Zmienność maksymalnych spływów jednostkowych na obszarze Sudetów i Przedgórza Sudeckiego

• Autorzy: Adynkiewicz-Piragas M.

Warianty tytułu

EN

Variability of maximum surface runoffs in the Sudety and Przedgorze Sudeckie

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przeanalizowano przebieg maksymalnych spływów jednostkowych na obszarze Sudetów i Przedgórza Sudeckiego w 34 wybranych zlewniach cząstkowych. Dla wyznaczonego obszaru, metodą największej wiarygodności, obliczono w wieloleciu 1971-2000 prawdopodobieństwo przewyższenia zwyczajnej wielkiej wody letniej (WQ₅₀%) i wody stuletniej (WQ₁%). Z przeprowadzonej analizy wynika, że znacznie wyższe potencjalne zagrożenie spływami wielkich wód letnich (q₅₀%) występuje na obszarze Sudetów Zachodnich, gdzie q₅₀% wahało się od 51 do 339 dm³·s⁻¹·km⁻², niż w Sudetach Środkowych i Wschodnich (41-174 dm³·s⁻¹·km⁻²). Najwyższe wartości spływów wody (q1%) stuletniej obliczono w Sudetach Środkowych i Wschodnich, gdzie wahały się od 608 do 3166 dm³·s⁻¹·km⁻². Uzyskany związek korelacyjny (r = 0,65) pomiędzy powierzchnią zlewni (A), a przepływem WQ₁% i WQ₅₀% potwierdza, że badane zmienne na tym obszarze są współzależne.

EN

In the paper the pattern of maximum surface runoff in 34 selected subcatchments in the Sudety and Przedgórze Sudeckie is presented. The exceedance probability of maximum discharges Q₅₀% and Q₁% for the summer season from the period of 1971-2000, was determined using the likelihood method. Analysis of results indicated that a considerably higher potential danger of surface runoff in the summer season (q₅₀%) occurs in the Western Sudety, where q₅₀% varies from 51 to 339 dm³·s⁻¹·km⁻², than in the Middle Sudety and Eastern Sudety (q₅₀% varies from 41 to 174 dm³·s⁻¹·km⁻²). The highest values of the surface runoff q₁% were calculated in Middle Sudety and Eastern Sudety within the range of 608-3166 dm³·s⁻¹·km⁻². Correlation coefficient (r = 0.65) between the catchment area (A) and discharges Q₁% and Q₅₀% confirm the variables dependance.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 487
• Opis fizyczny: s.15-23,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Adynkiewicz-Piragas M.

• Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, ul.Parkowa 30, 51-616 Wrocław

Bibliografia

• Byczkowski A. 1996a. Hydrologia. T. 1, PWRiL Warszawa: 309-353.
• Byczkowski A. 1996b. Hydrologia. T. 2, PWRiL Warszawa: 170-216.
• Dubicki A. 2001. Katastrofalne opady deszczu w wybranych obszarach Sudetów i ich przedpolu, w: Dynamika obiegu wody w zlewniach rzecznych. Praca zbiorowa pod red. Jerzego Jaworskiego i Jerzego Szkutnickiego, IMGiW Warszawa: 77-91.
• Olearczyk D. 2001. Regionalne zależności przepływów maksymalnych w dorzeczu górnej i środkowej Odry. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 412: 159-186.
• Ozga-Zielińska M. Brzeziński J., Ozga-Zieliński B. 1999. Zasady obliczania największych przepływów rocznych o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia przy projektowaniu obiektów budownictwa hydrotechnicznego. Długie ciągi pomiarowe przepływów, w: Hydrologia i Oceanologia. IMGiW Warszawa: 9-32.
• Prochal J. 1987. Podstawy Melioracji Rolnych. Praca zbiorowa pod red. J. Prochala. PWRiL Warszawa: 264-314.
• Radczuk I. Tokarczuk T., Młostek E., Mordalska H. 2000. Ocena przepływów miarodajnych i kontrolnych w Sudetach. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 387: 87-102.
• Ziemnicki S. 1978. Ochrona gleb przed erozją. PWRiL Warszawa: 7-53.