Kartograficzny obraz map mentalnych przestrzeni miejskiej i jego prezentacja oraz analiza z zastosowaniem narzędzi Systemów Informacji Geograficznej

• Autorzy: Niescioruk K.

Warianty tytułu

EN

Cartographic images of mental maps of a city, presentation and analysis using Geographic Information System software

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy wykorzystania map mentalnych do oceny stopnia poznania przestrzeni przez jej użytkowników. W omawianym przypadku byli to studenci pochodzący zarówno z Lublina (który był terenem badań), jak i spoza niego. Pozwoliło to na analizę wpływu miejsca zamieszkania na znajomość przestrzeni na poziomie ogólnym oraz bardziej szczegółowym. Celem pracy było także określenie przydatności narzędzi oprogramowania z grupy Systemów Informacji Przestrzennej do analizy danych i prezentacji ich wyników. Szkice wykonane przez badanych poddano analizie w programie GIS-owym. Zwrócono uwagę na aspekt ilościowy oraz jakościowy map mentalnych, badając częstotliwość wystąpień i typy obiektów. Badanie uwzględniło głównie ścieżki oraz punkty orientacyjne. Wyniki wizualizowano, oceniając jednocześnie narzędzia redakcyjne oprogramowania GIS i możliwości technicznej realizacji zamierzonych metod prezentacji (kartodiagramu i metody sygnaturowej). Rezultatem pracy było poznanie i zanalizowanie elementów przestrzeni zwracających uwagę respondentów. Innym wynikiem badań było pokazanie zalet narzędzi Systemów Informacji Geograficznej, przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na pewne, nieraz istotne, braki w warstwie merytorycznej, jeśli chodzi o możliwości redakcji map prezentujących wyniki badań. Analizie poddano również sposoby kartograficznej prezentacji treści przedstawionej przez respondentów na ich szkicach – efektach kartowania strukturalnego. Analizowane i wykorzystane w praktyce są takie metody i formy prezentacji jak kartodiagram (w tym kartodiagram obrazkowy) i metoda sygnaturowa. Oprócz tego poruszane jest zagadnienie technicznej realizacji prezentacji kartograficznej wyników badań z wykorzystaniem oprogramowania z grupy Systemów Informacji Geograficznej. Wskazane zostały udogodnienia w statystycznym przetwarzaniu danych, ale także niedostatki związane z procesem redakcji map wynikowych.

EN

This paper describes the use of mental maps to evaluate users’ spatial awareness of a city, taking Lublin as an example. Students living both within and outside the town of Lublin were interviewed, making it possible to analyze the influence of place of residence on the knowledge of spatial areas at either a general and more detailed level. An additional goal of the study was to evaluate the usefulness of Geographic Information System software in this type of research. Sketches were analyzed for quality and quantity, with emphasis placed on linear features and landmarks. The graphic outcome of the results and the analysis was done using GIS, along with a critical evaluation of using the approach for implementing cartographic methodology principles (for a cartogram and the sign method). The results identified the features that were most commonly recognized by the users of a space. The results demonstrate that there are serious limitations in the map editing process when done with correctly applied methodology.

Słowa kluczowe

PL

miasta; przestrzen miejska; mapy mentalne; system informacji geograficznej; kartowanie strukturalne

EN

city; town; urban space; mental map; Geographic Information System; structural mapping

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.27-40,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Niescioruk K.

• Katedra Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin

Bibliografia

• Bell P.A, Greene T.C., Fisher J.D., Baum A., 2004. Psychologia środowiskowa. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Gendźwiłł A., 2006. Percepcja przestrzeni centrum Białegostoku - analiza wyobrażeń mieszkańców [w:] Górecki J. (red.), Przestrzeń społeczno-ekonomiczna Europy Środkowej i Wschodniej. Koło Geografów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 57-66.
• Gendźwiłł A., 2009. O prezentacji kartograficznej wyników badań map poznawczych. Polski Przegląd Kartograficzny, 41(2), 115-127.
• Gould P., 1966. On mental maps. University of Michigan, Ann Arbor.
• Lipińska B., 2003. Kultura użytkowania przestrzeni - degradacja krajobrazu wiejskiego [w:] Liżewska I. i Knecer W. (red.), Zachowane - ocalone? O krajobrazie kulturowym i sposobach jego kształtowania. Wspólnota Kulturowa „Borussia", Olsztyn, 128-137.
• Lynch K., 1960. The image of the city. MIT Press, Cambridge.
• Szkurłat E., 2007. Psychologiczne i kulturowe uwarunkowania percepcji środowiska [w:] Maduro­wicz M. (red.), Percepcja współczesnej przestrzeni miejskiej. Wydział Geografii i Studiów Re­gionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 63-72.
• Waterman S., Gordon D., 1984. A quantitative-comparative approach to analysis of distortion in mental maps. Professional Geographer, 36(3), 326-337.