PL
Wstęp. W piśmiennictwie zwrócono uwagę na występowanie związku między spożyciem dużych ilości sodu z dietą a wysoką masą ciała. Nadmierne spożycie sodu może przyczyniać się nie tylko do zwiększenia masy ciała, lecz także do przewlekłego stanu zapalnego organizmu, jak również chorób autoimmunologicznych. Cel. Celem pracy była ocena wpływu spożycia soli na masę ciała oraz spożycie napojów ogółem i napojów słodzonych przez warszawską młodzież. Materiał i metody. Zbadano 1054 warszawskich uczniów, w wieku od 11 do 15 lat wylosowanych z 22 warszawskich szkół. Sposób żywienia oceniono metodą bezpośredniego wywiadu o spożyciu z ostatnich 24 godzin. Spożycie sodu obliczono przy zastosowaniu programu komputerowego Dieta 5.0. Występowanie nadwagi i otyłości oceniono na podstawie wskaźnika BMI według klasyfikacji zalecanej przez IOTF (opracowanej przez Cole i wsp. 2000). Wyniki. Średnie spożycie sodu w dietach badanej grupy młodzieży było wysokie. W przeliczeniu na sól wynosiło 8,7 ± 3,8 g/dzień. Jednocześnie stwierdzono występowanie nadmiernej masy ciała u 17,9% młodzieży (w tym nadwagę u 14,8% młodzieży a otyłość u 3,1% uczniów). W czwartym kwartylu spożycia sodu/1000 kcal w porównaniu do każdego z niższych kwartyli (p < 0,05) stwierdzono istotnie wyższe wskaźniki BMI u wszystkich uczniów. Ponadto w czwartym kwartylu spożycia sodu występowało istotnie (p < 0,04) wyższe spożycie napojów, w tym napojów słodzonych w porównaniu do każdego niższego kwartyla sodu. Wnioski. Ograniczenie spożycia soli, poprzez zmniejszone zapotrzebowanie na napoje słodzone, może wpłynąć na obniżenie tendencji wzrostowej w nasileniu otyłości i nadwagi u dzieci i młodzieży.
EN
Introduction: The literature highlights the existence of the relationship between consumption of large amounts of sodium in the diet and high body mass. Excessive sodium intake can contribute not only to an increase in body weight, but also to chronic inflammation of the body, as well as autoimmune diseases. Objective: The aim of the study was to evaluate the effect of salt intake on body mass and total intake of beverages and soft drinks by the Warsaw youth. Material and Methods: We studied 1,054 students, aged 11 to 15 years drawn from Warsaw schools. Feeding was assessed by direct interview using 24-hours recall method. Sodium intake was calculated using the software Dieta 5.0. Prevalence of overweight and obesity was assessed on the basis of BMI according to the criterion recommended by the IOTF (developed by Cole et al 2000). Results: Average sodium intake in studied group of young people was high. In terms of the salt it was 8.7 ± 3.8 g/day. At the same time, excessive body mass in 17.9% of young people (including overweight in 14.8% of adolescents and obesity in 3.1% of students) was observed. In the fourth quartile of sodium intake / 1,000 kcal compared to each of lower quartiles significantly higher (p < 0.05) levels of BMI for all students was found. Furthermore, in the fourth quartile of sodium intake compared to each lower quartile significantly higher (p < 0.04) intake of beverages including sweetened beverages occurred. Conclusions: Reducing salt intake by reduced demand for sweetened drinks can lead to a reduction in the intensity of the upward trend of obesity and overweight in children and adolescents.