Usługi ekosystemów jeziornych - klasyfikacja, waloryzacja, zastosowania

• Autorzy: Szkaradkiewicz M. , Kazak J. , Sabura K. , Oleszek J.

Warianty tytułu

EN

Ecosystems services in lakes - classification, valuation, applications

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Koncepcja usług ekosystemów jest rozwijającym się polem badawczym. Koncepcja ta wywodzi się z dokonań dyscypliny, jaką jest ekonomia środowiska, czyli łączenia aspektów środowiskowych z ekonomicznymi. Usługi ekosystemów mogą być również postrzegane jako inne podejście do pojęcia kapitału naturalnego, który wraz z kapitałem ekonomicznym i społecznym oraz ich wzajemnymi relacjami tworzy podwaliny koncepcji zrównoważonego rozwoju. Najczęściej przytaczana definicja usług ekosystemowych została wypracowana w ramach projektu Milenijnej Oceny Ekosystemów (MA) i zakłada, że są to korzyści, jakie ludzie czerpią z ekosystemów. W 2005 roku w ramach MA przyjęto podział usług ekosystemów na podstawowe, zaopatrujące, regulujące i kulturowe. Na podstawie wyników prac zespołu dokonującego Milenijnej Oceny Ekosystemów oraz Agencji Ochrony Środowiska w Stanach Zjednoczonych w artykule dokonano podziału usług ekosystemów jeziornych. Do otrzymanej klasyfikacji zaproponowano metody wyceny oraz zastosowania koncepcji usług ekosystemów.

EN

The concept of ecosystem services has recently gained relatively a lot attention in the academic debates. The concept is derived from the ecological economics discipline. Thus it combines ecological implications and economic approach. The ecosystem services may be perceived as a different approach to the notion of natural capital which is one of the capitals sustainable development paradigm is based on. Ecosystem services’ best known definition provided by Millennium Ecosystem Assessment (MA) is the benefits people obtain from ecosystems. In 2005 the MA researchers divided ecosystem services into supporting, regulating, provisioning and cultural. On the basis of MA and U.S. Environmental Protection Agency’s reports, the classification of the ecosystem services in lakes has been delivered along with the valuation method proposal and implementation strategies.

Słowa kluczowe

PL

ekonomia srodowiska; jeziora; ekosystemy jeziorne; uslugi ekosystemu; klasyfikacja; wycena

EN

environment economy; lake; lake ecosystem; ecosystem service; classification; valuation

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2014
• Tom: 13
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.91-99,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Szkaradkiewicz M.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Norwida 31, 50-375 Wrocław

autor

Kazak J.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Norwida 31, 50-375 Wrocław

autor

Sabura K.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Norwida 31, 50-375 Wrocław

autor

Oleszek J.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Norwida 31, 50-375 Wrocław

Bibliografia

• Braat L.C., de Groot R., 2012. The ecosystem services agenda: Bridging the worlds of natural science and economics, conservation and development, and public and private policy. Ecosystem Services 1(1), 4–15.
• Costanza R., Daly H.E., 1992. Natural capital and sustainable development. Conservation Biology 6, 37–46.
• de Groot R.S., Wilson M.A., Boumans R.M.J., 2002. A typology for the classification, description and valuation of ecosystem functions, goods and services. Ecological Economics 41(3), 393–408.
• Farley J., 2012. Ecosystem services: The economics debate. Ecosystem Services 1(1), 40–49.
• Fornal-Pieniak B., 2012. Walory krajobrazowe doliny rzeki Białej w Tarnowie i wskazania do jej kształtowania na potrzeby turystyki. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 11(4), 39–48.
• GUS, 2013. Energia ze źródeł odnawialnych w 2012 r. Warszawa.
• Kronenberg J., 2012. Usługi ekosystemów w miastach. Zrównoważony Rozwój – Zastosowania 3, 14–28.
• Kryszak A., Kryszak J., 2010. Walory przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe doliny rzeki główna. Acta Sci. Pol., Administratio Locorum 9(3), 63–69.
• Millennium Ecosystem Assessment (MA), 2005. Ecosystems and Human Well-being: Synthesis. Island Press Washington (D.C.).
• Mizgajski A., 2010. Świadczenia ekosystemów jako rozwijające się pole badawcze i aplikacyjne. Ekon. Środ. 37, 10–19.
• Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 10 września 2012 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2013. Monitor Polski – Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa.
• Panasiuk D., 2010. Wartość środowiska w analizach kosztach o korzyści zbiorników wodnych w Polsce. Ekon. Środ. 37: 167–176.
• Rogall H., 2010. Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Teoria i praktyka. Zysk i S-ka Poznań.
• Stachura T., 2013. Jakość wody potoku Osielczyk w perspektywie budowy małego zbiornika retencyjnego. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 12(2), 111–116.
• U.S. Environmental Protection Agency. 2013. Ecosystem Services in Lakes, http://www.epa.gov/aed/lakesecoservices/ecosl.html [dostęp: 20.02.2014].
• Wallace K.J., 2007. Classification of ecosystem services: Problems and solutions. Biological Conservation 139: 235–246.
• Żylicz T., 2010. Wycena usług ekosystemów. Przegląd wyników badań światowych. Ekon. Środ. 37: 31–45.

Identyfikatory

DOI

10.15576/ASP.FC/2014.13.3.91