Cechy odmian lucerny (Medicago sativa ssp. sativa) warunkujące przydatność do wypasania

• Autorzy: Gawel E.

Warianty tytułu

EN

Characters of lucerne varieties that affect grazing suitability

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W opracowaniu o charakterze przeglądowym przedstawiono zbiór najnowszych wyników badań na temat przystosowania oraz cech odmian lucerny warunkujących jej przydatność do wypasania. Jak podaje literatura zagraniczna, początkowo do zakładania pastwisk dla bydła i owiec stosowano gatunki lucerny jednorocznej (np. „mielga”, Medicago polimorpha). Następnie, w wyniku prac hodowlanych wytworzono odmiany lucerny wieloletniej, odpornej na stres wypasania. Wyhodowanie odmian lucerny przystosowanych do wypasu zwierząt podnosi znaczenie tej rośliny zwłaszcza w USA, Kanadzie, Ameryce Południowej, Australii, Nowej Zelandii, Afryce Północnej, gdzie pastwiska lucerniane zakładane są na dużych powierzchniach obejmujących tysiące hektarów. W innych krajach, np. we Francji, Anglii, we Włoszech i na Węgrzech, prace hodowlane doprowadziły również do uzyskania odmian lucerny wieloletniej tolerującej udeptywanie i przygryzanie. W Polsce zagadnienie pastwiskowego użytkowania lucerny i jej mieszanek z trawami jest dotychczas mało poznane. Głównym powodem jest tu bowiem brak zarejestrowanych w rejestrze COBORU odmian lucerny przystosowanych do wypasu. Badania własne realizowane w IUNG potwierdziły możliwość wypasania kośnych odmian lucerny (Radius, Kometa) w mieszankach z gatunkami traw, tj. kupkówką pospolitą, kostrzewą łąkową, tymotką łąkową zarówno w systemie wypasu krótkotrwałego, jak i długotrwałego. Dane literaturowe wskazują, że przystosowanie roślin lucerny do wypasania wynika z ich budowy morfologicznej. Rośliny pastwiskowych odmian charakteryzują się rozłożystym pokrojem, dużymi i głęboko osadzonymi w glebie szyjkami korzeniowymi, odrastaniem nowych organów wegetatywnych głównie z szyjek korzeniowych, co wpływa na wysoki poziom plonowania. Ponadto wskazane jest, aby genotypy pastwiskowe charakteryzowały się wysoką trwałością w warunkach przygryzania i udeptywania przez zwierzęta. Długotrwały wypas czystych zasiewów lucerny i jej mieszanek z trawami bądź żywienie paszą wysokobiałkową o mało urozmaiconym składzie chemicznym wiąże się niekiedy z wystąpieniem zaburzeń w układzie trawiennym zwierząt. Pamiętając o tym hodowcy odmian lucerny przeznaczonych do użytkowania pastwiskowego szczególną uwagę zwracają na cechy jakościowe, tj. strawność suchej masy, zawartość białka rozpuszczalnego, kwaśnej frakcji włókna detergentowego (ADF), saponin oraz tempo rozkładu suchej masy i białka, które wpływa na tworzenie się piany w żwaczu i powstawanie wzdęć u zwierząt.

EN

In this review the latest data on the adaptation of lucerne to grazing and on the characteristics governing grazing suitability are presented. According to foreign literature annual lucerne species (e.g. mielga - Medicago polimorpha) were initially used to establish cattle pastures. Subsequently, as a result of breeding effort, perennial lucerne varieties were developed that were resistant to grazing impact. The development of lucerne varieties adapted to grazing gave a boost to that crop especially in the US, Canada, South America, Australia, New Zealand and North Africa where lucerne pastures were established over vast areas of thousands of hectares. In other countries e.g. in France, England, Italy and Hungary, breeding work led to the development of perennial lucerne varieties tolerant to treading and to grazing. In Poland, the problem of grazing utilization of lucerne and its mixtures with grasses was little understood so far. The main reason for that is the lack of registered grazing-adapted lucerne varieties in the official Research Centr for Cultivar Testing (COBORU) register. The research conducted at Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) confirmed the grazing potential of hay lucerne varieties (Radius, Kometa) when grown in association with orchard grass, meadow fescue, timothy both under short and long-term grazing management. Literature data indicate that the grazing adaptation of lucerne plants depends on their morphology. The plants of pasture varieties are characterized by spreading habit, large root crowns set deeply in the soil, regrowth of new vegetative organs mainly from the root crowns which is conducive to high yields. In addition, it is indicative that pasture genotypes should be characterized by high persistence under treading and grazing conditions. Long-term pasture management of new pure stands of lucerne and lucerne grass mixtures or feeding animals with high protein food with little varied chemical makeup may sometimes lead to disorders in the animal digestive system. Bearing that in mind the breeders of pasture varieties of lucerne pay particular attention to qualitative traits such as dry matter digestibility, and the contents of soluble protein, acid detergent fiber (ADF) fraction, saponins as well as to the rate of dry matter and protein decomposition since the latter affects the formation of foam in the rumen and thus leads to bloat.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 497
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.269-278,bibliogr.

Twórcy

autor

Gawel E.

• Zakład Uprawy Roślin Pastewnych, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, ul.Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Bibliografia

• Alboudi A., Angervain M., Prosperi J.M., Monsat P. 1994. Cutting management and genotype effects on yield and dry matter rate in Lucerne (Medicago sativa L.). Mat. konf. nauk. „Management and breeding of perennial lucerne for diversified purposes”. Lusognan, 4-8 IX 1994, EUCARPIA/FAO Lucern Section. Rome. REUR Technical Series 36: 83-84.
• Andrzejewska J., Harasimowicz-Herman G. 1997. Lucerna - problemy badawcze w świetle północno-amerykańskich konferencji naukowych (NAAIC). Fragm. Agron. 1(53): 94-101.
• Basigaloup D.H., Castell C.V., Giaveno C.D. 1996. Breeding a bloat-tolerant alfalfa in Argentina. Report of the thirty-fifth north American alfalfa improvement conference. Radisson Inn Oklahoma City, Oklahoma, 16-20 VI 1996: 31.
• Belesky D.P., Fedders J.M. 1997. Residue height influences stand dynamics of alfalfa grown on a shallow soil. Agron. J. 89: 975-980.
• Berardo N., Gnocchi G., Scotti C. 1994. The role of the Lucerne nutritive value improvement/fibre and crude protein content. Mat. konf. nauk. „Management and breeding of perennial lucerne for diversified purposes”. Lusognan, 4-8 IX 1994, EUCARPIA/FAO Lucern Section. Rome. REUR Technical Series 36: 135-138.
• Berg B.P., Majak W., McAllister T.A., Hall J.W., McCartney D., Coulman B.E., Goplen B.P., Acharya S.N., Tait R.M., Cheng K.J. 2000. Bloat in cattle grazing alfalfa cultivars selected for a low initial rate of digestion: A revive. Can. J. Plant Sci. 80: 493-502.
• Bittman S., McCartney D.H. 1994. Evaluating alfalfa cultivars and germoplasms for pastures using the mob-grazing technique. Can. J. Plant Sci. 74: 109-114.
• Bittman S., Waddington J., McCartney D.H. 1991. Performance of alfalfa strains grown in mixture with smooth bromegrass as effected by management. Can. J. Plant Sci. 71: 1029-1037.
• Bouton J.H., Smith S.R., Wood D.T., Hoveland C.S., Brummer E.C. 1991. Registration of ALFAGRAZE alfalfa. Crop. Sci. 31: 479.
• Brummer F., Moore K. J., Bjork N.Ch. 2002. Agronomic consequences of dormant-nondormant alfalfa mixtures. Agron. J. 94: 787-785.
• Brummer E.C., Bouton J.H. 1991. Plant traits associated with grazing tolerant alfalfa. Agron. J. 83: 996-999.
• Chaabane A.A., Delgado Enguita I. 1994. Caracterisation of rhizomatous-rooted lucernes. Mat. konf. nauk. „Management and breeding of perennial lucerne for diversified purposes”. Lusignan, 4-8 IX 1994, EUCARPIA/FAO. Lucern Section. Rome. REUR Technical Series 36: 70-72.
• Charrier X., Emile J.C., Guy P. 1993. Recherches de génotypes de luzerne adapte au pâturage. Fourrages 135: 507-510.
• Coulman B., Goplen B., Majak W., McAllister T., Cheng K.-J., Berg B., Hall J., McCartney D., Acharya S. 2000. A review of the development of bloat-reduced alfalfa cultivar. Can. J. Plant Sci. 80(3): 487-491.
• Coulman B., Majak W., McAllister T., Berg B., McCartney D., Cheng K.J., Hall J., Goplen B. 1996. Reduced bloat incidence in grazing trials of alfalfa selected for low initial rate of digestion (LIRD). Raport of the thirty-fifth North American alfalfa improvement conference, Radisson inn Oklahoma City, Oklahoma 16-20 VI 1996: 13.
• Ćwintal H., Warda M. 2001. Przydatność lucerny siewnej (Medicago satiwa L.) do mieszanek na pastwiska dla bydła. Pam. Puł. 125: 225-232.
• Emile J.J., Genier G., Guy P. 1993. Valorisation par des vaches laitičres de 2 gčnotypes de luzerne. Fourrages 134: 255-258.
• Emile J.J., Traineau R. 1993. Effet de la variabilitč gčnčtique sur la digestibilitč in vivo de la luzerne. Fourrages 134: 251-254.
• Etienne M. 1994. Changes from 1985 to 1993, in the role of lucerne in a mediterraneam forage system. Mat. konf. nauk. „Management and breeding of perennial lucerne for diversified purposes”. Lusognan, 4-8 IX 1994, EUCARPIA/FAO Lucern Section. Rome. REUR Technical Series 36: 41-43.
• Gaweł E. 1987. Comparaison en regime de fauche et de pâturage d'une luzerne rampante et d'une luzerne dressée. Rapport de stage. INRA Lusignan, France (maszynopis).
• Gaweł E. 1997. Plonowanie mieszanek lucerny z trawami w użytkowaniu kośnym i pastwiskowym. Biul. Oc. Odm. 29: 161-165.
• Gaweł E. 1998. Zróżnicowanie morfologiczne wybranych odmian lucerny użytkowanych kośnie i pastwiskowo. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 463: 357-367.
• Gaweł E. 2001a. Ocena przydatności mieszanek lucerny do użytkowania pastwiskowego. Cz. I. Plonowanie i skład botaniczny. Pam. Puł. 121: 67-82.
• Gaweł E. 2001b. Ocena przydatności mieszanek lucerny z trawami do użytkowania pastwiskowego. Cz. III. Budowa morfologiczna, trwałość i odrastanie roślin lucerny. Pam. Puł. 126: 35-51.
• Gaweł E. 2001c. Produkcyjność i wartość pokarmowa mieszanek lucerny z trawami w warunkach użytkowania pastwiskowego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 479: 57-64.
• Hijano E.H., Romero N.A. 1996. Grazing alfalfa in Argentina. Report of the thirty-fifth north American alfalfa improvement conference. Radisson Inn Oklahoma City, Oklahoma, 16-20 VI 1996: 71.
• Juan N.T., Romero N.A. 1994. Role of alfalfa pastures in beef production systems in the subhumid Pampean Region of Argentina. Report of the thirty-fourth North American alfalfa improvement conference. University of Guelph. Guelph, Ontario, Canada, 10-VII 1994: 140.
• Katepa-Mupondwa F., Singh A., Smith S.R. Jr., Caughey W.P. 2002. Grazing tolerance of (Medicago spp.) under continuous and rotational stocking systems in pure stand and in mixture with meadow bromegrass (Bromus riparius Rehm. Syn. B. biebersteinii Roem & Schult). Can. J. Plant Sci. 82: 337-347.
• Leep R. H., Andersen J.A., Jeranyama P. 2001. Fal dormancy and snow depth effects on winterkill of alfalfa. Agron. J. 93: 1142-1148.
• Louault F., Soussana S., Philipot S. 1994. Morphological evolution of Lucerne (M. sativa) plants in grazing conditions. Mat. konf. nauk. „Management and breeding of perennial lucerne for diversified purposes”. Lusognan, 4-8 IX 1994, EUCARPIA/FAO Lucern Section. Rome. REUR Technical Series 36: 85-88.
• Mauriés M. 1994. La luzerne aujourd'hui. Editios France Agricole: 248 ss.
• Mauriés M., Paillat J. 1997. Culture et utilization de la luzernr: pratiques des éleveurs de bovin du center de la Charente. Fourrages 149: 69-79.
• McMahon L.R., McAllister T.A., Berg B.P., Majak W., Acharya S.N., Popp J.D., Coulman B.E., Wang Y., Cheng K.-J. 2000. A review of the effect of forage condensed tannins on ruminal fermentation and bloat in grazing cattle. Can. J. Plant Sci. 80: 469-485.
• Meyer D., Helm J. 1994. Alfalfa management in North Dakota. R-571 (Revised). November: 9 ss.
• Nouvelle variétés de plantes fourragčres proposes Ŕ L'inscription sur la liste a du catalogue français. 1998. GEVES. La Miničre. Guyancourt: 21 ss.
• Piano E., Valentini P., Pecetti L. 1994. Some observations on the morphoo-physiological variation in grazing-type Lucerne. Mat. konf. nauk. „Management and breeding of perennial lucerne for diversified purposes”. Lusignan, 4-8 IX 1994, EUCARPIA/FAO. Lucern Section. Rome. REUR Technical Series 36: 67-69.
• Popp J.D., McCaughey W.P., Cohen R.D. 1997. Effect of grazing system, stocking rate and season of use on herbage intake and grazing behaviour of stocker cattle grazing alfalfa-grass pastures. Can. J. Anim Sci. 77: 677-682.
• Romero N.A., Juan N.T., Castell C.V., Gonzalez A.D. 1994. Effect of the length of the grazing period on persistence and yield of alfalfa cultivars differing in fall dormancy. Report of the thirty-fourth North American alfalfa improvement conference. University of Guelph. Guelph, Ontario, Canada, 10-14 VII 1994: 130.
• Smith S.R., Bouton J.H, Hoveland C.S. 1989. Alfalfa persistence and regrowth potential under continuous grazing. Agron. J. 81: 960-965.
• Smith S.R., Bouton J.H., Hoveland C.S. 1992. Persistance of alfalfa under continuous grazing in pure stand and in mixtures with tall fescue. Crop. Sci. 32: 1259-1264.
• Smith S.R., Bouton J.H., Singh A., McCaughey W.P. 2000. Development and evaluation of grazing-tolerant alfalfa cultivars: A review. Can. J. Plant Sci. 80: 503-512.
• Spitaleri R.F., Henning J.C., Lacefield G.D., Dougherty C.T. 2001. 2001 Alfalfa grazing tolerance variety report. University of Kentucky College of Agriculture. PR- 461: 6 ss.
• Van Keuren R.W., Matches A.G. 1988. Pasture production and utilization, w: Alfalfa and alfalfa improvement. Series Agronomy 29: 515-538.