Plon i jakość bulw nowych odmian ziemniaka w warunkach zróżnicowanego nawożenia mineralnego azotem

• Autorzy: Trawczynski C.

Warianty tytułu

EN

The yield and tuber quality of new potato cultivars under conditions of varied mineral nitrogen fertilization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem doświadczeń przeprowadzonych w latach 2013-2015 było określenie wpływu zróżnicowanego poziomu nawożenia mineralnego azotem na wielkość plonu i wybrane cechy jakości bulw nowych odmian ziemniaka. Badania przeprowadzono na czterech odmianach jadalnych: Igor, Jurek, Malaga, Oberon oraz trzech skrobiowych: Boryna, Jubilat, Kaszub uprawianych na glebie lekkiej. Nawożenie organicznie stanowiła słoma pszenna i międzyplon z gorczycy białej. W badaniach stosowano zróżnicowane nawożenie mineralne azotem: 0, 50, 100, 150 i 200 kg N·haˉ¹ oraz jednakową dawkę fosforu – 17,5 kg P·haˉ¹ i potasu – 99,6 kg K·haˉ¹, wynikającą z zasobności gleby w te składniki. Istotnie największy plon bulw uzyskano po zastosowaniu dawki 100 kg N·haˉ¹ dla odmian: Boryna, Jubilat, Kaszub i Malaga, a 150 kg N·haˉ¹ dla odmian: Igor, Jurek, Oberon. Zastosowana dawka 100 kg N·haˉ¹, średnio dla odmian powodowała istotnie największy wzrost zawartości skrobi i suchej masy w bulwach. Niską kumulację azotanów uzyskano do dawki 150 kg N·haˉ¹. Niezależnie od zastosowanej dawki azotu dla odmian Malaga i Jurek uzyskano istotnie największy plon bulw. Odmiana Kaszub charakteryzowała się istotnie największą zawartością skrobi w bulwach. Nawożenie mineralne azotem, właściwości genetyczne odmian oraz warunki pogodowe w latach miały istotny wpływ na wielkość uzyskanego plonu i badane cechy jakości bulw ziemniaka.

EN

The aim of the experiments carried out in the years 2013-2015 was to determine the effect of different levels of nitrogen fertilisation on the yield and quality features of tubers of selected new potato cultivars. The study included four edible cultivars: Igor, Jurek, Malaga, Oberon and three starch cultivars: Boryna, Jubilat, Kaszub, grown on a light sandy soil. The organic fertilisation applied was wheat straw and white mustard intercrop. In these experiments 5 levels of mineral nitrogen fertilisation were applied: 0, 50, 100, 150 and 200 kg N·haˉ¹, and constant doses of phosphorus – 17.5 kg P·haˉ¹ and potassium – 99.6 kg K·haˉ¹, determined on the basis on the levels of those elements in the soil. Significantly the highest tuber yield was achieved at the dose of 100 kg N·haˉ¹ for cultivars Boryna, Jubilat, Kaszub and Malaga, and 150 kg N·haˉ¹ for cultivars Igor, Jurek and Oberon. On average for the cultivars, the dose of 100 kg N·haˉ¹ caused significantly the highest content of starch and dry matter in tubers. Low accumulation of nitrates was obtained for the dose of 150 kg N·haˉ¹. Irrespective of the nitrogen dose applied, significantly the highest tuber yield was obtained for cultivars Malaga and Jurek. Cultivar Kaszub was characterised by significantly the highest starch content in tubers. The level of nitrogen fertilisation, genetic properties of the cultivars, and the weather conditions in the years had a significant impact on the level of tuber yield obtained and on the analysed quality features of potato tubers.

Słowa kluczowe

PL

uprawa roslin; ziemniak; nowe odmiany; odmiany roslin; nawozenie mineralne; nawozenie azotem; nawozenie zroznicowane; bulwy; jakosc; plony

EN

plant cultivation; potato; new cultivar; mineral fertilization; nitrogen fertilization; differentiated fertilization; tuber; tuber quality; yield

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2016
• Tom: 23
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.261-273,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Trawczynski C.

• Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział w Jadwisinie, ul.Szaniawskiego 15, 05-140 Serock

Bibliografia

• Correia M., Barroso A., Barroso M., Soares D., Oliveira M.B., Delerue-Matos C., 2010. Contribution of different vegetable types to exogenous nitrate and nitrite exposure. Food Chem., 120, 960-966.
• Dmowski Z., Nowak L., Chmura K., 2004. Reakcja odmian ziemniaka o różnej długości wegetacji na zróżnicowane warunki wodno-nawozowe. Biul. IHAR, 232, 141-148.
• Frydecka-Mazurczyk A., Zgórska K., 2000. Zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka w zależności od odmiany, miejsca uprawy i terminu zbioru. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4(25) Supl., 46-51.
• Grudzińska M., Zgórska K., 2008. Wpływ warunków meteorologicznych na zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 5(60), 98-106.
• Holden N.W.M., Brereton A.J., Sweeney J., Fealy R., 2003. The predicted change in Irish climate and its impact on barley and potato yields. Agric. For. Meteorol., 116, 181-196.
• Jabłoński K., 2004a. Wpływ nawożenia azotowego na plon i jakość nowych odmian ziemniaka jadalnego uprawianych na glebach średnio zwięzłych. Biul. IHAR, 232, 157-165.
• Jabłoński K., 2004b. Efektywność nawożenia azotem nowych odmian ziemniaków skrobiowych. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 500, 253-262.
• Jabłoński K., 2006. Wpływ poziomu nawożenia azotem na plon i zawartość skrobi oraz na jakość nowych odmian ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 512, 193-200.
• Jarych-Szyszka M., 2006. Wpływ nawożenia azotowego na zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2(47) Supl., 76-84.
• Kalbarczyk R., 2003. Warunki termiczno-opadowe a plonowanie ziemniaka w Polsce. Ann. UMCS, Sect. E Agricultura, 58, 35-44.
• Kołodziejczyk M., Szmigiel A., 2012. Skład chemiczny oraz wybrane parametry jakości bulw ziemniaka w zależności od terminu i stopnia redukcji powierzchni asymilacyjnej roślin. Fragm. Agron., 29(3), 88-94.
• Leszczyński W., 2002. Zależność jakości ziemniaka od stosowania w uprawie nawozów i pestycydów. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 489, 47-64.
• Lutomirska B., Jankowska J., 2012. Występowanie deformacji i spękań bulw ziemniaka w zależności od warunków meteorologicznych i odmiany. Biuletyn IHAR, 266, 131-142.
• Lutomirska B., Szutkowska B., Nowacki W., Pietraszko M., Jankowska J., 2013. Występowanie wad kształtu bulw w plonie odmian i zaawansowanych materiałów hodowlanych ziemniaka. Biuletyn IHAR, 267, 121-130.
• Mazurczyk W., Lis B., 2000. Zawartość azotanów i glikoalkaloidów w dojrzałych bulwach ziemniaka jadalnego. Roczn. PZH, 51(1), 37-41.
• Nowacki W., 2006. Udział plonu handlowego w plonie ogólnym jadalnych odmian ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 511, 429-439.
• Nowacki W., 2010. Ziemniak gatunkiem trudnym w uprawie narażonym na wysokie straty plonu handlowego. Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 50(3), 1174-1180.
• Nowacki W., 2011. Czynniki determinujące udział plonu handlowego w plonie ogólnym ziemniaka. Streszczenia z Konferencji Zakopane 7-11.02.2011 pt. „Nauka dla hodowli i nasiennictwa roślin rolniczych”, s. 250.
• Nowacki W., Boguszewska D., Czerko Z., Goliszewski W., Grudzińska M., Jankowska J., Lutomirska B., Pietraszko M., Trawczyński C., Wierzbicka A., Zarzyńska K., Michalak K., 2015. Charakterystyka Krajowego Rejestru Odmian Ziemniaka. Wyd. XVIII, IHAR O/Jadwisin, 34 s.
• PTG, 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych – PTG 2008. Roczn. Glebozn. – Soil Sci. Ann., 60(2), 5-16.
• Pytlarz-Kozicka M., 2002. Wpływ sposobów pielęgnowania na wysokość i jakość plonów ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 489, 147-155.
• Rymuza K., Radzka E., Lenartowicz T., 2015. Wpływ warunków środowiskowych na zawartość skrobi w bulwach odmian ziemniaka średnio wczesnego. Acta Agrophysica, 22(3), 279-289.
• Rytel E., 2010. Wybrane substancje odżywcze i antyżywieniowe ziemniaka i zmiany ich zawartości podczas przetwarzania na produkty spożywcze. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 557, 43-61.
• Sawicka B., Michałek W., Pszczółkowski P., 2011. Uwarunkowania potencjału plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach środkowo-wschodniej Polski. Biul. IHAR, 259, 219-228.
• Trawczyński C., 2004. Zależność między dawką azotu a plonem odmian ziemniaka. Biul. IHAR, 232, 131-140.
• Trawczyński C., 2008. Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 530, 187-196.
• Trawczyński C., 2010. Wykorzystanie azotu z nawozów przez odmiany ziemniaka o zróżnicowanych wymaganiach w stosunku do tego składnika. Biul. IHAR, 256, 133-140.
• Trawczyński C., 2013a. Reakcja na nawożenie mineralne azotem trzech nowych odmian ziemniaka jadalnego w latach 2010-2012. Biul. IHAR, 269, 29-39.
• Trawczyński C., 2013b. Wybrane czynniki kształtujące wielkość plonu handlowego trzech odmian ziemniaka w latach 2010-2012. Ziemniak Pol., 3, 29-33.
• Trawczyński C., Wierzbicka A., 2012. Relacje między zawartością witaminy C i azotanów w bulwach odmian ziemniaka należących do różnych grup wczesności. Biul. IHAR, 266, 143-150.
• Wierzbicka A., Lis B., 2002. Optymalizacja nawożenia azotem wczesnych odmian ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 489, 203-212.
• Wierzbicka A., 2006. Zmienność wybranych cech jakości bulw wczesnych odmian ziemniaka w zależności od nawożenia azotem i terminu zbioru. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 511, 175-187.
• Wierzbicka A., 2012. Wpływ odmiany, nawożenia azotem i terminu zbioru na zawartość suchej masy i skrobi w bulwach ziemniaków wczesnych. Fragm. Agron., 29(2), 134-142.
• Wierzbicka A., Mazurczyk W., Wroniak J., 2008. Wpływ nawożenia azotem i terminu zbioru na plon i wybrane cechy jakości bulw wczesnych odmian ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 530, 207-216.