Społeczny kontekst przemian na wsi polskiej u progu XXI wieku - na przykładzie gminy Zarszyn

• Autorzy: Guzik C.

Warianty tytułu

EN

Social context of Polish countryside transformation at the turn of the 21st century - the Zarszyn commune example

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opracowanie ukazuje społeczny kontekst przeobrażeń wsi i rolnictwa na obszarze gminy Zarszyn po zmianach ustrojowych 1989 r. Główną funkcją gospodarczą omawianej gminy jest rolnictwo, które do końca lat osiemdziesiątych wspierane było dodatkowymi dochodami chłopów-robotników, czerpanymi z pracy poza rolnictwem. Starzenie się właścicieli gospodarstw. wysokie bezrobocie rejestrowane i ukryte oraz drastyczny spadek opłacalności produkcji rolnej to główne problemy wsi i rolnictwa na tym obszarze. Wprowadzenie gospodarki rynkowej nie tylko zahamowało postęp w rolnictwie, ale wręcz odwróciło utrwalone już tendencje rozwojowe. Kurczyły się lokalne rynki zbytu na produkty rolne, a wraz ze zwalnianymi z zakładów pracy w mieście chłopami-robotnikami wydatnie ograniczony został dopływ gotówki na wieś.

EN

The author presents a social context of transformation, observed in the countryside and in the agriculture since 1989, when the political system of Poland was radically changed. The basic function of the Zarszyn commune is agriculture, but before the 1990s transition, farmers obtained considerable income also due to their work in non-agricultural professions. The average farm size amounts here to 3.54 ha only. Actual problems of the countryside of this part of Poland are: population ageing, high unem-ployment rate and considerable fall of the economic efficiency of agricultural produc-tion. The return of market economy stopped the progress in agriculture, and, moreover, reversed this positive trend. The local markets were restricted and part-time farmers lost their jobs in the cities, thus the cash inflow to the country was strongly reduced. Both in the great holdings lying in the agricultural zones of the Zarszyn commune and in the small ones, situated in its central, urbanised part, heirs of present owners lack badly. Many old farmers want to leave their lands to anybody, in order not to pay taxes. These taxes, which are rather low due to the medium soil quality, are still too high for those, who, because of age and health, obtain only small pension. This is a real tragedy for them, because those people still declare their attachment to their land. They want their holdings will be inherited by the young generation - but the heirs refuse. The crisis in agriculture discourages them. In the opinion of the young generation, agriculture has no future and will not guarantee income for basic family need satisfaction.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2003
• Tom: 4
• Opis fizyczny: s.147-162,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Guzik C.

• Instytut Geografii, Uniwersytet Jagielloński, ul.Grodzka 64, 31-044 Kraków

Bibliografia

• Guzik Cz., 2001, Rolnictwo i agroturystyka w koncepcji wielofunkcyjnej wsi w Bieszczadach i w Beskidzie Niskim, Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Sesja Nauk., 78, I, s. 379-389.
• - 2002, Gmina Zarszyn w procesie przemian społeczno-gospodarczych lat dziewięćdziesiątych, [w:] A. Klasik i Z. Zioło (red.), Problemy transformacji struktur regionalnych i konkurencyjności, WSzliZ w Rzeszowie, s. 217-230.
• Guzik Cz., Betlej A., 2001, Rolnictwo i turystyka wiejska w strategii rozwoju gminy Zarszyn, Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Sesja Nauk., 2, s. 261-270.
• Musiał W., 1998, Studium prospektywne interwencjonizmu państwowego w rolnictwie terenów górskich na przykładzie Karpat Polskich, Zesz. Nauk. AR w Krako-wie, ser. Rozprawy, 246.
• Warszyńska J. (red.), 1995, Karpaty Polskie - przyroda, człowiek i jego działal-ność, UJ, Kraków.