Spływ wody i erozja gleby na piaszczystym stoku w obszarze młodoglacjalnym – pomiary poletkowe (Pojezierze Suwalskie, Polska NE)

• Autorzy: Smolska E.

Warianty tytułu

EN

Runoff and soil erosion on sandy slope in the last-glacial area – plots measurements (Suwałki Lakeland, NE Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of the study performed in years 2007-2009 in the Suwałki Lakeland was assessed the intensity of soil erosion and runoff on a sandy slope under different cultivation. The study also focused on analysis of selected factors affecting the erosion (intensity of rainfalls, erosion susceptibility of soil, vegetation cover). Measurements were performed on the standard USLE plots inclined 8°. The mean annual erosion amounted to 0,2 t ha⁻¹ under cereals (rye and oat), 2,1 t ha⁻¹ under potatoes planted in rows parallel to the slope gradient, and 2,75 t ha⁻¹ on the black fallow. Experimentally determined index of erosion susceptibility K was 0,0041. The mean annual value of the canopy factor C was 0,064 for cereals and 0,8 for potatoes. Short rainfall events of 20-30mm and erosivity 100-200 MJ mm ha⁻¹h⁻¹ are characteristic for the study area. The results obtained for the sandy slope support previous findings that such short-term events play a significant role in soil erosion. Effectivity of such events strongly depends on the vegetation cover as they are responsible for 25-30% of soil loss under potatoes and 45-50% under cereals.

Słowa kluczowe

PL

wody powierzchniowe; splyw wod; erozja gleb; pomiary poletkowe; Pojezierze Suwalskie; Polska Polnocno-Wschodnia

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2010
• Tom: 45
• Opis fizyczny: s.197-214,tab.,wykr.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Smolska E.

• Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski w Warszawie, Warszawa

Bibliografia

• Auerswald K., 2006, Germany, [w:] J. Boardman, J. Poesen (red.), Soil Erosion in Europe, Wiley and Sons, 213- 230.
• Auerswald K., Fiener P., Dikau R., 2009, Rates of sheet and rill erosion in Germany – A meta-analysis. Geomorphology 111, 182-193.
• Boardman J., 2006, Soil erosion science: Reflections on the limitations of current approaches, Catena 68, 73-86.
• Brown L.C., Foster G.R., 1987, Storm erosivity using idealized intensity distributions, Transactions of the ASAE 30, 379-386.
• Bryan R.B., 2000, Soil erodobility and processes of water erosion on hillslope, Geomorphology, 32, 385-415.
• Chudecki Z., Niedźwiecki E., 1983, Nasilanie się erozji wodnej na obszarach słabo urzeźbionych Pomorza Zachodniego, Zesz. Problem. Postępu Nauk Roln. 272, 7- 18.
• Gumiere S.J., Le Bissonnais Y., Raclot D., 2009, Soil resistance to interrill erosion: Model parameterization and sensivity, Catena 77, 274- 284.
• Józefaciuk A, Józefaciuk Cz, 1995, Erozja agroekosystemów. Bibl. Monitor. Środ, Warszawa, 1- 168.
• Józefaciuk Cz., 1991, Procesy spłukiwania i erozji wąwozowej, [w:] L. Starkel (red.), Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa, 420-425.
• Klimczak R., 1993, Spłukiwanie na obszarach o zróżnicowanym użytkowaniu – przebieg i rola we współczesnym środowisku morfogenetycznym (zlewnia Młyńskiego Potoku, Pomorze Zachodnie, [w:] A. Kostrzewski (red.), Geoekosystem obszarów nizinnych, Kom. Nauk. PAN „Człowiek i środowisko” Zesz. Nauk. 6, 61 -77.
• Le Bissonnais Y., Cerdan O., Lecomte V. , Benkharda H., Souchere V., Partio P., 2005, Variability of soil surface characteristics influencing runoff and interrill erosion. Catena 62, 111 - 124.
• Niewiadomski W., 1964, System gospodarki w zlewni mazurskiej w świetle 10-letnich badań WSR w Olsztynie, Zesz. Nauk. AR Olsztyn 17, 2, 171-192.
• Niewiadomski W., 1968, Badania nad erozją gleb na północy Polski ( okres 1950-1976), [w:] S. Ziemnicki (red.), Procesy erozyjne i problem ochrony i problem ochrony gleby w Polsce. WSR Lublin, PWRiL, 2, 29-49.
• Niewiadomski W., 1998, Ochrona przeciwerozyjna - systemy regionalne. Wprowadzenie do konferencji. Bibliotheca Fragmenta Agron. 4A, 10-11.
• Niewiadomski W., Skrodzki H., 1964, Nasilenie spływów i zmywów z system rolniczego zagospodarowania ziemi. Zesz. Nauk. WSR w Olsztynie 17, 2, 269-291.
• Rompaey van A., Vieillefont V., Jones R.J.A., Montanarella L., Verstraeten G., Bazzoffi P., Dostal T., Krasa J., de Vente J., Poesen J., 2003, Validation of soil erosion estimates at European scale. European Soil Bureau Research Report No. 13, Office for official Publicatino of the European Communities, Luxemhurg, 1-26.
• Stopa-Boryczka, M., Martyn D., 1985, Klimat, [w:] Województwo Suwalskie - studia i materiały 1, OBN Białystok i IGiPZ PAN, Warszawa, 81 - 118.
• Szpikowski J., 1998, Wielkość i mechanizm erozji wodnej gleb na stokach użytkowanych rolniczo w zlewni młodoglacjalnej (Górna Parsęta, Chwalimski Potok), PTNA, Olsztyn, Bibliotheca Fragmenta Agron. 4A, 113- 124.
• Szpikowski J., 2002, Contemporary processes of soil erosion and the transformation of the morphology of slopes in agricultural use in the postglacial catchment of the Chwalimski Potok (upper Parseta, Drawskie Lakeland). Quaest. Geogr. 22, 79-90.
• Uggla H., Mirowski Z., Garbarczyk S., Nożyński A., Rytelewski J., Solarski H., 1962, Strefy zagrożenia erozją wodną gleb regionu północno-wschodniego Polski. Zeszyty Nauk. WSR Olsztyn 23, 565, 225-242.
• Uggla H., Mirowski Z., Garbarczyk S., Nożyński A., Rytelewski J., Solarski H., 1968, Proces erozji wodnej w terenach pagórkowatych północno-wschodniej Polski. Rocz. Gleb., 18, 2, 415-447.
• Uggla H., Solarski H., Rytelewski J., Mirowski Z., Nożyński A., Grabarczyk S., 1998, Problematyka erozji wodnej gleb północno-wschodniej Polski. Bibliotheca Fragmenta Agronomica 4B, 179-197.
• Wischmeier W.H., Smith D.D., 1978, Predicting rainfall erosion losses - a guide to conservation planning. Agricultiral Handbook No. 537, U.S. Department of Agriculture, Washington, D.C., 1- 58.