Ocena występowania nadwagi i otyłości u dzieci w wieku 11-12 lat na przykładzie Publicznej Szkoły Podstawowej nr 3 w Radomiu

• Autorzy: Golabek R. , Majcher P.

Warianty tytułu

EN

The assessment of overweight and overweight obesity occurrence in children aged 11–12 by the example of Public Primary School Nr 3 in Radom

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wprowadzenie. Z danych WHO wynika, że z każdym rokiem rośnie liczba dzieci ze zwiększoną masą ciała. Wpływ na taki stan mają błędy żywieniowe, brak czasu wolnego rodziców na wspólne przygotowywanie odpowiednich posiłków, oraz coraz mniejsze zainteresowanie młodzieży szkolnej kulturą fizyczną i zajęciami ruchowymi. Cel. Celem głównym pracy jest określenie wielkości różnic w zawartości tkanki tłuszczowej u dziewcząt i chłopców w wieku 11–12 lat, w ujęciu całościowym i tułowiu. Celem szczegółowym jest ocena proporcji wagowo-wzrostowych uczniów w wieku 11–12 lat w odniesieniu do płci. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 100 uczniów Szkoły Podstawowej nr 3 w Radomiu. Badaną grupę stanowili chłopcy (48) i dziewczęta (52) w wieku 11–12 lat. Do przeprowadzenia badania wykorzystano analizator składu ciała BC 545 Tanita, który określił masę ciała z dokładnością do 0,1 kg. Oprócz masy, urządzenie określiło zawartość tkanki tłuszczowej w całym ciele, jak również występującej w tułowiu. Na podstawie zebranych danych i po otrzymaniu wyniku pomiaru ciała badanych osób, prowadzący wyliczyli wskaźnik BMI (Body Mass Index). Pozwoliło to stwierdzić, czy dziecko ma niedowagę, masę ciała prawidłową, nadwagę lub otyłość. W przypadku chłopców przedziały BMI prezentują się następująco: I przedział (poniżej 15) oznacza niedowagę, II przedział (w granicach 15–20) oznacza masę ciała prawidłową, III przedział (20–23) wskazuje na nadwagę, a IV (przy BMI powyżej 23) oznacza otyłość. Wartości BMI są zróżnicowane ze względu na płeć. Jest to spowodowane wcześniejszymi zmianami antropomorficznymi ciał dziewcząt. Wartości BMI dziewcząt przedstawiają się następująco: I przedział (BMI poniżej 14) – niedowaga, II (dla wartości 14–22) wskazuje na masę ciała prawidłową, III przedział (22–27) oznacza nadwagę, a IV (powyżej 27) świadczy o występowaniu otyłości. Wyniki. Na podstawie zebranych danych można zauważyć, że u chłopców BMI poniżej 15 (świadczące o niedowadze) nie występuje, w przedziale masy ciała prawidłowej jest 26 osób (BMI między 15– 20), w przedziale nadwagi jest 12 badanych (BMI w zakresie 20–23), natomiast z BMI powyżej 23 (świadczącym o otyłości) jest 10 chłopców. Dziewcząt ze wskaźnikiem Body Mass Index poniżej 14 (z niedowagą) jest 3, z wynikiem w przedziale normy prawidłowej (14–20) jest aż 34, w trzeciej grupie (BMI pomiędzy 22–27) jest 12 dziewcząt z nadwagą, natomiast powyżej 27 są tylko 3 osoby z otyłością. Wnioski. Na podstawie przeprowadzonych badań można wyciągnąć następujące wnioski. Badania własne potwierdzają, że istnieje różnica w zawartości tkanki tłuszczowej w ciele człowieka w zależności od płci. Większa zawartość tkanki tłuszczowej w tułowiu występuje u chłopców. Całkowita zawartość tkanki tłuszczowej u dzieci, na przykładzie uczniów klas piątych Szkoły Podstawowej nr 3 w Radomiu, jest większa u dziewcząt. Badania własne pokazują, że u chłopców w wieku 11–12 lat występuje większa tendencja do nadwagi i otyłości niż u dziewcząt. Problem nadwagi i otyłości dotyka zarówno dziewcząt, jak i chłopców. Jak wynika z zebranych danych, chłopcy są bardziej podatni na nie przestrzeganie zasad zdrowego żywienia.

EN

Introduction. According to the World Health Organization the number of children with an increased body weight is increasing every year. The impact on such a condition have: dietary mistakes, lack of free time to prepare appropriate meals by parents together with children and increasingly less interest of secondary school children in physical culture and physical activity. The aim. The main aim of the study is to show whether there are any differences in the body composition (body fat content) between girls and boys aged 11–12 and whether it depends on the gender. The detailed objective is to examine how the body weight varies among the 5th grade pupils in one of the primary schools in Radom according to their gender. Material and methods. The study group consisted of 100 students of the Primary School No. 3 in Radom. The sample group consisted of 48 boys and 52 girls aged 11–12. The body composition analyzer BC545 TANITA, which assesses values with the accuracy to 0,1 kg , was used when conducting a research. Apart from the body weight, the device evaluated the body fat content in the whole body as well as occurring only in torso. Based on the gathered data and after receiving the results of body measurements, the researchers calculated the BMI indicator. This allowed to state whether the child is underweight, normal weight, overweight or obese. In the case of boys, the BMI ranges are: 1st range – less than 15 means underweight, 2nd range where values are in the range of 15–20 is the normal weight, 3rd for the value of 20 – 23 indicates overweight, and the last 4 th with BMI above 23 defines obesity. BMI values are differentiated by gender. This is due to the earlier anthropomorphic changes of the girls’ bodies. The BMI values for girls are as follows: 1st range – less than 14 means underweight, 2nd range for values 14–22 indicates normal weight, 3rd range 22–27 means overweight, and the last 4th where BMI is above 27 indicates obesity. Results. Based on the collected data, in the study group, there are not boys with BMI range less than 15. There are 26 boys in the normal weight (BMI between 15–20), 12 of the examined boys is overweight (BMI in the 20–23 range), and 10 of them has BMI over 23 that means that they are obese. In the case of girls, 3 of them are underweight with BMI under 14, 34 girls have normal weight (BMI in the 14–20 range), in 3rd BMI range 22–27 are 12 overweight girls, while only 3 of examined girls has obesity, that is BMI over 27. Conclusions. Based on the research, the following conclusions can be drawn. Our own research proves that there is a difference in body fat content in the human body depending on the gender. Based on the on the example of 5th grade pupils of the Primary School in Radom, larger fat content in the torso occurs in the case of boys while a total fat content is bigger in the case of girls. Own studies show that boys aged 11-12 tend to be more frequent overweight and obese than girls in the same age group. Overweight and obesity affects both girls and boys. Although, as the analysis shows, boys are more prone to not following the rules of healthy eating. Due to the constant increase of body weight, it is desirable to pay attention to eating habits and to implement regular examinations of school children. Parents, teachers, doctors and dietitians must educate the society and promote the physical activity as the main method of the fight against obesity and overweight.

Słowa kluczowe

PL

dzieci; szkoly podstawowe; uczniowie; choroby czlowieka; nadwaga; otylosc; wystepowanie; Publiczna Szkola Podstawowa nr 3 w Radomiu; zaburzenia odzywiania; zywienie racjonalne; aktywnosc fizyczna; zdrowie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2018
• Tom: 17
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.119-130,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Golabek R.

• Gabinet Rehabilitacyjny „Reduar” w Radomiu, Radom

autor

Majcher P.

• Zakład Rehabilitacji i Fizjoterapii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin

Bibliografia

• [1] Całyniuk B., Grochowska-Niedworok E., Białek A., Czech N., Kukielczak A. (2011): Piramida żywienia – wczoraj i dziś. Problemy Higieny i Epidemiologii, 92(1), s. 20–24.
• [2] Caterson I.D., Grill T.P. (2002): Obesity: epidemiology and possible prevention. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab., 16, s. 595–610.
• [3] Chabros E., Charzewska J., Jajszczyk B. i wsp. (2006): Częstość występowania nadwagi i otyłości u młodzieży warszawskiej w wieku pokwitania. [w:] Charzewska J., Bergman P., Kaczanowski H. (red.): Otyłość epidemią XXI wieku. AWF. Warszawa, s. 54–62.
• [4] Chabros E., Charzewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., Wajszczyk B., Chojnowska Z., Fabiszewska J. (2008): Mała aktywność fizyczna młodzieży w wieku pokwitania sprzyja rozwojowi otyłości. Prob Hig Epidemiol, 89(1), s. 58–61.
• [5] Chrzanowska M. (2010): Ekspansja nadwagi w populacji dzieci i młodzieży Krakowa w okresie 1971–2000 w świetle wskaźnika EOW. Ped Pol, 85, s. 481–484.
• [6] Felińczak A, Hama F. (2011): Występowanie zjawiska nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży we Wrocławiu. Piel i Zdr Pub, 1, s. 11–18.
• [7] Gradek J, Cempla J. (2002): Porównanie sposobów szacowania stopnia otłuszczenia u chłopców w przedpokwitaniowej fazie rozwoju. Now Lek, 71, s. 137–141.
• [8] Jopkiewicz A., Zaręba M. (2000): Epidemiologiczne i społecznoekonomiczne aspekty nadwagi u dzieci i młodzieży szkolnej na Kielecczyźnie. [w:] Jopkiewicz A. (red.): Auksologia a promocja zdrowia. KTN, Kielce – Warszawa, s. 239–245.
• [9] Labidowicz K., Staśkiewicz G., Torres K. (2001): Występowanie otyłości u 15 letnich dzieci w Lublinie w porównaniu z innymi krajami i czynnikami. Nowiny Lek., 70, s. 55–60.
• [10] Małecka-Tendera E., Klimek K., Matusik P., Olszanecka-Glinianowicz M., Lehingue Y. (2005): On behalf of the Polish Childhood Obesity Study Group Obesity and Overweight Prevalence in Polish 7- to 9-year-old Children. Obes Res, 13, s. 964–968.
• [11] Mazur A. (2011): Epidemiologia nadwagi i otyłości u dzieci na świecie, w Europie i w Polsce. Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, 2, s. 158–163.
• [12] Mazur A., Szymaniak I., Matusik P., Małecka-Tendera E. (2006): Rola reklam i mediów w powstaniu otyłości u dzieci i młodzieży. Endokrynologia. Otyłość. Zaburzenia Przemiany Materii, 2(1), s. 18–21.
• [13] Nawarycz T., Jankowski J., Baszczyński Z., Nawarzyc-Ostrowska L., Kajdos Z. (1996): Analiza porównawcza niektórych metod oznaczania zawartości tkanki tłuszczowej. Przeg Antrop, 59, s. 101–106.
• [14] Oblacińska A. (1995): Epidemiologia i klinika otyłości. [w:] Oblacińska A., Woynarowska B. (red.): Otyłość. Jak leczyć i wspierać dzieci młodzież. Poradnik dla lekarzy pediatrów, pielęgniarek szkolnych i nauczycieli wychowania fizycznego. IMiDz. Warszawa, s. 33–55.
• [15] Pilch W., Nowak S. (2009): Ocena zachowań żywieniowych i aktywności fizycznej oraz wiedzy na temat otyłości uczniów szkoły podstawowej w Radomiu. [w:] Kubińska Z., Nałęcka D. (red.): Rekreacja ruchowa w edukacji i promocji zdrowia. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. Biała Podlaska, t. 2, s. 157–167.
• [16] Pupek-Musialik D., Kujawska-Łuczak M., Bogdański P. (2008): Otyłość i nadwaga – epidemia XXI wieku. Przewod Lek, 1, s. 117–123.
• [17] Reilly J., Methven E., McDowell Z. et al. (2003): Health consequences of obesity. Arch Dis Child, 88(9), s. 748–752.
• [18] Stupnicki R. (2015): Relacje wagowo-wzrostowe i stosowanie wskaźnika BMI u dzieci i młodzieży. Zeszyty Naukowe WSKFiT, 10, s. 41–47.
• [19] Zasady Prawidłowego Żywienia (2016). IŻŻ. Warszawa; http://www.izz.waw.pl/pl/zasady-prawidowego-ywienia [dostęp: 30.12.2016].

Identyfikatory

DOI

10.16926/kf.2018.17.17