The lichen family Parmeliaceae in Poland. I. The genus Parmotrema

• Autorzy: Jablonska A. , Oset M. , Kukwa M.

Warianty tytułu

PL

Porosty z rodziny Parmeliaceae w Polsce. I. Rodzaj Parmotrema

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents the results of study on four Parmotrema species in Poland, P. arnoldii, P. crinitum, P. perlatum and P. stuppeum. They are mainly known from southern part of the country, mostly in the Carpathians. P. perlatum is reported also from Northern Poland and Central Poland. For P. stuppeum, so far known from single locality only, three new sites are reported. All the species seem to be rare and endangered in Poland. This work is the first part of a larger series which will present data on selected genera of the lichen family Parmeliaceae in Poland.

PL

W Polsce poznano dotychczas cztery gatunki z rodzaju Parmotrema, P. arnoldii, P. crinitum, P. perlatum i P. stuppeum. Gatunki te były publikowane bez analizy wtórnych metabolitów, co mogło skutkować nieprawidłowym oznaczeniem części okazów. Obecnie zrewidowano cały dostępny materiał zielnikowy przy użyciu chromatografii cienkowarstwowej (TL C). W jej wyniku potwierdzono występowanie wszystkich czterech taksonów znanych dotychczas w kraju. W większości wypadków przedstawiciele tego rodzaju występują w Polsce Południowej, głównie w Karpatach. P. perlatum został podany także z jednego stanowiska w Polsce Północnej (Wysoczyzna Elbląska) i jednego − w Polsce Środkowej (Niecka Włoszczowska). Dla P. stuppeum podano trzy nowe stanowiska na terenie kraju; dotychczas porost ten znany był tylko z jednego stanowiska w Bieszczadach. Jak się wydaje, wszystkie potwierdzone gatunki są silnie zagrożone wyginięciem w kraju, gdyż większość okazów zbierana była przed rokiem 1960. Rozmieszczenie zrewidowanych taksonów przedstawiają ryciny 1–4.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Mycologica
• Rocznik: 2009
• Tom: 44
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.211-222,fig.,ref.

Twórcy

autor

Jablonska A.

• Department of Plant Taxonomy and Nature Protection, University of Gdansk, Al. Legionow 9, 80-441 Gdansk, Poland

autor

Oset M.

autor

Kukwa M.

Bibliografia

• Aptroot A., Herk, van C. M., Sparrius L. B., Spier J. L. 2004. Checklist van de Nederlandse korstmossen en korstmosparasieten. Buxbaumiella 69: 17–55.
• Aptroot A., Spier J. L., Jordaens D. 2008. Parmotrema pseudoreticulatum, de verbeterde determinatie van Parmotrema stuppeum (Gewimperd schildmos). Buxbaumiella 80: 9 –12.
• Blanco O., Crespo A., Divakar P. K., Elix J. A., Lumbsch H. T. 2005. Molecular phylogeny of parmotremoid lichens (Ascomycotina, Parmeliaceae). Mycologia 97: 150–159.
• Blanco O., Crespo A., Elix J. A., Hawksworth D. L., Lumbsch H. T. 2004a. A molecular phylogeny and a new classification of parmelioid lichens containing Xanthoparmelia-type lichenan (Ascomycota: Lecanorales). Taxon 53 (4): 959–975.
• Blanco O., Crespo A., Divakar P. K., Esslinger T. L., Hawksworth D. L., Lumbsch H. T. 2004b. Melanelixia and Melanohalea, two new genera segregated from Melanelia (Parmeliaceae) based on molecular and morphological data. Mycol. Res. 108 (8): 873–884.
• Blanco O., Crespo A., Ree R. H., Lumbsch H. T. 2006. Major clades of parmelioid lichens (Parmeliaceae, Ascomycota) and the evolution of their morphological and chemical diversity. Mol. Phyl. Evol. 39: 52–69.
• Cieśliński S., Fałtynowicz W. 1993. Note from editors. (In:) S. Cieśliński, W. Fałtynowicz (eds), Atlas of the geographical distribution of lichens in Poland. 1: 7–8. W. Szafer Institute of Botany of Polish Academy of Sciences, Kraków.
• Coppins B. J. 2002. Checklist of lichens of Great Britain and Ireland. British Lichen Society, Hudders¬field, 87 pp.
• Culbersona W. L., Culberson C. F. 1968. The lichen general Cetrelia and Platismatia (Parmeliaceae). Contrib. U. S. Natl. Herb. 34 (7): 449–558.
• Diederich P., Ertz D., Stapper N., Sérusiaux E., Broeck van den D., Boom van den P., Ries C. 2009. The lichens and lichenicolous fungi of Belgium, Luxembourg and northern France. http://www.lichenol¬ogy.info [17.08.2009].
• Divakar P. K., Crespo A., Blanco O., Lumbsch H. T. 2006. Phylogenetic significance of morphological characters in the tropical Hypotrachyna clade of parmelioid lichens (Parmeliaceae, Ascomycota). Mol. Phyl. Evol. 40: 448–458.
• Elix J. A. 1993. Progress in the generic delimitation of Parmelia sensu lato lichens (Ascomycotina: Parme¬liaceae) and a synoptic key to the Parmeliaceae. Bryologist 96: 359–383.
• Fabiszewski J. 1968. Porosty Śnieżnika Kłodzkiego i Gór Bialskich (studium florystyczno-ekologiczne). Monogr. Bot. 26: 1–115.
• Fałtynowicz W. 2003. The lichens, lichenicolous and allied fungi of Poland. An annotated checklist. (In:) Z. Mirek (ed.). Biodiversity of Poland 6: 1–435. W. Szafer Institute of Botany of Polish Academy of Sciences, Kraków.
• Fox H. 2004. Checklist of lichens and lichenicolous fungi of Ireland – Version 2. http://www.botanicgar-dens.ie/herb/census/llfchecklst.pdf [01.10.2009].
• Hafellner J. 1995. A new checklist of lichens and lichenicolous fungi of insular Laurimacaronesia includ¬ing a lichenological bibliography for the area. Fritschiana (Graz) 5: 1–132.
• Hafellner J., Türk R. 2001. Die lichenisierten Pilze Österreichs - eine Checkliste der bisher nachgewiese¬nen Arten mit Verbreitungsangaben. Stapfia 76: 1–167.
• Hale M. E. 1965. A monograph of Parmelia subgenus Amphigymnia. Contrib. USNat. Herb. 36: 193–358.
• Hale M. E. 1974a. Bulbothrix, Parmelina, Relicina, and Xanthoparmelia, four new genera in the Parmeli¬aceae. Phytologia 28: 479–490.
• Hale M. E. 1974b. Delimitation of the lichen genus Hypotrachyna (Vainio) Hale. Phytologia 28: 340–342.
• Hale M. E. 1975. A revision of the lichen genus Hypotrachyna (Parmeliaceae) in tropical America. Smith¬sonian Contrib. Bot. 25: 1–73.
• Hale M. E. 1976a. A monograph of the lichen genus Bulbothrix Hale (Parmeliaceae). Smithsonian Con¬trib. Bot. 32: 1–29.
• Hale M. E. 1976b. A monograph of the lichen genus Parmelina Hale (Parmeliaceae). Smithsonian Con¬trib. Bot. 33: 1–60.
• Hale M. E. 1976c. Synopsis of a new lichen genus Everniastrum Hale (Parmeliaceae). Mycotaxon 3: 345–353.
• Hale M. E. 1986. Flavoparmelia, a new genus in the lichen family Parmeliaceae (Ascomycotina). Myco¬taxon 25: 603–605.
• Kondratyuk S. Ya., Khodosovtsev A. Ye., Zelenko S. D. 1998. The second checklist of lichen forming, lichenicolous and allied fungi of Ukraine. M. H. Kholodny Institute of Botany, Kiev, 179 pp.
• Kukwa M., Motiejūnaitė J., Rutkowski P., Zalewska A. 2002. New or interesting records of lichenicolous fungi from Poland. Part I. Herzogia 15: 129–139.
• Lisická E. 2005. The lichens of the Tatry Mountains. Veda, the Publishing House of the Slovak Academy of Sciences, Bratislava, 439 pp.
• Liška J., Palice Z., Slavíková Š. 2008. Checklist and Red List of lichens of the Czech Republic. Preslia 80: 151–182.
• Llimona X., Hladun N. L. 2001. Checklist of the lichens and lichenicolous fungi of the Iberian Peninsula and Balearic Islands. Bocconea 14: 1–581.
• Louwhoff S. H. J. J. 2009a. Parmotrema A. Massal. (1860). (In:) C. W. Smith, A. Aptroot, B. J. Coppins, A. Fletcher, O. L. Gilbert, P. W. James, P. A. Wolseley (eds). The lichen flora of Great Britain and Ireland. Natural History Museum Publications, London: 661–663.
• Louwhoff S. H. J. J. 2009b. Parmelinopsis Elix & Hale (1987). (In:) C. W. Smith, A. Aptroot, B. J. Coppins, A. Fletcher, O. L. Gilbert, P. W. James, P. A. Wolseley (eds). The lichen flora of Great Britain and Ireland. Natural History Museum Publications, London: 658–659.
• Louwhoff S. H. J. J., Elix J. A. 1999. Parmotrema and allied genera in Papua New Guinea. Biblioth. Li¬chenol. 73: 1–152.
• Lumbsch H. T., Huhndorf S. M. (ed.) 2007. Outline of Ascomycota – 2007. Myconet 13: 1–58.
• Łubek A. 2009. New records of lichens from uplands. Acta Mycol. 44 (2): 275–282.
• McCarthy P. M. 2009. Checklist of the lichens of Australia and its Island territories. Australian Biological Resources Study, Canberra. Version 28 September 2009. http://www.anbg.gov.au/abrs/lichenlist/introduction.html [15.10.2009].
• Obermayer W., Mayrhofer H. 2007. Hunting for Cetrelia chicitae (Lichenized Ascomycetes) in the Eastern European Alps (including an attempt for a morphological characterization of all taxa of the genus Cetrelia in Central Europe). Phyton 47 (1–2): 231–290.
• Orange A., James P. W., White F. J. 2001. Microchemical methods for the identification of lichens. British Lichen Society, London, 101 pp.
• Peršoh D., Rambold G. 2002. Phacopsis – a lichenicolous genus of the family Parmeliaceae. Mycol. Progr. 1 (1): 43–55.
• Pišút I. 2009. Some lichens from the vicinity of Ribeiro Frio (Madeira island, Macaronesia). Acta Mycol. 44 (2): 179–184.
• Purvis O. W., Coppins B. J., Hawksworth D. L., James P. W., Moore D. M. (eds). 1992. The lichen flora of Great Britain and Ireland. Natural History Museum Publications & British Lichen Society, London, 710 pp.
• Santesson R., Moberg R., Nordin A., Tønsberg T., Vitikainen O. 2004. Lichen-forming and lichenicolous fungi of Fennoscandia. Museum of Evolution, Uppsala University, Uppsala, 359 pp.
• Scheidegger C., Clerc P., Dietrich M., Frei M., Groner U., Keller C., Roth I., Stofer S., Vust M. 2002. Rote Liste der gefährdeten Arten der Schweiz: Baum- und erdbewohnende Flechten. BUWAL-Reihe Vollzug Umwelt, Bundesamt für Umwelt, Wald und Landschaft BUWAL, Bern, und Eidgenössische Forschungsanstalt WSL, Birmensdorf, Conservatoire et Jardin botaniques de la Ville de Genève CJBG, 124 pp.
• Scholz P. 2000. Katalog der Flechten und flechtenbewohnenden Pilze Deutschlands. Schriftenreihe Ve¬getationsk. 31: 1–298.
• Sipman H. J. M. 2005. MASONHALE’s key to Parmotrema, revised edition: key to wide-lobed parmelioid species occurring in Tropical America (genera Canomaculina, Parmotrema, Rimelia, Rimeliella). http://www.anbg.gov.au/abrs/lichenlist/introduction.html [15.10.2009].
• Sulma T., Fałtynowicz W. 1988. Materiały do rozmieszczenia porostów z rodziny Parmeliaceae w Polsce. Acta Mycol. 23 (1): 107–123.
• Suppan U., Prügger J., Mayrhofer H. 2000. Catalogue of the lichenized and lichenicolous fungi of Slove¬nia. Biblioth. Lichenol. 76: 1–215.
• Zając A. 1978. Atlas of distribution of vascular plants in Poland (ATPOL). Taxon 27: 481–484.

Uwagi

Rekord w opracowaniu