PL
Grzebiące Galliformes są obecnie jedną z najbardziej zagrożonych grup ptaków w Polsce. Działalność człowieka, powodująca silne przekształcenie i zubożenie środowiska oraz uproszczenie struktury krajobrazu, należy do głównych przyczyn spadku ich liczebności. Jednym z najszybciej zanikających gatunków w Polsce jest cietrzew Lyrurus tetrix, którego liczebność spadła w ciągu ostatnich 40 lat z niemal 40 000 do około 300–400 osobników. Aby zachować ten gatunek konieczna jest jego efektywna ochrona. Z tego względu szczególnie istotne jest precyzyjne określenie kluczowych elementów środowiska preferowanych przez cietrzewie w ciągu roku. W niniejszych badaniach dokonano analizy sezonowej zmienności preferencji siedliskowych cietrzewia w jednej z ostatnich nizinnych ostoi tego gatunku w Środkowej Europie, jaką stanowi Kotlina Biebrzańska. Wyniki wskazują, że cietrzew wymaga obecności (i) rozległych, najlepiej podmokłych, terenów otwartych wykorzystywanych przez niego jako wiosenne areny tokowisk i jesienne żerowiska, (ii) terenów względnie suchych, dogodnych do składania lęgów, wodzenia piskląt oraz pierzenia – zwłaszcza w okresie lęgowym i latem oraz, w mniejszym stopniu, w okresie pozalęgowym – jesienią, a także (iii) młodych drzewostanów stanowiących zimą podstawowe miejsce żerowania.
EN
Galliformes are currently one of the most endangered bird groups in Poland. Human activity resulting in a significant transformation and depletion of the environment, and simplification of the landscape structure are among the main reasons for the decline in the species numbers. The Black Grouse Lyrurus tetrix is one of the fastest disappearing species in Poland. Its number has decreased in the last 40 years from almost 40 000 to about 300–400 individuals. To preserve this species, its effective protection is necessary. For this reason, it seems particularly important to precisely define the key elements of the environment preferred by the black grouse, including the non-breeding period. This research analyses the seasonal variability of the Black Grouse habitat preferences in the Biebrza Valley, one of the last lowland refuges of this species in Central Europe. The results show that the Black Grouse requires the presence of (i) extensive, preferably wet, open areas used as spring lek arenas and autumn feeding grounds, (ii) relatively dry areas, convenient for breeding, leading the chicks and moulting – especially during the breeding season, in summer, and to a lesser extent during the non-breeding period, especially in autumn, and (iii) young tree stands serving as winter food resource.