candida range - new data on the distribution and habitat preferences of the species in southern Poland

• Autorzy: Nowak A. , Nobis M. , Dajdok Z. , Zalewska-Galosz J. , Nowak S. , Nobis A. , Czerniawska-Kusza I. , Kozak M. , Stebel A. , Bula R. , Sugier P. , Szlachetka A. , Bena W. , Trojecka A. , Piwowarczyk R. , Adamiec A. , Krawczyk R.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents results of geobotanical and taxonomic studies on the distribution and habitat requirements of Nymphaea candida in southern Poland. The researches were conducted in southern Poland in 2003-2009, in the provinces of Lower Silesia, Lublin, Małopolska, Opole, Silesian province as well as, in southern parts of Mazowieckie and Lubuskie. Flowers, leaves and fruits of Nymphaea species were collected from 27 locations. Altogether pollens from 73 populations of N. candida and 18 of N. alba from all the researched area were measured. The trophic level of an ecosystem was evaluated according to the results of the total nitrogen, total phosphorus, chlorophyll a, transparency and biological parameters. As the result of the studies of more than 200 water bodies, 57 localities of N. candida were documented within the investigation area. The populations of N. candida occupy mid-forest water bodies and river ox-bow lakes. A significant number of populations was also found in artificial reservoirs - fish ponds. The most suitable habitat conditions for N. candida occur in shallow waters in the shore zone with the amplitude of the water column vary from 0.5 to 2 m. Regarding the trophy level, N. candida occupies different habitats, mainly mesotrophic and also eutrophic with high content of organic matters. Considering the 15 checked morphological parameters, especially the stigma diameter, the number of carpellary teeth, flower and pollen diameters, the found and collected specimens of N. candida significantly differ from N. alba. The study confirms that N. candida ocurrs in whole lowland Poland without any regional distribution gaps. According to the IUCN guidelines to species assessment the data gathered during the presented study do not allow to classify N. candida as a vulnerable species in Poland. Still existing populations for more than 150 years, numerous stable locations, abundant populations, a habitat accessibility, a biotope extent, an ecological amplitude against the trophy level and direct human impacts suggest, that the species should be regarded as a least concern (LC) taxon.

Słowa kluczowe

EN

revision; Nymphaea candida; species distribution; habitat preference; Poland; pond; aquatic vegetation; species range; location; species list; locality list; morphological characteristics

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Societatis Botanicorum Poloniae
• Rocznik: 2010
• Tom: 79
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.333-350,fig.,ref.

Twórcy

autor

Nowak A.

• Laboratory of Geobotany and Plant Conservation, Department of Biosystematics, Opole University, Oleska 48, 45-022 Opole, Poland

autor

Nobis M.

autor

Dajdok Z.

autor

Zalewska-Galosz J.

autor

Nowak S.

autor

Nobis A.

autor

Czerniawska-Kusza I.

autor

Kozak M.

autor

Stebel A.

autor

Bula R.

autor

Sugier P.

autor

Szlachetka A.

autor

Bena W.

autor

Trojecka A.

autor

Piwowarczyk R.

autor

Adamiec A.

autor

Krawczyk R.

Bibliografia

• ANIOŁ-KWIATKOWSKA J., BERDOWSKI W., KOŁA W., KWIATKOWSKI P., MACICKA T., PANEK E., PENDER K., WERETELNIK E., WILCZYŃSKA W. 1995. Charakterystyka botaniczna rezerwatu “Stawy Milickie”. Acta Univ. Wrat. Prace Bot. 62: 199-233. (in Polish)
• ANIOŁ-KWIATKOWSKA J., DAJDOK Z., KĄCKI Z. 1998. Walory przyrodnicze projektowanego Parku Krajobrazowego “Dolina Odry II”. Acta Univ. Wrat. Prace Bot. 74: 201-233. (in Polish)
• BAŁAGA K. 2007a. Changes in the natural environment recorded in the sediments of the Karaśne Lake-mire complex (Lublin Polesie, E Poland). Geochronometria 29: 1-21.
• BAŁAGA K. 2007b. Transformation of lake ecosystem into peat bog and vegetation history based on Durne Bagno mire (Lublin Polesie, E Poland). Geochronometria 29: 23-43.
• BAŁAGA K., SZEROCZYŃSKA K., TARAS H., MAGIERSKI J. 2002. Natural and anthropogenic conditioning of the development of Lake Perespilno (Lublin Polesie). Limnological Review 2, 15-27.
• BARBER E. 1937. Flora der Oberlausitz einschließlich den nördlichen Böhmens. Abhandlungen der Naturforschenden Gesellschaft zu Görlitz 33(1): 7-88.
• BENKERT D., FUKAREK F., KORSCH H. 1996. Verbreitungsatlas der Farn- und Blütenpflanzen Ostdeutschlands (Meklemburg-Vorpommern, Brandenburg, Berlin, Sachsen-Anhalt, Sachsen, Thüringen). Gustav Fischer Jena, Stuttgart, Lübeck, Ulm, pp. 55.
• BERDOWSKI W., NARKIEWICZ C. 1996. Inwentaryzacja stanowisk chronionych gatunków roślin i grzybów na terenie gminy Węgliniec. Jelenia Góra-Wrocław (unpublished work).
• BOBROWICZ G., KONIECZNY K. 2000. Osobliwości przyrodnicze gminy Wińsko i propozycja ich ochrony. Chrońmy Przyr. Ojcz. 64(4): 5-31.
• CARLSON R.E. 1977. A trophic state index for lakes. Limnol. Oceanogr. 22: 361-369.
• CASPER S.J., KRAUSCH H.-D. 1981. Süßwasserflora von Mitteleuropa. Band 24, pp. 461-465. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, New York.
• CELIŃSKI F., ROSTAŃSKI K., SENDEK A., WIKA S., CABAŁA S. 1979. Nowe stanowiska rzadkich roślin na Górnym Śląsku i terenach przyległych. Cz. IV. Zesz. Przyr. OTPN 18: 3-18.
• CIEŚLAK M., SZLACHETKA A. 1987. Ekspertyza botaniczna zachodniej części województwa legnickiego. Na zlecenie Woj. Konserwatora Przyrody w Legnicy (unpublished work).
• CONARD H.S. 1905. The waterlilies. A monograph of the genus Nymphaea. The Carnegie Institution of Washington. Publ. 4: 172-179.
• CZARNECKA B., SUGIER P. 1998. Landscape changes in macro- and microscales. Ekológia (Bratislava), 17, suppl. I: 177-188.
• DAJDOK Z., KĄCKI Z., NOWAK A., NOWAK S., SPAŁEK K. 1998. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych prawnie chronionych w województwie opolskim. Uniwersytet Opolski, Opole. pp. 278.
• DENISIUK Z., GRYNIA M. 1969. Mszar sfagnowy Rhynchosporetum albae Koch 1926 w dolinie górnej Warty. Fragm. Flor. Geobot. 15(3): 343-351.
• DODDS W.K., JONES J.R., WELCH E.B. 1998. Suggested classification of stream trophic state: distribution of temperate stream types by chlorophyll, total nitrogen, and phosphorus. Wat. Res. 32(5): 1455-1462.
• FIEK E. 1881. Flora von Schlesien preussischen und österreichischen Antheils, enthaltend die wildwachsenden, verwilderten und angebauten Phanerogamen und Gefäss-Cryptogramen. J. U. Kern’s Verlag, Breslau, pp. 571.
• FIEK E. 1887. Resultate der Durchforschung der schlesischen Phanerogamenflora im Jahre 1886. Jahr. Ber. Schles. Gesell. vaterl. Cultur 64: 197-224.
• FIEK E. 1888. Resultate der Durchforschung der schlesischen Phanerogamenflora im Jahre 1887. Jahr. Ber. Schles. Gesell. vaterl. Cultur 65: 309-339.
• FIEK E., SCHUBE T. 1893. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Phanerogamenflora im Jahre 1892. Jahr. Ber. Schles. Gesell. vaterl. Cultur 70: 84-108.
• FIJAŁKOWSKI D. 1959a. Szata roślinna jezior Łęczyńsko-Włodawskich i przylegających do nich torfowisk. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. B, 14(3): 131-206.
• FIJAŁKOWSKI D. 1959b. Wykaz rzadszych roślin Lubelszczyzny. Cz. III. Fragm. Flor et Geobot. 5(1): 11-35.
• FIJAŁKOWSKI D. 1960. Wykaz rzadszych roślin Lubelszczyzny. Cz. IV. Fragm. Floret Geobot. 6(3): 262-286.
• FIJAŁKOWSKI D. 1961. Zbiorowiska roślinne jeziora Bartków w woj. lubelskim. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. C, 16(4): 77-89.
• FIJAŁKOWSKI D. 1962. Wykaz rzadszych roślin Lubelszczyzny. Cz. V. Fragm. Flor et Geobot. 8(4): 443-468.
• FIJAŁKOWSKI D. 1963. Wykaz rzadszych roślin Lubelszczyzny. Cz. VI. Fragm. Flor et Geobot. 9(2): 219-237.
• FIJAŁKOWSKI D. 1964. Wykaz rzadszych roślin Lubelszczyzny. Cz. VII. Fragm. Flor et Geobot. 10(4): 453-471.
• FIJAŁKOWSKI D. 1965. Zbiorowiska wodno-torfowiskowe rezerwatu Świerszczów koło Włodawy. Annales UMCS, sec. C, 20(12): 179-195.
• FIJAŁKOWSKI D. 1997. Szata roślinna Parku Krajobrazowego “Lasy Janowskie”. Wyd. UMCS, Lublin.
• FIJAŁKOWSKI D., BLOCH M., FLISIŃSKA Z., POLSKI A., WÓJCIAK H. 1992. Szata roślinna rezerwatu Imielty Ług. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. C, 47: 169-197.
• FIJAŁKOWSKI D., WAWER M., PIETRAS T. 1993. Roślinność projektowanego rezerwatu Brudno na Pojezierzu Łęczyńsko- Włodawskim. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. C, 48: 93-103.
• FIJAŁKOWSKI D., KARCZMARZ K., WÓLCZYŃSKA R. 1994a. Zmiany szaty roślinnej bagna Dubeczyńskiego w okresie 35 lat (1958-1993). Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. C, 49: 101-132.
• FIJAŁKOWSKI D., WAWER M., PIETRAS T. 1994b. Roślinność rezerwatu Żółwiowe Błota koło Włodawy. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. C, 49: 151-170.
• FOJCIK B. 1997. Rośliny chronione Wyżyny Wieluńskiej. Acta Biol. Silesiana 30(47): 125-138.
• FOJCIK B. 2003. Osobliwości szaty roślinnej okolic Myszkowa i problemy ich ochrony, Chrońmy Przyr. Ojcz. 9(1): 94-98.
• GLÜCK H. 1924. Biologische und Morfologische Untersuchungen über Wasser- und Sumpfgewächse, IV Teil. Untergetauchte und Schwimmblattflora, pp. 328-459. Gustav Fischer Verlag, Jena.
• HEGI E. 1965. Familie Nymhaeaceae. Illustrierte Flora von Mitteleuropa. Band III, pp. 1-29. Carl Hansen Verlag, Wien.
• HEJNŸ S., SLAVÍK B. 1997. Kvétena Ceské Republiky. Vol. 1. Academia Praha, pp. 557.
• HEREŹNIAK J. 1986. Nowe stanowiska rzadkich i interesujących gatunków roślin naczyniowych w północnej części Wyżyny Śląsko-Krakowskiej. Fragm. Flor. Geobot. 29(3-4): 361-384.
• HEREŹNIAK J. 1993. Stosunki geobotaniczno-leśne północnej części Wyżyny Śląsko-Krakowskiej na tle zróżnicowania i przemian środowiska. Monographiae Botanice, pp. 75.
• HEREŹNIAK J., GRZYL A., KOŁODZIEJEK J., ŁAWRYNOWICZ M. 2001, Materiały do flory północnej części Wyżyny Śląsko-Krakowskiej - rzadkie i interesujące gatunki roślin naczyniowych. Cz. 2. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 8: 35-41.
• HEREŹNIAK J., SAMOSIEJ L. 1990. O potrzebie ochrony rezerwatowej Jeziora Blachownia koło Częstochowy, Chrońmy Przyr. Ojcz. 46(1): 35-46.
• HEUKELS H., VAN DER MEIJDEN R. 1990. Flora von Nederland. Wolters-Noordhoff, Groningen, pp. 144.
• HULTEN E., FRIES M. 1986. Atlas of North European vascular plants. North of the tropic of cancer. Vol. 1. Koeltz Scientific Books, Köenigstein, 498 pp.
• IUCN. 2001. IUCN Red List Categories and Criteria: Version 3.1. IUCN Species Survival Commission. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK. ii + 30.
• JONES M. R., CLARKE G. C. S. 1981. Nymphaeaceae. In: Punt W., Clarke G.C.S. (eds), The Northwest European Pollen Flora. III, pp. 56-67. Elsevier Scientific Publishing Comp., Amserdam, Oxford, New York.
• KARCZMARZ K., MALICKI J. 1971. Zespoły i ekologia ramienic Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Lublin, sec. C, 26(23): 297-327.
• KŁOSOWSKI S. 2001. Nymphaea candida C. Presl. Grzybienie północne. pp. 113-116. In: Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (eds), Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Instytut Botaniki im. W. Szafera, Instytut Ochrony Przyrody PAN. Kraków, pp. 664.
• KORNECK D., SCHNITTLER M., VOLLMER I. 1996. Rote Liste der Farn- und Blütenpflanzen (Pteridophyta et Spermato- phyta) Deutschlands. pp. 21-187. In: Ludwig G., Schnittler M. (eds), Rote Liste gefährdeter Pflanzen Deutschlands. Schr.-R. f. Vegetationskunde 28. Bundesamt für Naturschutz, Bonn - Bad Godesberg. pp. 744+VXI.
• KUBÁT K. 2002. Klic ke kvétené Ceské republiky. Academia Praha, pp. 927.
• KUCZYŃSKA I. 1974: Stosunki geobotaniczne Opolszczyzny. I. Zbiorowiska leśne. Acta Univ. Wrat. 162, Prace Bot. 18, pp. 115.
• KUJAWA-PAWLACZYK J., PAWLACZYK P. 2003. Ochrona rzadkich i zagrożonych roślin w lasach. Dodatek 2 - Cenne gatunki roślin na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze. Wyd. Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 142.
• KUŹNIEWSKI E. 1964. Notatki florystyczne ze Śląska. Cz. IV, Zesz. Przyr. OTPN 4: 79-83.
• MACICKA T., WILCZYŃSKA W. 1992. Inwentaryzacja stanowisk roślin chronionych na terenie gminy Wińsko. Maszynopis. Dolnośląski Urząd Wojew. we Wrocławiu, Woj. Kons. Przyr.
• MACICKA-PAWLIK T., WILCZYŃSKA W. 1996. Zbiorowiska roślinne starorzeczy w dolinie środkowego biegu Odry. Acta Univ. Wrat. No 1735, Prace Bot. 64: 74-120.
• MACICKA-PAWLIK T., WILCZYŃSKA W. 1998. Wartości przyrodnicze projektowanego Parku Krajobrazowego “Dolina Odry I”. Acta Univ. Wrat. Prace Bot. 74: 165-200.
• MEUSEL H., JÄGER E., WEINERT E. 1965. Vergleichende Chorologie der Zentraleuropäischen Flora. 1 Karten. Gustav Fischer Verlag, Jena, pp. 258.
• MUNTENDAM J.B., POVEL G.D.E., VAN DER VELDE G. 1996. Morphometric patterns in the Nymphaea alba-candida complex. Acta. Bot. Neerl. 45(3): 279-302.
• MICHALAK S. 1963. Staw Nowokuźnicki - rezerwat na Śląsku Opolskim. Chrońmy Przyr. Ojcz. 19(6): 24-27.
• NEUHÄUSL R., TOMSOVIC P. 1957. Die Gattung Nymphaea (L.) Smith in der Tschechoslovakei. Preslia 29: 225-249.
• NOBIS M. 2007. Rośliny naczyniowe zachodniej części Przedgórza Iłżeckiego. Vascular plants of the west part of Iłża Foreland (Małopolska Upland). Prace Bot. 40: 1-458. (in Polish with English summary)
• NOWAKA., NOWAK S. 2004. The effectiveness of plant conservation: a case study of Opole Province, Southwest Poland. Environmental Management, Springer-New York, Vol. 34(3): 363-371.
• NOWAK A., NOWAK S. 2007. The problem of the occurrence of Nymphaea candida C. Presl in the Opole Silesia. Nat. J. 40: 25-33.
• NOWAKA., NOWAK S., SPAŁEK K. 2008. Red list of vascular plants of Opole province - 2008. Opol. Scient. Soc., Nat. J. 41: 141-158.
• OBERDORFER E. 1994. Pflanzensoziologische Exkursionsflora. 7 Auflage. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart. 1050 pp.
• OCHYRA R. 1979. Flora lejków krasowych w okolicach Staszowa. I. Rośliny naczyniowe. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 25: 209-236.
• OECD 1982. Organization for Economic Co-operation and Development. Eutrophication of waters: monitoring, assessment and control. OECD, Paris, pp. 154.
• OTTO H.-W. 2004. Die Fam- und Samenpflanzen der Oberlausitz. Berichte der Naturforschenden Gesellschaft der Oberlausitz 12: 63.
• OTTO H.-W., GEBAUER P., HARDTKE H.-J. 2000. Floristische Beobachtungen 1999 in Oberlausitz und Elbhügelland. Berichte der Naturforschenden Gesellschaft der Oberlausitz 9: 135-147.
• PARINET B., LHOTE A., LEGUBE B. 2004. Principal component analysis: an appropriate tool for water quality evaluation and management - application to a tropical lake system. Ecological Modelling 178: 295-311.
• PEŁECHATY M., PEŁECHATA A., PUKACZ A. 2007. Charophyte flora and Vegetation against the background of the trophy state of lakes of Lubuskie Lakeland (mid-Western Poland). Bogucki Publisher, Poznań, pp. 137 (in Polish)
• POPIOŁEK Z. 1971. Roślinność wodna i przybrzeżna jezior okolic Ostrowa Lubelskiego na tle warunków siedliskowych. Cz. I. Jezioro Kleszczów. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. C, 26: 387-408.
• POPIOŁEK Z. 1973. Roślinność wodna i przybrzeżna jezior okolic Ostrowa Lubelskiego na tle warunków siedliskowych. Cz. III. Jezioro Miejskie. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. C, 28: 191-213.
• POPIOŁEK Z. 1974. Roślinność wodna i przybrzeżna jezior okolic Ostrowa Lubelskiego na tle warunków siedliskowych. Cz. IV. Jezioro Czarne Gościnieckie. Ann. Univ. Mariae Curie- Skłodowska, sec. C, 29: 333-353.
• POPIOŁEK Z. 1988. Zróżnicowanie roślinności wodnej i przybrzeżnej na tle warunków siedliskowych w obrębie kompleksu jezior Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Wyd UMCS, 35: 1-108.
• PROCHAZKA F. (ed.). 2001. Cerny a cerveny seznam cevnatych rostlin Ceske republiky (stav v roce 2000). Pnroda, Praha 18: 1-166.
• RADICS F. 1967. A revision of the Nymphaea material in Hungarian Natural History Museum. Pars Bot. 59: 135-145.
• ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 2004. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz. U. Nr 168, poz. 1764.
• RUSZLEWICZ A., SZLACHETKAA. 2007. Ocena oddziaływania na obszary Natura 2000 obejście Ścinawy z przeprawą mostową na Odrze (unpublished work).
• RUTKOWSKI L. 1998. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, pp. 812.
• SCHALOW E. 1935. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1934. Jahresber. Schles. Ges. vaterl. Cult.107: 55-70.
• SCHUBE T. 1903a. Die Verbreitung der Gefässpflanzen in Schlesien, preussischen und österreichischen Anteils. Druck von R. Nischowsky, Breslau, pp. 361.
• SCHUBE T. 1903b. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1902. Jahr. Ber. Schles. Gesell. vaterl. Cultur 80: 33-59.
• SCHUBE T. 1904. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1903. Jahr. Ber. Schles. Gesell. vaterl. Cultur 81: 42-64.
• SCHUBE T. 1905. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1904. Jahresber. Schles. Ges. vaterl. Cult. 82: 41-64.
• SCHUBE T. 1906. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1905. Jahr. Ber. Schles. Gesell. vaterl. Cultur 83: 75-95.
• SCHUBE T. 1908. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1907. Jahresber. Schles. Ges. vaterl. Cult. 85: 46-62.
• SCHUBE T. 1910. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1909. Jahresber. Schles. Ges. vaterl. Cult. 87: 49-73.
• SCHUBE T. 1925. Ergebnisse der Durchforschung der schlesischen Gefässpflanzenwelt im Jahre 1919-1924. Jahresber. Schles. Ges. vaterl. Cult. 97: 75-81.
• SENDEK A. 1984. Rośliny Naczyniowe Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. OTPN, PWN, Warszawa-Wrocław. 137 pp.
• SENDEK A. 1986. Charakterystyka flory rezerwatu Łężczak koło Raciborza. Zesz. Przyr. OTPN 24: 9-19.
• SOLHEIM L. A. 2005. Reference conditions of European lakes. Draft version, pp. 105.
• SPAŁEK K. 2007. Nymphaeetum albae Vollmar 1947 em. Oberd. in Oberd. et al. 1967, a plant association new to Poland, Acta Soc. Bot. Pol. 76(1): 81-84.
• SUGIER P. 1998. Przekształcenia szaty roślinnej jeziora Czarne Gościnieckie na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim. Przegląd Przyrodniczy, 9(1/2): 213-222.
• SUGIER P., CZARNECKA B. 1998. Changes of geocomponents in the landscape of the Polesie Lubelskie under the influence of anthropopression. In: Richling A., Lechnio J., Malinowska E. (eds), Landscape transformation in Europe - practical and theoretical aspects. The problems of landscape ecology 3: 236-245.
• SUGIER P., POPIOŁEK Z. 1995. Roślinność wodna i przybrzeżna jezior Poleskiego Parku Narodowego na tle warunków siedliskowych. Jezioro Karaśne. Ann. Univ. Mariae Curie-Skło- dowska, sec. C, 50(3): 55-69.
• SUGIER P., POPIOŁEK Z. 1998. Roślinność wodna i przybrzeżna jeziora Moszne w Poleskim Parku Narodowym. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sectio C, 53: 185-200.
• SZAFRAN B. 1925. Der Bau und das Alter des Moores von Pakosław bei Iłża in Mittelpolen. Bull. Acad. Pol. Sci. Lettr. Cl. Math.-Nat., Ser. B 7: 751-768.
• SZAŃKOWSKI M., KŁOSOWSKI S. 1999. Habitat conditions of nymphaeid associations in Poland. Hydrobiologia 415: 177-185.
• SZLACHETKA A. 2007a. Weryfikacja siedlisk leśnych i nieleśnych w Nadleśnictwie Chocianów, w ramach inwentaryzacji siedlisk Natura 2000 w Lasach Państwowych (unpublished work).
• SZLACHETKA A. 2007b. Weryfikacja siedlisk leśnych w Nadleśnictwie Legnica, w ramach inwentaryzacji siedlisk Natura 2000 w Lasach Państwowych (unpublished work).
• SZLACHETKA A. 2008. Ekspertyza dotycząca projektu obszarów Gałuszka w Chocianowie, Wzgórza Warzęgowskie, Wzgórza Dalkowskie sieci Natura 2000 w województwie dolnośląskim. Na zlecenie Ministra Środowiska (unpublished work).
• SZLACHETKAA., SZLACHETKAE. 1998. Dokumentacja projektowanego rezerwatu przyrody ’’Torfowisko Borówki”. Na zlecenie Woj. Konserwatora Przyrody w Legnicy (unpublished work).
• TOMA C. 1994. Czy kotewka orzech wodny Trapa natans powróci na dawne stanowisko w zbiorniku wodnym Paprocany (Tychy)? Chrońmy Przyr. Ojcz. 50(1): 84-87.
• TOMASZEWICZ H. 1979. Roślinność wodna i szuwarowa Polski. Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, pp. 325.
• TOMSOVIC P. 1997. Nymphaeaceae Salisb. pp. 325-363. In: Hejny S., Slavik B. (eds), Kvetena Ceske Republiky. Vol. 1. Academia, Praha, pp. 557.
• TUTIN T.G., BURGES N.A., CHATER A.O., EDMONDSON J.R., HEYWOOD V.H., MOORE D.M., VALENTINE D.H., WALTERS S.M., WEBB D.A. 2002. Flora Europaea. Vol. 1, Psilotaceae to Platanaceae. Cambridge University Press. 581 pp.
• UECHTRITZ R. VON. 1864a. Beiträge zur Flora von Schlesien. I. Ueber die Flora der Umgegend von Koschentin. Jahresber. Schles. Ges. Vaterl. Cultur, Abhandl. Schles. Ges. Vaterl. Cultur Abt. Naturw. Med. 1: 16-21.
• UECHTRITZ R. VON. 1864b. Beiträge zur Flora von Schlesien. II. Seltenere Pflanzen der Flora von Rybnik. Jahresber. Schles. Ges. Vaterl. Cultur, Abhandl. Schles. Ges. Vaterl. Cultur Abt. Naturw. Med. 1: 22-26.
• UECHTRITZ R. VON. 1885. Resultate der Durchforschung der schlesischen Phanerogamenflora im Jahre 1884. Jahr. Ber. Schles. Gesell. vaterl. Cultur 26: 309-341.
• URBISZ A. 1996. Flora naczyniowa Płaskowyżu Rybnickiego na tle antropogenicznych przemian tego obszaru. Scripta Ruden- sia 6: 1-173.
• URBISZ A., URBISZ A. 1998. Rośliny chronione południowo- zachodniej części Wyżyny Śląskiej. Acta Biol. Silesiana 30(47): 113-141.
• WAYDA M. 2000. The distribution of Nymphaea candida C. Presl. (Nymphaeceae) in Poland. Acta Soc. Bot. Pol. 69(1): 75-78.
• WIMMER F. 1844: Flora von Schlesien. Verl. von F. Hirt. Breslau. pp. 792.
• ZABAWSKI J., MATUŁA J. 1973. Grzybienie północne Nymphaea candida w powiecie Zgorzeleckim na Dolnym Śląsku. Chrońmy Przyr. Ojcz. 29 (1): 76-80.
• ZAJĄC A. 1978. Założenia metodyczne “Atlasu rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce”. Wiad. Bot. 22(3): 145-155.
• ZAJĄC A., ZAJĄC M. (eds). 2001. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków, pp. 715.
• ZARZYCKI K., SZELĄG Z. 2006. Red list of the vascular plants in Poland, pp. 9-20. In: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (eds), Red list of plants and fungi in Poland. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków, pp. 99.