PL
W pracy przedstawiono wyniki badań parametrów geotechnicznych łupków pstrych pochodzących z okolic Szymbarku k. Gorlic. Badania obejmowały oznaczenie składu uziarnienia, granic konsystencji, parametrów zagęszczalności, współczynnika filtracji, wskaźnika pęcznienia oraz wytrzymałości na ścinanie. Wykazano, że badane grunty charakteryzują się dobrą zagęszczalnością i niską wodoprzepuszczalnością. Ze względu na skład uziarnienia oraz granice konsystencji badane łupki zostały określone jako utwory o aktywności koloidalnej typowej dla iłów. Wartości wskaźników pęcznienia wyniosły 8–15%, co pozwala sklasyfikować badane grunty jako utwory o średniej ekspansywności. Badania wytrzymałości na ścinanie wykazały, że przy wilgotności zbliżonej do optymalnej łupki pstre posiadają wysokie wartości zarówno kąta tarcia wewnętrznego, jak i spójności, a przy bardzo niskiej wilgotności charakteryzują się wytrzymałością typową dla gruntów skalistych. Z kolei przy wilgotności większej od optymalnej, odpowiadającej konsystencji plastycznej, ich wytrzymałość na ścinanie zmniejsza się znacznie, a wartości kąta tarcia wewnętrznego i spójności ją opisujące są zbliżone do wartości podawanych w literaturze dla gruntów ilastych.
EN
Geotechnical research of mottled clay shales originated from Szymbark near Gorlice are presented in the paper. Grain-size distribution, Atterberg’s limits, compactibility parameters, permeability coefficient, swelling index and shear strength were determined. The test results revealed that mottled clay shales has good compactibility and low permeability. According to grain-size distribution and Atterberg’s limits the shales were classified as a normal active clays. Swelling index of tested soil were in range of 8–15%, what means that the soil is semi-expansive stratum. Shear strength tests revealed that at the optimum moisture content mottled clay shales have high values of angle of internal friction and cohesion. At low moisture content shales have very high shear strength parameters, which are very similar to parameters of flysch rock masses published in literature. Therefore, at the moisture content higher than optimum, which corresponds to soft consistency, the shear strength of mottled clay shales decrease significantly and the values of shear strength parameters are similar to clayey soils.