Antropogeniczne zmiany wybranych elementów środowiska przyrodniczego w rezerwacie leśnym Lisia Góra w Rzeszowie

• Autorzy: Wojcik T. , Makuch-Pietras I. , Cwik A. , Ziaja M.

Warianty tytułu

EN

Anthropogenic changes in selected elements of the natural environment in the Lisia Gora forest nature reserve in Rzeszow

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents an analysis of selected environment elements, which were subjected to anthropopressure in the Lisia Góra forest nature reserve, located within the city of Rzeszów (SE Poland). The main aim of the study was to indicate the intensity and forms of anthropopressure within the relief, soil and vascular flora. Changes in the relief were shown for the period 2010−2019 using the analysis of geomorphological processes and the mapping of anthropogenic terrain forms. Additionally, the litter in the reserve was examined. Soil studies were performed with standard methods in 2016, and the degree of anthropopressure was shown particularly through the parameters of soil compaction and acidification. Changes occurring within the vascular flora were determined by means of anthropogenic indicators of flora changes in the time horizons 2002 and 2016. The results of the studies indicate degradation processes of the studied environment elements in the reserve.

Słowa kluczowe

PL

miasta; Rzeszow; rezerwaty przyrody; rezerwaty lesne; rezerwat Lisia Gora; srodowisko przyrodnicze; antropopresja; przeksztalcenia srodowiska; przeksztalcenia rzezby terenu; zmiany wlasciwosci gleby; roslinnosc; zmiany skladu gatunkowego

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2020
• Tom: 164
• Numer: 03
• Opis fizyczny: s.246-253,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wojcik T.

• Zakład Ochrony Przyrody i Ekologii Krajobrazu, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszów

autor

Makuch-Pietras I.

• Zakład Ochrony Przyrody i Ekologii Krajobrazu, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszów

autor

Cwik A.

• Zakład Ochrony Przyrody i Ekologii Krajobrazu, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszów

autor

Ziaja M.

• Instytut Nauk o Kulturze Fizycznej, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Cicha 2A, 35-326 Rzeszów

Bibliografia

• Alexandrovskaya E. I., Alexandrovskiy A. L. 2000. History of the cultural layer in Moscow and accumulation of anthropogenic substances in it. Catena 41 (1): 249-259.
• Borgström S., Cousins S. A. O., Lindborg R. 2012. Outside the boundary – Land use changes in the surroundings of urban nature reserves. Applied Geography 32: 350-359.
• Charzyński P. 2006. Testing WRB on Polish soils. Association of Polish Adult Educators, Toruń.
• Ćwik A., Ćwik Ł. 2011. Antropopresja w rezerwacie „Lisia Góra” w Rzeszowie. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 67 (5): 441-448.
• Dudek T., Hajdo D. 2017. Demand for green areas meant for recreation in Rzeszow. Przestrzeń i Forma 32: 127-140.
• Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukasiewicz J., Rosłon-Szeryńska E., Wysocki C., Wiśniewski P. 2018. Invasive Species and Maintaining Biodiversity in the Natural Areas – Rural and Urban – Subject to Strong Anthropogenic Pressure. Journal of Ecological Engineering 19 (6): 14-23.
• de Fries R., Hansen A., Turner B. L., Reid R., Liu J. 2007. Land use change around protected areas: management to balance human needs and ecological function. Ecological Applications 17 (4): 1031-1038.
• Fudali E. 2009. Antropogeniczne zmiany w ekosystemach. Transformacje roślinności. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław.
• Gorchakovskij P. L., Telegova O. V. 2005. Comparative Assessment of the Level of Plant Cover Synanthropization in Specially Protected Areas. Russian Journal of Ecology 36 (6): 365-370.
• Gruba P. 2004. Toksyczność glinu (Al) w glebach leśnych. Sylwan 148 (1): 50-56. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan. 2003907.
• Jackowiak B. 1990. Antropogeniczne przemiany flory roślin naczyniowych Poznania. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Konecka-Betley K., Okołowicz M. 1988. Phosphorus – as an indicator of the man activity in Pleistocene. Soil Science Annual 49 (2): 87-94.
• Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. 2002. Geografia roślin. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Makuch-Pietraś I., Pięta N., Pieniążek M. 2017. Impact of recreation and tourism on selected soil characteristics in the Lisia Góra Nature Reserve area (south-east Poland). Soil Science Annual 68 (2): 81-86.
• Malinowska E., Szumacher I. 2013. Problemy funkcjonowania rezerwatów w mieście. Problemy Ekologii Krajo-brazu 34: 175-180.
• Myśliwy M. 2014. Plant invasions across different habitat types at floristic survey. Applied Ecology and Environmental Research 12 (1): 193-207.
• Pickering C. M., Hill W., Newsome D., Leung Y. F. 2010. Comparing hiking, mountain biking and horse riding impacts on vegetation and soils in Australia and the United States of America. Journal of Environmental Management 91 (3): 551-562.
• Piskorz R., Klimko M. 2007. Współwystępowanie niecierpka drobnokwiatowego Impatiens parviflora DC. i wybranych roślin lasu dębowo-grabowego w Wielkopolskim Parku Narodowym. Sylwan 151 (2): 43-58. DOI: https://doi.org/ 10.26202/sylwan.2006041.
• Plan ochrony rezerwatu „Lisia Góra” na okres 2003.01.01-2022.12.31 wg stanu na dzień 2002.01.01. 2002. Biuro Urządzenia Lasu i Geodezji Leśnej. Oddział w Przemyślu. Pracownia Sozologiczna, Przemyśl.
• van Reeuwijk L. P. 2002. Procedures for soil analysis. ISRIC, FAO, Wageningen.
• Seeland K., Moser K., Scheuthle H., Kaiser F. G. 2002. Public acceptance of restrictions imposed on recreational activities in the peri-urban Nature Reserve Sihlwald, Switzerland. Urban Forestry & Urban Greening 1 (1): 49-57.
• Shavrina V. I., Tkach E. D., Mykolayko V. P. 2018. Synantropic flora in phytocoenoses of ecological network (the case of Vinnytsia region, Ukraine). Ukrainian Journal of Ecology 8 (1): 118-123.
• Solińska-Górnicka B., Symonides E. 1990. Effect of a large city on the structure of coenoelements in a natural woodland in Warsaw. Vegetatio 88: 163-176.
• de Vries S., Goossen M. 2002. Modelling recreational visits to forests and nature areas. Urban Forestry & Urban Greening 1 (1): 5-14.
• Wójcik T., Ziaja M., Makuch-Pietraś I., Ćwik A., Kotańska M. 2018. Szata roślinna rezerwatu „Lisia Góra” w Rze-szowie. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 25 (1): 21-43.
• Yüksek T., Kurdoglu O., Yüksek F. 2010. The effects of land use changes and management types on surface soil properties in Kafkasör Protected Area in Artvin, Turkey. Land Degradation Development 21 (6): 582-590.
• Ziaja M., Wójcik T. 2015. Changes in vascular flora of the Rzeszow reservoir after 20 years (SE Poland). Polish Journal of Environmental Studies 24 (4): 1845-1854.

Identyfikatory

DOI

10.26202/sylwan.2019105