PL
Niekorzystne warunki przechowywania nasion sprzyjają powstawaniu reaktywnych form tlenu i wolnych rodników, które mogą wywołać stres oksydacyjny. Powstawanie reaktywnych form tlenu generuje zmiany oksydacyjne, szczególnie w nienasyconych kwasach tłuszczowych. Dotyczą one peroksydacji fosfolipidów, inaktywacji enzymów membranowych i białek transportujących, konsekwencją czego są zaburzenia strukturalnych i funkcjonalnych własności błon oraz utrata ich integralnoścci. Celem prezentowanych badań była ocena kiełkowania i wigoru nasion przechowywanych w niekorzystnych warunkach (40°C, 100% RH oraz 30°C, 80% RH) i poprawa ich jakości przy użyciu antyutleniaczy (kwas askorbinowy i flawonoidy zawarte w preparacie Citrosept) oraz metod kondycjonowania (matrykondycjonowanie, moczenie w wodzie). Przechowywanie nasion astra chińskiego przez 5 dni w 40°C i 100% RH oraz przez 45 dni w 30°C i 80% RH obniżyło ich zdolność kiełkowania z 99% do 75% (±5%) i wpłynęło ujemnie na ich wigor. Kondycjonowanie tych nasion spowodowało znaczną poprawę ich jakości, poprawiając ich zdolność kiełkowania i wschody siewek, zwiększając aktywność dehydrogenaz, in vivo ACC-oksydazy i katalazy oraz istotnie poprawiając integralność membran komórkowych. Prezentowane wyniki badań wskazują zatem, iż istnieją możliwości poprawy negatywnych skutków procesów oksydacyjnych w przechowywanych nasionach przy pomocy antyutleniaczy i kondycjonowania.
EN
Unfavourable storage conditions may initiate the oxidative stress by increasing free radical processes and lipid peroxidation in seeds. They generate changes in unsaturated fatty acids, which affect the structure and functional properties of cell membranes, such as the inactivation of membrane-bond proteins and an increase in membrane permeability. The aim of the presented research was to evaluate the germination and vigour of seeds during partial deterioration and after the following treatment with antioxidants (ascorbic acid and flavonoids, included in Citrosept) or priming methods (matriconditioning and soaking in water). Accelerated ageing for 5 days (40°C and 100% RH) and storage at 30°C and 80% RH for 45 days significantly decreased germination percentage and vigour of China aster seeds. Priming of the partially deteriorated seeds improved their germination and seedlings emergence. This could have resulted from higheractivity of enzymes: dehydrogenases, in vivo ACC-oxidase and catalase. All conditioned seeds exhibited better integrity of membranes. So the presented results show a possibility of partial recovery of the germination ability of the aged seeds by treatment with antioxidants or priming.