Aalenian Gryphaeinae from the Pieniny Klippen Belt of Poland

• Autorzy: Puigaczewska H.

Warianty tytułu

PL

Aaleńskie Gryphaeinae z pienińskiego pasa skałkowego w Polsce

RU

Aalenskie Gryphaeinae iz peninckojj zony utesov v Polshe

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Gryphaeinae, found in Middle Aalenian deposits from the Pieniny Klippen Belt, are assigned to 4 species of the genus Gryphaea Lamarck, 1801. The studies included morphology of shells, their variability and ontogeny and progressive variability of umbo of left valves.

PL

Opisano cztery gatunki rodzaju Gryphaea Lamarck, 1801 z serii braniskiej pienińskiego pasa skałkowego, z Krzonowego w pobliżu wsi Frydman (pow. Nowy Targ). Osady te, złożone z żelazistych piaskowców i łupków z miką, zawierają wkładki muszlowców, składających się z gruboskorupowych małżów rodzaju Gryphaea. Materiał jest bardzo liczny, lecz źle zachowany. Zbadano ponad 200 okazów. Opisano ich morfologię, zmienność i ontogenezę. Stwierdzono w ontogenezie, jak i w szeregu Gr. dewalquei - Gr. ferruginea champineullensis - Gr. sublobata - Gr. lampada, że wierzchołek skorupek lewych zmienia się progresywnie od niewystającego do silnie wystającego i zaginającego się nad skorupką prawą. Inne cechy gatunków, jak płaszczyzna przytwierdzenia, kształt muszli, wymiary zawiasów, zarys i głębokość odcisku mięśnia adduktora nie wykazują ukierunkowanych zmian.

RU

В работе описаны четыре вида из рода Gryphaea Lamarck, 1801, добытые из браниской серии Пьенинской зоны утесов в местности Кшонове близ с. Фридман (повят Новы-Тарг). Отложения этой серии представлены железистыми песчаниками и сланцами со слюдой, которые включают прослои ракущечника, сложенного толстостворчатыми пелециподами рода Gryphaea. В исследованном богатом, но плохо сохраненном материале изучено свыше 200 экземпляров. Описаны их морфология, видовые различия и онтогенезис. В онтогенезисе и в ряду Gr. dewalquei - Gr. ferruginea champigneullensis - Gr. sublobata - Gr. lampada отмечено, что макушка левых створок меняется прогрессивно от невыступающей до выступающей и наклоненной над правой створкой. Другие видовые особенности, как плоскость прикрепления, форма раковины, размеры замков, очертания и глубина отпечатка мускула-замыкателя не проявляют закономерных изменений.

Słowa kluczowe

EN

Pieniny Klippen Belt; Jurassic; Middle Jurassic; Aalenian; Gryphaeidae; Gryphaeinae; oyster; fossil; paleontology; paleozoology

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1971
• Tom: 16
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.389-399,fig.,ref.

Twórcy

autor

Puigaczewska H.

• Palaeozoological Institute, Polish Academy of Sciences, Zwirki i Wigury 93, Warsaw, Poland

Bibliografia

• BIRKENMAJER, K. & NARĘBSKI, W. 1957. Konkrecje węglanowe łupków aalenu pienińskiego pasa skałkowego Polski (Carbonate concretions of the Aalenian shales of the Pieniny Klippen belt (Central Carpathians). - Roczn. P. T. G. (Ann. Soc. Géol. Pol.), 27, 51-73, Kraków.
• BIRKENMAJER, K. & PAZDRO, O. 1963. Microfaunal reconnaissance, of the Dogger of the Pieniny Klippen belt (Carpathians) in Poland. - Bull. Acad. Pol. Sci., géol. géogr., 11, 3, 127-132, Warszawa.
• CHARLES, R. P. & MAUBEUGE, P. L. 1951. Les Liogryphées du Jurassiques inférieur de l’Est du Bassin Parisien. - Bull. Soc. Geol. France, sér. 6, 4-5-6, 1-380, Paris.
• - 1952. Les Liogryphées Jurassiques de l’Est du Bassin Parisien II. Liogryphées du Bajocien. - Ibidem, sér. 6, 4-6, 1-336.
• GREPPIN, ED. 1900. Description des fossiles du Bajocien supérieur des environs de Bâle. - Mém. Soc. Paléont. Suisse, 27, 127-210, Genève.
• ROLLIER, L. 1917. Fossiles nouveaux ou peu connus des terrains sécondaires (mésozoïques) du Jura et des contrées environnantes, 6° Partię. - Ibidem, 42, 503-696.
• THÉVENIN, A. 1909-1910. In: M. Boule; Types du Prodrôme de Paléontologie Stratigraphique Universelle. - Ann. Paléont., 4,5, 93-116, Paris.