PL
Celem pracy jest ukazanie poziomu rozwoju fizycznego młodzieży akademickiej studiującej wychowanie fizyczne w PWSZ w Koszalinie, a także charakterystyka porównawcza z innymi uczelniami Polski. Materiał stanowią wyniki badań 81 studentów i 24 studentek I roku wychowania fizycznego PWSZ w Koszalinie, przeprowadzonych przez autora pracy w latach 2012–2013. Techniką martinowską wykonano 29 pomiarów somatometrycznych (odcinki długościowe i szerokościowe ciała, obwody, fałdy skórno-tłuszczowe), na podstawie których wyliczono 12 wskaźników proporcji ciała. Strukturę somatyczną badanych zespołów męskich określono typologią Adama Wankego, a żeńskich Ewy Kolasy. Zebrany materiał opracowano podstawowymi metodami statystycznymi. Zróżnicowanie badanej młodzieży w aspekcie wielkości zamieszkiwanego środowiska, a także charakterystykę porównawczą do studentów i studentek studiujących wychowanie fizyczne w różnych ośrodkach akademickich Polski przedstawiono w tabelach oraz graficznie. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono różnicujące oddziaływanie czynnika urbanizacyjnego na rozwój somatyczny młodzieży studiującej wychowanie fizyczne w PWSZ w Koszalinie. Zespoły studentów i studentek zamieszkujących środowisko miejskie w porównaniu do wiejskiego charakteryzuje wyższy poziom rozwoju fizycznego. Młodzież PWSZ w porównaniu do zespołów studentów i studentek Uniwersytetu Zielonogórskiego charakteryzuje się większą tęgością budowy ciała. Pierwszoplanowymi w budowie ciała zespołów studentów PWSZ są elementy IA, a wśród studentek zdecydowanie przeważa element leptosomiczny I. Formuła somatyczna IAVH charakteryzuje zespół mężczyzn, a studentek IYAH. Studenci koszalińskiej PWSZ elementami somatycznymi najbardziej podobni są do studentów wychowania fizycznego Uniwersytetu Zielonogórskiego, natomiast studentki pierwszoplanowym elementem nawiązują do zespołów AWF w Gdańsku, Uniwersytetu Zielonogórskiego i Uniwersytetu Rzeszowskiego. Młodzież koszalińskiej PWSZ pod względem wysokości ciała jest najbardziej podobna do zespołów z Gdańska (studenci) i Katowic (studentki), a największe różnice odnotowano w porównaniu do studentów z Rzeszowa i Zielonej Góry oraz studentek z Warszawy i Poznania. Przeciętne masy ciała studentów z Koszalina są zbliżone do zespołów z Wrocławia i Łodzi, natomiast studentek do zespołów z Poznania, Wrocławia, Katowic i Gdańska. Największe różnice (przekraczające wartość 0,5 SD) stwierdzono w porównaniu do studentów i studentek z Rzeszowa i Katowic. Budową ciała studenci z Koszalina podobni są do rówieśników z Zielonej Góry i Łodzi, a studentki do studiujących w Katowicach i w Gdańsku. Różnice duże i bardzo duże między średnimi wskaźników ilorazowych (przekraczającymi wartość 0,5 i 1 odchylenia standardowego) stwierdzono w porównaniu do studentów z Rzeszowa, Poznania, Gdańska i studentek z Rzeszowa i Poznania.
EN
The paper aims at presenting the level of physical development of students studying physical education at State Higher Vocational School in Koszalin, and its comparative characteristics with students from other Polish universities. The research material comprises the results of tests conducted on 81 male students and 24 female students studying physical education at Higher Vocational State School in Koszalin, carried out by the author in 2012–2013. 29 somatometric measurements (length and width, circumferences, skin folds) were taken with the use of Martin’s measurement technique. They were used to calculate 12 indicators of body proportions. The somatic structure of the male respondents was identified by means of Adam Wanke’s typology, and the structure of females with the use of Ewa Kolasa typology. The collected material was developed using basic statistical methods. The diversity of the young people in terms of the size of the inhabited environment, as well as the comparative characteristics of the male and female students studying physical education in various Polish academic centres are presented in tables and graphs. Based on the analysis, it has been found that the urban factor differentiates the somatic development of young people studying physical education at Higher Vocational State School in Koszalin. The students living in the urban environment are characterized by a higher level of physical development in comparison to those living in rural areas. Compared to the students of the University of Zielona Góra they have a higher stoutness. The major elements in body build of the Koszalin male students are IA elements and for female students the leptosomatic element. The IAVH somatic formula is characteristic for the male respondents, and the IYAH is characteristic for the female students. The somatic elements of the Koszalin male students are similar to those of the physical education students at the University of Zielona Góra, while the female students’ major element is similar to the major element of female students at Physical Education Academy in Gdansk, University of Zielona Góra and the University of Rzeszów. In terms of body height the Koszalin students are most similar to the teams from Gdansk (male students) and Katowice (female students), and the largest differences were observed in comparison to male students from Rzeszow and Zielona Góra, and female students from Warsaw and Poznań. The average body mass of the Koszalin male students is close to the body mass of the teams from Wroclaw and Lódź, and the average body mass of the female students is similar to the body mass of the teams from Poznań, Wrocław, Katowice and Gdańsk. The biggest differences (over 0.5 SD) have been found when comparing to students from Rzeszow and Katowice. The body build of the Koszalin male students is similar to the body build of their peers from Zielona Gora and Łódz and the body build of the female students is similar to that of young women studying in Katowice and Gdansk. Big and very big differences between the means of quotient indicators (more than 0.5 and 1 standard deviation) have been found when the male respondents were compared to students from Rzeszów, Poznań, Gdańsk and the female students were compared to female students from Rzeszow and Poznan.