Skoki narciarskie w Polsce (1907–1939)

• Autorzy: Zaborniak S. , Krol P.

Warianty tytułu

EN

Ski jumps in Poland (1907–1939)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pierwsze zorganizowane szkolenie narciarskie na ziemiach polskich miało miejsce we Lwowie w 1906 roku, w czasie dwudniowego kursu zorganizowanego przez Towarzystwo Zabaw Ruchowych, prowadzonego przez uznanego już w Europie narciarza Mathiasa Zdarsky’ego. Do rozwoju skoków narciarskich w znacznej mierze przyczyniło się natomiast, odbyte na przełomie lat 1911/1912 we Lwowie, szkolenie prowadzone przez Norwega – Wernera Werenskiölda, a następnie, rok później, przez znanego skoczka narciarskiego Seppa Oberedera (mieszkającego wówczas w Stryju). Na przełomie lat 1912/1913 inżynier Aleksander Bobkowski i dr Adam Kroebel odbyli podróże do Szwajcarii i Norwegii w celu pogłębienia wiedzy na temat sztuki jazdy na nartach. Po zakończeniu działań I wojny światowej przeszkoleni wcześniej narciarze rozpoczęli organizowanie kursów nauki jazdy i skoków na nartach. Do grupy polskich wybitnych skoczków, szczególnie w początkowym okresie rozwoju skoków narciarskich po 1919 roku, należał Aleksander Rozmus (1901–1986), do 1924 członek Sekcji Narciarskiej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (SNPTT) w Zakopanem, a od 1925 r. Oddziału Narciarskiego Towarzystwa Gimnastycznego (ONTG) Sokół Zakopane. Jako pierwszy przekroczył w skoku narciarskim odległość 30 m, osiągając wynik 30,5 m na skoczni w Dolinie Jaworzynki. Czterokrotnie ustanawiał rekordy Polski w długości skoku na nartach: w 1921, 1922, 1923 i 1928. Był dwa razy mistrzem Polski – w 1921 r. i 1922 r., i wicemistrzem w 1923 r., 1925 r., 1928 r. i 1930 r. Podczas Igrzysk Olimpijskich w St. Moritz w 1928 r. w konkursie skoków zajął 25 miejsce. Narciarstwo, a w jego ramach skoki narciarskie, było tą dyscypliną sportową, która spełniała oczekiwania władz dotyczące poprawy stanu fizycznego społeczeństwa polskiego. Stąd w stosunku do wielu innych dyscyplin sportowych narciarstwo w działalności Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego (PUWFiPW) było uprzywilejowane i popierane, co miało pozytywny wpływ na jego dynamiczny rozwój oraz liczne sukcesy.

EN

The first ski training on the Polish land took place in Lvov in 1906, during the 2 days ski course organized by the Society of Sport‘s Games involving physical movement during which the Austrian skier Mathias Zdarsky known in Europe was giving classes. About using help in developing correct abilities in ski jumps during the ski season at the turn of years 1911/1912 in Lvov the skiing training lead Norwegian – Werner Werenskiöld, and a year later a famous ski jumper Sepp Obereder trained Lvov skiers (lived in Stryj). To get knowledge connected with the skiing art at the turn of years 1912/1913 Eng. Aleksander Bobkowski and Dr. Adam Kroebel left for Switzerland and Norway. After finishing the I World War trained earlier skiers started organizing courses in L-plate and jumps on skis. To the group of Polish outstanding ski jumpers especially in the initial period of the development of ski jumps after 1919 belonged Aleksander Rozmus (1901–1986) member of SNPTT Zakopane up to 1924, from 1925 into ONTG “Falcon Zakopane”. As the first crossed in ski jump 30 m, getting 30,5m on the ski jump in Jaworzynka. For the four times he established a record of Poland in the jump to the distance on skis: in 1921, 1922, 1923 and 1928. He was twice a champion of Poland in 1921 and 1922, vice-champion of Poland in: 1923, 1925 , 1928, 1930. During the Olympic Games in the St. Moritz in 1928 in the ski jump on skis took the 25 place. As the sports discipline, skiing and in it ski jumps it was this sports discipline which met general-developmental requirements, and hence fulfilled improvements concerning expecting authorities in the constitution of the Polish people. From here in comparison to many sports other disciplines the skiing in PUWF and PW activity was privileged and promoted in its development, it had a positive effect to his rapid development and successes.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.45-61,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zaborniak S.

• Wydział Wychowania Fizycznego, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów

autor

Krol P.

• Wydział Wychowania Fizycznego, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów

Bibliografia

• A. Źródła
• I. Prasa
• „Przegląd Sportowy” 1922–1939
• „Raz Dwa Trzy” 1932–1939
• „Stadion” 1923–1931
• B. Literatura
• Bobkowski A., Podręcznik narciarstwa, Warszawa – Kraków 1926.
• Fredro-Boniecki A., Historia narciarstwa polskiego 1907–1914, „Narciarstwo Polskie” 1925, t. 1.
• Pręgowski Z., Dzieje narciarstwa polskiego do 1914 r., Warszawa 1994.
• Roszkowska E., Narciarstwo w armii austro-wegierskiej do 1914 r., [w:] L. Rak, E. Małolepszy (red.), Narciarstwo polskie 1888–2008, Jasło 2009.
• Sore V., Zdarsky und der militärskilauf, [w:] E. Mehl (ed.), Zdarsky. Festschrift zum 80. Geburtstage desec. Begründers der alpinen Skifahrweise, Wien – Leipzig 1936.
• Zaborniak S., Skoki narciarskie w Polsce w latach 1907–1939, Krosno – Rzeszów 2013.

Uwagi

Rekord w opracowaniu