Zawartość pierwiastków śladowych w chwastach zbóż na tle ich zawartości w glebie. Cz. IV. Zawartość litu w glebie oraz w wybranych chwastach

• Autorzy: Rogoz A. , Tabak M.

Warianty tytułu

EN

Content of trace elements in cereal weeds based on the content of trace elements in soil. Part IV. Content of lithium in soil and in selected weeds

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pierwszej dekadzie czerwca 2007 r. na terenie gminy Brzeźnica pobrano 30 prób glebowych z gruntów ornych z głębokości 0-25 cm, na których uprawiano zboża. W próbach glebowych ozna¬czono podstawowe właściwości fizykochemiczne metodami standardowymi używanymi w chemii rolnej. Całkowitą zawartości litu w glebach oznaczono po wcześniejszej mineralizacji próbek gleb w temperaturze 450°C, a następnie po ich wytrawieniu w mieszaninie kwasów (nadchlorowego i azotowego) i roztworzeniu w HCl. Zawartość tego pierwiastka w formie rozpuszczalnej oznaczo¬no w 0,1 mol HCl • dm-3. Całkowita zawartość litu w badanych glebach wahała się w szerokim zakresie od 9,11 do 33,75 mg Li • kg-1, przy średniej geometrycznej 14,77 mg Li • kg-1. Natomiast zawartość litu w for¬mie rozpuszczalnej oznaczanej w roztworze HCl o stężeniu 0,1 mol • dm-3 wahała się od 0,06 do 0,28 mg Li • kg-1, przy średniej geometrycznej 0,135 mg Li • kg-1. Z tych samych miejsc pobrano określoną liczbę rosnących chwastów, tj. mak polny, chaber bławatek, rumian polny, oset polny, występujących w uprawach zbóż. Zebrane próbki chwastów poddano mineralizacji na sucho. Zawartość litu w zebranych chwastach była zróżnicowania w zależności od zawartości i formy tego pierwiastka w glebie, składu granulometrycznego, odczynu, gatunku i stadium rozwojowego chwastów. Średnia geometryczna zawartość litu w korzeniach chwastów wahała się od 0,13 do 13,75 mg Li • kg-1, natomiast w częściach nadziemnych od 0,07 do 11,51 mg Li • kg-1.

EN

30 soil samples were taken in the first ten days of June 2007 from the Brzeznica district. Samples were taken at a depth of 0-25 cm from arable lands on which cereal plants were cultivated. The basic physicochemical properties of the soil samples were determined by standard methods used in agricultural chemistry. The total lithium content in the soils was determined after mineralization of the samples at a temperature of 450°C, digestion with a mixture of perchloric and nitric acids and dilution in HCl. The content of lithium in a soluble form was determined in 0.1 mol HCl • dm-3. The total lithium content in the examined soils varied widely from 9.11 to 33.75 mg Li • kg-1, with a geometric mean of 14.77 mg Li • kg-1. The content of the soluble form of lithium, determined in the 0.1 mol • dm-3 HCl solution, varied from 0.06 to 0.28 mg Li • kg-1, with a geometric mean of 0.135 mg Li • kg-1. A sample of weeds (i.e. red poppy, cornflower, corn chamomile, creeping thistle) growing in cereal crops were taken from each location. The collected weed samples were subjected to dry mineralization. The lithium content in the collected weeds varied depending on the content and form of this element in soil, granulometric composition, pH, plant species and development stage. The lithium content in the roots of the weeds varied from 0.13 to 13.75 mg Li • kg-1 and in the top parts from 0.07 to 11.51 mg • kg-1.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo
• Rocznik: 2012
• Tom: 103
• Opis fizyczny: s.189-197,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rogoz A.

autor

Tabak M.

Bibliografia

• Lityński T., Jurkowska H., Gorlach E., 1976. Analiza chemiczno-rolnicza. PWN, Warszawa.
• Gambuś F., Gorlach E., 1996. Wpływ obornika, słomy i węgla brunatnego na fitoprzyswajalność metali ciężkich . Zesz. Nauk. AR Szczecin, Rolnictwo, 62: 131-137.
• Gambuś F., 1997. Pobranie metali ciężkich przez różne gatunki roślin uprawnych. Cz. II. Akumu¬lacja metali ciężkich przez rośliny. Acta Agr. et Silv., Ser Agr., 35: 31-43.
• Jurkowska H., Rogóż A., Wojciechowicz T., 1997. Porównanie toksycznego działania litu na nie¬które gatunki roślin. Acta Agr. et Silv., ser. Agr., 35: 45-50.
• Jurkowska H., Rogóż A., Wojciechowicz T., 2003. Phytoxicity of lithium on various soils. Polish J. of Soil Sci., Vol. XXXVI/1: 71-76.
• Kabata-Pendias A., Pendias H., 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Kośla T., 1999. Biologiczne i chemiczne zanieczyszczenia produktów rolniczych. Wydawnictwo SGGW: 68-71.
• Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z., 1991. Metody analizy i oceny właściwości gleb i ro¬ślin. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa: 105-107.
• Rogóż A., 2002. Zawartość i pobranie pierwiastków śladowych przez rośliny przy zmiennym od-czynie gleby. Cz. I. Zawartość i pobranie miedzi, cynku oraz manganu przez rośliny. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 482: 439-451.
• Rogóż A., 2003. Właściwości fizykochemiczne gleb i zawartość pierwiastków śladowych w uprawianych warzywach. Cz. I. Zawartość pierwiastków śladowych w glebach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 493: 209-217.
• Rogóż A., 2004. Badania nad formami litu w glebie . Cz. I. Formy litu w glebie a właściwości fizykochemiczne gleb. J. Elemental., 9 (4): 715-725.
• Rogóż A., Niemiec M., 2010. Zawartość i pobranie pierwiastków śladowych w chwastach roślin zbożowych na tle ich zawartości w glebie. Cz. I. Zawartość miedzi, cynku, manganu oraz żela¬za w glebie i chwastach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 556: 907-922.
• Rogóż A., 2010. Effect of soil properties on lithium phytoavilability. Part 1. Lithium content and uptake by maize and rye. Ecol. Chem. Eng. A. Vol 17, 4-5: 473-481.
• Rogóż A., 2010. Effect of soil properties on lithium phytoavilability. Part 2. Lithium content in soil after completion of maize and rye vegetation. Ecol. Chem. Eng. A. Vol 17, 8: 1008-1012.
• Symonowicz B., Kalembasa S., 2009. Zmiany zawartości Fe, Li, i Ti w kukurydzy pod wpływem stosowania odpadowych materiałów organicznych, popiołu i nawożenia mineralnego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 538: 257-265.

Uwagi

PL