Uzębienie górnej szczęki Dicerorhinus mercki (Jager) ze Szczęsliwic koło Warszawy

• Autorzy: Czyzewska T.

Warianty tytułu

EN

Upper dentition of Dicerorhinus mercki (Jager) from Szczesliwice near Warszawa, Poland

RU

Zuby verkhnejj cheljusti Dicerorhinus mercki (Jager) iz shenslivvic bliz Varshavy (Pol'ska)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autorka opisuje uzębienie szczęki górnej nosorożca Dicerorhinus mercki (Jäger) na podstawie okazów znalezionych w Szczęśliwicach k. Warszawy. Budowa tego uzębienia odpowiada uzębieniu formy typowej D. mercki (Jäger) z Europy centralnej.

EN

In 1935, several upper teeth of a rhinoceros were collected by Prof. L. Sawicki from interglacial beds at Szczęśliwice near Warsaw. The assignment of this rhinoceros to the species Dicerorhinus mercki (Jäger) is based on the following evidence: 1) structure of teeth: the anterior valley is seen to be open on all the teeth, P³ excepted, in spite of considerable wear of the crowns; there are no secondary pits, separated by the crochet, the antecrochet and the crista; on every tooth, M³ excepted, we can observe a second costa and a convexity on the outer wall, a reduction of the outer wall of M³, expressed by the presence of a node at the base of the crown and the development of an extremely small posterior valley; 2) smooth surface of the enamel; 3) large dimensions of teeth, fitting into the variation range of size of teeth of a typical Dicerorhinus mercki (Jäger). In view of the great width of M² (indexes 1.232 and 1.155), the strong inclination of the outer and inner walls of molars and the structure of the anterior cingulum, the Szczęśliwice rhinoceros agrees with the typical form of Dicerorhinus mercki (Jäger) distinguished by Staesche (1941) from the Middle and Upper Pleistocene strata of Central Europe.

RU

В 1935 году проф. Л. Савицки нашел в междуледниковых слоях в Щенсли-вицах около Варшавы зубы верхней челюсти носорога. Носорог этот принадлежал к виду Dicerorhinus mercki (Jäger), на что указывают следующие признаки: 1) строение зубов, в которых главная долинка является открытой на всех зубах, за исключением Р³, несмотря на довольно большую изношенность коронок; кроме М³ ни на одном из остальных зубов нет т. наз. fossetes, отделенных посредством crochet, antecrochet и crista; имеется ребрышко и выпуклость внешней стенки; редукция внешней стенки М³, проявляющаяся в образовании бугра возле основания коронки, и образование очень маленькой задней долинки; 2) гладкая поверхность эмали; 3) большая величина зубов помещающаяся в пределах изменчивости зубов типичного Dicerorhinus mercki (Jäger). Ввиду большой ширины М² (показатель 1,232 и 1,155), сильного наклона внутренних и внешних стенок коренных зубов и строения cingulum, носорог из Щенсливиц соответствует выделенной Стешем (K. Staesche, 1941) форме типичного Dicerorhinus mercki (Jäger), выступающей в среднем и верхнем плейстоцене центральной Европы.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1962
• Tom: 07
• Numer: 1-2
• Opis fizyczny: s.223-234,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czyzewska T.

• Zakład Paleozoologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, Polska

Bibliografia

• ARAMBOURG, C. 1950. Les limites et les corrélations du Quaternaire africain. - Int. Geol. Congr., Gt. Britain 1948, Part XI. Proc. Sect. K. The correlation of continental vertebrate-bearing rocks, 49-54, London.
• BERNSEN, J. J. 1932. Eine Revision der fossilen Säugetierfauna aus den Tegelen VI und VII. - Natuurhist. Maandbl., 2, 20-26, Maastricht.
• BRANDT, J. F. 1877. Versuch einer Monographie der tichorhinen Nashörner nebst Bemerkungen über Rhinoceros leptorhinus Cuv. usw. - Mém. Acad. Imp. Sci. St.-Pétersbourg, sér. 7, 24, 4, 1-135, St. Pétersbourg.
• DUBOIS, A. & STEHLIN, H. G. 1932. La grotte de Cotencher, station moustérienne. - Mém. Soc. Paléont. Suisse, 52, 1-178, Bâle.
• - & - 1933. La grotte de Cotencher, station moustérienne II. - Ibidem, 53, 179-289.
• GROMOW, W. I. 1950a. Kratkij oczerk istorid czetwierticznoj fauny SSSR. - Mat. Czetw. Per. SSSR, 2, 37-49, Moskwa.
• - 1950b. O wierchniej granice trieticznogo perioda. - Ibidem, 2, 5-12.
• GROMOWA, W. 1959. Nowoje o czetwierticznych faunach zapadnoj czasti Germanii i niekotoryje sopostawlenija ich s faunami Wostocznoj Ewropy. - Bjull. Kom. Izucz. Czetw. Per., 23, 75-81, Moskwa.
• GÜRICH, G. 1908. Der Schneckenmergel von Ingramsdorf und andere Quartärfunde in Schlesien. - Jb. K. Preuss. Gcol. Landesanst. Bergakad., 26, 43-57, Berlin.
• HERMANN. R. 1911. Rhinoceros Merckii Jäger im Diluvium Westpreussens und seine Beziehungen zur norddeutschen Diluvialfauna. - Ztschr. deutsch, geol. Ges., B, Mtsber., 63, 1, 13-35, Berlin.
• JENTSCH, A. 1901. Erläuterungen zur Geologischen Karte von Preussen und benachbarten Bundesstaaten. Blatt Graudenz, 97, 1-70, 1-40, 1-14, Berlin.
• KOWALSKI, K. 1959. Katalog ssaków plejstocenu Polski. - Inst. Zool. PAN, Oddz. Kraków, 153-154, Warszawa.
• KRIGER, N. I. & MOSKVITIN, A. I. 1961. Przegląd badań plejstocenu równiny rosyjskiej na obszarze RSFSR. - Czwartorzęd Europy środk. i wsch., 1, 499-584, Warszawa.
• LUBICZ-NIEZABITOWSKI, E. 1926. Szczątki nosorożca włochatego (Rhinoceros antiquitatis Blumb.) znalezione na ziemi Wielkopolskiej. - Roczn. Muz. Wlkp., 1-52, Poznań.
• OSBORN, H. F. 1898. The extinct Rhinoceroses. - Mem. Amer. Mus Nat. Hist., 78-164, New York.
• PAX, F. 1921. Die Tierwelt Schlesiens. 1-342, Jena.
• PUSCH, B. 1836. Geognostische Beschreibung von Polen sovie der übrigen Nordkarpathen-Länder, 2, 1-695, Stuttgart-Tübingen.
• RAKOVEC, I. 1958. Pleistocenski sesalci iz jame při Črnem Kalu. - Acad. Sci. Art. Slov., Cl. 4: Hist. Nat. Dissert., 4, 367-433, Ljubliana.
• - 1959. Kvartarna sesalska fauna iz Batalovego Spodmola při Postojni. - Ibidem, Cl. 4: Hist. Nat. Med., 289-348.
• SCHROEDER, H. 1903. Die Wierbelthier-Fauna des Mosbacher Sandes. Gattung Rhinoceros. - Abh. K. Preuss. Geol. Landesanst., 1-143, Berlin.
• - 1930. Uber Rhinoceros mercki und seine Nord- und Mitteldeutschen Fundstellen. - Abh. Preuss. Geol. Landesanst. (N. F.), 124, 5-111, Berlin.
• SLOSARSKI, A. 1883. Zwierzęta zaginione. - Pam. Fizjogr., 3, 531-536, Warszawa.
• - 1884. Kilka słów o nosorożcach dyluwialnych. Zwierzęta zaginione. - Ibidem, 4, 357-374.
• SOERGEL, W. 1914. Die diluvialen Säugetiere Badens. - Mitt. Bad. Geol. Landesanst., 9, 1, I, 14-254, Heidelberg.
• STAESCHE, K. 1941. Nashörner der Gattung Dicerorhinus aus dem Diluvium Württembergs. - Abh. Reichsst. Bodenforsch., N. F., 200, 5-148, Berlin.
• THENIUS, E. 1956-59. Die jungpleistozäne Wierbeltierfauna von Willendorf i. d. Wachau, N. Ö. - Mitt. Prähist. Komm, Österr. Akad. Wiss., 8/9, 133-170, Wien.
• TOULA, F. 1907. Rhinoceros mercki Jäger in Österreich. - Jb. Geol. Reichsanst., 57, Wien.
• WERESZCZAGIN, N. K. 1958. Istorija fonmirowanija naziemnoj fauny Kawkazskogo pierieszejka. - Zywotnyj mir SSSR, 5, 486-505, Moskwa.
• WOLDSTEDT, P. 1958. Das Eiszeitalter. 2, 1-438, Stuttgart.
• YOUNG, C. C. 1950. The Plio-Pleistocene Boundary in China. - Int. Geol. Congr. Gt. Britain, 1948, Pt. 9, Proc. Sect. H.: The Pliocene-Pleistocene Boundary, 115-125, London.
• ZEUNER, F. E. 1959. The Pleistocene period, its climate, chronology and faunal succession. 1-447, London.