Traditional carp farming in Poland as an example of sustainable animal production

• Autorzy: Ciesla M. , Blaszczak B. , Lirski A.

Warianty tytułu

PL

Tradycyjny chów karpia w Polsce jako przykład zrównoważonej produkcji zwierzęcej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Traditional carp farming in Poland as an example of sustainable animal production. Aquaculture is a very fast developing branch of food production, app. 9% per year. However, this fast development, usually focused only on one species being involved, might be very harmful for environment. As a result of growing concern regarding mainly ecological damages caused by aquaculture a concept of sustainable development in aquaculture was elaborated and set out with suggestion to be introduced into practice in upcoming future. A very good example for sustainable aquaculture is traditional carp production in earthen ponds in Poland. Carp ponds have very positive influence on environment as they accumulate large amount of biogens from supplying waters, creates very good habitats for many fauna and flora species. Ponds are also very well accepted by inhabitants, produce very good quality consumable fish and great amount of restocking material for lakes, rivers and other waters. But economic viability is the "week point" of traditional pond aquaculture now and should be strengthen.

PL

Tradycyjny chów karpia w Polsce jako przykład zrównoważonej produkcji zwierzęcej. Akwakultura jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi produkcji żywności. W ostatnim dwudziestoleciu tempo przyrostu produkcji, mierzone rok do roku, wyniosło w skali ogólnoświatowej 8,8%. Niestety ten szybki rozwój, często ukierunkowany tylko na jeden gatunek będący przedmiotem chowu, może być bardzo uciążliwy dla środowiska. Dlatego też w strategii rozwoju akwakultury w dwudziestym pierwszym wieku szczególny nacisk kładziony jest na to, aby był on zrównoważony, czyli nie powodujący degradacji środowiska naturalnego, akceptowalny społecznie, o odpowiednim stopniu wyposażenia technologicznego oraz stabilny ekonomicznie. W pracy omówiono różnorodne walory tradycyjnych stawów typu karpiowego. Przeanalizowano ich funkcję społeczną i kulturotwórczą, przedstawiono wpływ stawów na ochronę i konserwację bioróżnorodności środowiska naturalnego oraz na jakość wody w zlewni i na bilans wodny w środowisku, w którym są zlokalizowane. Przeanalizowano także ekonomiczną opłacalność produkcji tradycyjnych gospodarstw karpiowych. Tradycyjne stawy karpiowe spełniają wiele bardzo pozytywnych funkcji, są doskonałym przykładem zrównoważonej produkcji zwierzęcej, szczególnie w zakresie ochrony i konserwacji często ukierunkowany tylko na jeden gatunek będący przedmiotem chowu, może być bardzo uciążliwy dla środowiska. Dlatego też w strategii rozwoju akwakultury w dwudziestym pierwszym wieku szczególny nacisk kładziony jest na to, aby był on zrównoważony, czyli nie powodujący degradacji środowiska naturalnego, akceptowalny społecznie, o odpowiednim stopniu wyposażenia technologicznego oraz stabilny ekonomicznie. W pracy omówiono różnorodne walory tradycyjnych stawów typu karpiowego. Przeanalizowano ich funkcję społeczną i kulturotwórczą, przedstawiono wpływ stawów na ochronę i konserwację bioróżnorodności środowiska naturalnego oraz na jakość wody w zlewni i na bilans wodny w środowisku, w którym są zlokalizowane. Przeanalizowano także ekonomiczną opłacalność produkcji tradycyjnych gospodarstw karpiowych. Tradycyjne stawy karpiowe spełniają wiele bardzo pozytywnych funkcji, są doskonałym przykładem zrównoważonej produkcji zwierzęcej, szczególnie w zakresie ochrony i konserwacji środowiska naturalnego. Pod tym względem jest to wręcz modelowy przykład zrównoważonej produkcji. Najsłabszym ogniwem tradycyjnej gospodarki karpiowej jest obecnie strona ekonomiczna, na krawędzi opłacalności produkcji, która wymaga wsparcia, np. poprzez promocję ekologicznej wartości produkowanych ryb, dywersyfikację oferty handlowej poprzez wprowadzanie alternatywnych w stosunku do karpia gatunków ryb, rozwój przetwórstwa oraz otwarcie na różnorodne formy turystyki (np. rybactwo rekreacyjne, ścieżki edukacyjne, obserwacja ptaków).

• Wydawca: -
• Czasopismo: Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Animal Science
• Rocznik: 2009
• Tom: 46
• Opis fizyczny: p.329-337,fig.,ref.

Twórcy

autor

Ciesla M.

• Department of Ichthyobiology and Fisheries, Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Ciszewskiego 8, 02-786 Warsaw, Poland

autor

Blaszczak B.

autor

Lirski A.

Bibliografia

• BIENIARZ K., KOWNACKI K., EPLER P. 2003. Biologia stawów rybnych, wyd. IRŚ Olsztyn.
• BUKACIŃSKI D., BUKACIŃSKA M. 1991. Awifauna stawów rybnych w Raszynie w latach 1977-1986. Notatki Ornitologiczne, 32, 3-4.
• CIEŚLA M. 2008. Charakterystyka spożycia ryb w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem karpia, w: Heese t., Lampart-Kuźnicka M (red.) Karp w wodach Polski. Pochodzenie – hodowla - konsumpcja. Wyd. Politechniki Koszalińskiej, 183-205.
• DOBROWOSLKI A., BUKACIŃSKA M., BUKACIŃSKI D., CYGAN P., KACZMAREK W. 1995. Przyrodniczo-ekonomiczna waloryzacja stawów rybnych w Polsce. Wyd. Fundacji IUCN, 1-85.
• DRABIŃSKI A, WIENIAWSKI J. 1992. Zlewnie chronione jako czynnik umożliwiający chów ryb w warunkach postępującej degradacji środowiska przyrodniczego, wyd. AR Wrocław.
• EUROPEAN AQUACULTURE SOCIETY. 2008. Towards sustainable aquaculture In Europe, 1-41.
• EUROPEAN COMMUNITIES. 2004. European Code of Sustainable and Responsible Fisheries Practices, Luxemburg, 1-14.
• FAO FISHERIES DEPARTMENT. 1995. Code of Conduct for Responsible Fisheries, Rome, 1-41.
• FAO FISHERIES DEPARTMENT. 2006. State of world aquaculture, Rome, 1-134.
• FRANKIC A., HERSHNER C. 2003. Sustainable aquaculture: developing the promise of aquaculture, Aquaculture International, 11,517-530.
• GUZIUR J. 1997. Chów ryb w małych stawach, wyd. Hoża Warszawa.
• GUZIUR J., BIAŁOWĄS H., MILCZARZEWICZ W. 2003. Rybactwo stawowe, wyd. Hoża, 1-234.
• KNOSCHE R., SCHRECKENBACH K., PFEIFER M., WEISSENBACH H. 2000. Balances of phosphorous and nitrogen in carp ponds, Fisheries management and Ecology, vol.7, 1, 15-22.
• KOLASA-JAMIŃSKA b. 1999. Wpływ stopnia intensyfikacji chowu ryb w stawach na jakość wody odprowadzanej w czasie odłowu. Rozprawa doktorska wykonana w Akademii Rolniczej w Szczecinie, dostępna w bibliotece Pracowni lchtiobiologii i Rybactwa SGGW.
• LIRSK.I A. 2007. Wpływ stawów karpiowych na środowisko przyrodnicze. Mat. Szkoleniowe „Hodowla karpia ważnym elementem akwakultury", Rytwiany 21-22.07.2007.
• LIRSKI A., MYSZKOWSKI L. 2008. Problemy w handlu karpiem - uwagi po sezonie 2007 roku. Mat. Konf. „Szkolenie producentów ryb", Słok k/ Bełchatowa, wyd. PTRyb, 5-12.
• NACA/FAO. 2000. The Bangkok Declaration and Strategy. Aquaculture beyond 2000. Conference on Aquaculture in the Third Millennium 20-25 February 2000, Bangkok, Thailand, 1-23.
• PRAWO WODNE. Dz.U. 2001 Nr 115 poz. 1229.
• ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr 1198 z dnia 27 lipca 2006 w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego.
• ROTH E., ROSENTHAL H., BURBRIDGE P. 2000. A discussion of the use of the sustainability index: 'ecological footprint' far aquaculture production, Aquat.Living Resour. 13, 461-469.
• RUDNICKI A.(red). 1963. Hodowla ryb w stawach, wyd. PWRiL Warszawa.
• SEREMAK-BULGE J. 2008. Krajowa produkcja ryb i owoców morza. cz. 2. Rybactwo śródlądowe, Rynek Ryb, 9, 14-16.
• SIEMIŃSKA A., SIEMIŃSKA J. 1967. Flora i fauna w rejonie zespołu Gospodarstw Doświadczalnych PAN Gołysz i Ziornika Goczałkowickiego. Acta Hydrobiologia, 9, 1-109.
• STROYNOWSKI S. 1609. Opisanie porządku stawowego, w: Polskie stawowe gospodarstwo,
• Gawarecki Z., Kohn A. 1860, wyd. S.H. Merzbacha, Warszawa.
• STEGMAN K. 1952. Kultura stawu rybnego, PWRiL Warszawa.
• STRUMIEŃSKI O. 1573. O sprawie, sypaniu, wymierzaniu i robieniu stawów, Kraków.
• TUCHOLSKI S.1994. Chów ryb w stawach zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami, wyd. IRL. Olsztyn, 1-25.
• WASILEWSKI A., HUFLEJT B. 2003. Rola zgrupowania ptaków wodno-blotnych w ekosystemach stawów rybnych, w: Dobrowolski elementów et Łempicka elementów. Kształtowanie się elementów obiegu materii w systemach stawów o funkcji gospodarczej i ekologicznej, wyd. MUZ Falenty, 41 - 67.
• WCED (World Commission on Environment and Development). 1987. Our common future. The Bruntlandt Rep. Oxford University Press, Nev York.
• WOJDA R. 2006.
• WOŁOS A., MICKIEWICZ M., LIRSKI A., MYSZKOWSKI L. 2006. Opłacalność śródlądowej produkcji rybackiej w 2005 roku, wyd. IRS Olsztyn.
• ZALEWSKI M. (red). 2002. Guidelines for the integrated management of the watershed. Freshwater Management Series no 5, 1-183.
• ZYGMUNT G. 2006. Wpływ stawów karpiowych na bilans wodny zlewni. Rozprawa doktorska wykonana w Pracowni Ichtiobiologii i Rybactwa SGGW, dostępna w bibliotece Pracowni Ichtiobiologii i Rybactwa SGGW.
• ZYSK A., STAWARZ R., WOJTAŚ W. 1999. Struktura morfologiczna populacji Rana esculenta L. w: Mat. Sympozjum „Bioróżnorodność, zasady i potrzeby ochrony fauny Polski", Słupsk 20-23.09.1999,110-111.
• www.aranyponty.hu
• www.easonline.org
• www.euroaquaculture.info
• www.feap.info
• www.sustainaqua.org

Uwagi

Rekord w opracowaniu