On two new genera of Bryozoa Cheilostomata from the Tortonian of Poland

• Autorzy: Malecki J.

Warianty tytułu

PL

O dwóch nowych rodzajach mszywiołów Cheilostomata z tortonu Polski

RU

O dvukh novykh rodakh mshanok Cheilostomata iz tortona Pol'shi

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Two new species of Bryozoa Cheilostomata, considered representatives of the two new genera, Xaveropora n.gen. and Christinella n.gen., are described from the clayey and sandy deposits of the Tortonian of Poland. Xaveropora ojcowensis n.sp, is marked by ovicells situated in front of the orifice; this type of an ovicell has been called by the author a prostomial ovicell. Christinella pulchra n.sp, is distinguished by its endozooecial ovicells which, with time, grow and completely cover the opesia.

PL

Wśród mszywiołów, wydobytych przez autora z tortońskich piasków hetero-steginowych okolic Ojcowa i paru innych miejscowości, dwie formy zasługują na szczególną uwagę. Są to gatunki nowe i na tyle różniące się od dotychczas opisanych, że trzeba było ustanowić dla nich nowe rodzaje. Są one opisane jako Xaveropora ojcowensis n.gen., n.sp. i Christinella pulchra n.gen., n.sp. Oba należą do podrzędu Ascophora, przy czym pierwszy zaliczony został do rodziny Orbituliporidae Canu & Bassler, a drugi do rodziny Flustridae Smitt. Kolonia Xaveropora ojcowensis ma kształt wachlarzowaty lub tarczowaty i osadzona jest na krótkim, rurkowatym trzonku, który odpowiada ancestroecjum. Z tego trzonka, drogą pączkowania lateralnego, powstają zoecja ułożone naprzemianlegle w dwa lub trzy szeregi. Późniejsze zoecja ułożone są w dwie warstwy, zrośnięte z sobą stronami grzbietowymi. Bardzo specjalne jest położenie owicelli w stosunku do zoecjum, gdyż rozwija się ona w przedniej części apertury. Takiego stosunku dotychczas nie obserwowano i dla tego typu autor wprowadza nazwę owicelli prostomialnej. Podobnego typu, jak się zdaje, była owicella opisana w r. 1867 przez Reussa u Orbitulipora petiolus Lonsdale. Christinella pulchra n.gen., n.sp. tworzy kolonię gałązkowatą, złożoną z dużych, eliptycznych zoecjów, otoczonych ścianami brzeżnymi i umieszczonych na obu stronach kolonii. Owicelle są typu endozoecjonalnego. Awikulary położone są na stronie tylnej kolonii oraz między zoecjami. Wibrakulary są małe i występują tylko na stronie tylnej kolonii. Rozwój owicelli jest bardzo swoisty. Na początku jest ona duża, eliptyczna, z wieńcem trójkątnych otworków. Jest ona umieszczona w części dystalnej zoecjum, które opatrzone jest dużym opesjum. W miarę rozwoju owicella zakrywa stopniowo całe opesjum. W dalszym stadium, w dystalnej części tak rozrośniętej owicelli, zjawia się niekiedy wtórna apertura w postaci okrągłego otworku. Związane to było zapewne z regeneracją zoida uwstecznionego częściowo na skutek zakrycia pierwotnej apertury przez nadmiernie rozrośniętą owicellę.

RU

Среди мшанок, собранных автором из тортонских гетеростегиновых песков окрестностей Ойцова и некоторых иных местностей, две формы заслуживают на особое внимание. Это новые виды, настолько отличные от до сих пор описанных, что оказалось нужным установить для них новые роды. Они описаны как Xaveropora ojcowensis n. gen., n. sp. и Christinella pulchra n. gen., n. sp. Оба принадлежат к подотряду Ascophora, при чем первого из них причислено к се-мейству Orbituliporidae Canu & Bassler, а второго - к семейству Flustridae Smitt. Колония Xaveropora ojcowensis веерообразная или дисковидная и осажена на коротком, трубчатом стебле, который соответствует анцестрооэциум. Из него путем бокового почкования образуются зооэции, расположенные попеременно двумя или тремя рядами. Следующие зооэции располагаются в виде двух слоев, срастающихся между собой спинными сторонами. Особенное положение имеет овицелла по отношению к зооэции, так как образуется она в передней части апертуры. Таких соотношений до сих пор не наблюдалось и для такого типа автор вводит название овицеллы простомиальной. По имению автора, похожего типа была овицелла у Orbitulipora petiolus Lonsdale, описанная Ройссом (Reuss, 1867). Christinella pulchra n. gen., n. sp. образует ветвистую колонию, построенную из крупных зооэций, окаймленных боковыми стенками и расположенных по обеих сторонах колонии. Авикулярии расположены на задней стороне колонии и между зооэциями. Вибракулярии малые и находятся только на задней стороне колонии. Развитие овицеллы очень овоебразное. Вначале она большая, эллиптическая и вокруг имеет венец треугольных отверстий. Находится она в дистальной части зооэции, которая снабжена большим опэсиум. Овицелла по мере развития закрывает постепенно целое опэсиум. В дальнейшей стадии, в дистальной части так разросшейся овицеллы появляется иногда вторичная апертура в виде круглого отверстия. Вероятно связано это было с регенерацией зооида, который был сокращен вследствие прикрытия первоначальной апертуры слишком разросшейся овицеллой.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1964
• Tom: 09
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.499-507,fig.,ref.

Twórcy

autor

Malecki J.

• School of the Mining and Metallurgy, Krakow, Poland

Bibliografia

• BASSLER, R. S. 1953. Bryozoa. In: R. C. MOORE, Treatise on invertebrate paleontology. Part G. Geol. Soc. Amer. Univ. Kansas Press, 1-253, Lawrence.
• CANU, F. & BASSLER, R. S. 1927. Classification of the cheilostomatous Bryozoa. - Proc. U. S. Nation. Mus., 69, art. 14, 1-42, Washington.
• REUSS, A. E. 1867. Über einige Bryozoen aus dem deutschen Unteroligocän. - Sitz.-Ber. K. Akad. Wiss., Abt. 1, 55, 1/5, 216-234, Wien.