PL
Oceniono wpływ nawożenia azotowego i zróżnicowanej gęstości siewu żyta jarego na rozwój bakterii, grzybów i promieniowców w glebie. Badania polowe wykonano na glebie płowej klasy IVb, gdzie utworzono trzy poletka doświadczalne, które obsiano żytem jarym o zróżnicowanej gęstości: D₁ - 300 szt.·m⁻²; D₂ - 450 szt.·m⁻²; D₃ - 600 szt.·m⁻². Na poletkach doświadczalnych zastosowano nawożenie azotowe w dawce 75 kg N·ha⁻¹, próbę kontrolną (K) pobierano z poletka nieobsianego żytem i nienawożonego. Glebę do badań pobierano w każdym sezonie wegetacyjnym w pięciu terminach w okresie najbardziej intensywnego rozwoju drobnoustrojów od maja do sierpnia z poziomu próchnicznego od 0 do 25 cm. Badania mikrobiologiczne obejmowały oznaczenia ogólnej liczby bakterii na podłożu agarowym z wyciągiem glebowym, ogólnej liczby grzybów na podłożu według Martina oraz promieniowców na podłożu według Pochona. W badanych próbach oznaczono zawartość suchej masy oraz odczyn gleby. Na podstawie zależności między badanymi mikroorganizmami obliczono współczynnik żyzności gleby charakteryzujący jej aktywność biologiczną. Uzyskane wyniki badań wskazały, że liczebność mikroorganizmów glebowych w sposób istotny uzależniona była od warunków środowiskowych, zastosowanego nawożenia azotowego oraz gęstości siewu roślin. Stwierdzono ogólną tendencję związaną z obniżaniem się liczby grzybów w glebie przy wzrastającej liczebności bakterii i promieniowców. Najwyższą zawartość ogólnej liczby bakterii stwierdzono w próbach charakteryzujących się najwyższą gęstością siewu (600 szt.·m⁻²). Wykazano, że gęstość siewu żyta jarego wpływała istotne statystycznie na wzrost aktywności mikrobiologicznej gleby.
EN
The study aimed at assessing the effect of nitrogen fertilization and various density of spring rye sowing on the development of bacteria, fungi and actinomycetes in the soil. Field investigations were performed on the grey-brown podzolic soil of the quality class IV b, where three experimental fields were established. Spring rye was sown there at various density: D₁ - 300 szt.·m⁻²; D₂ - 450 szt.·m⁻²; D₃ - 600 szt.·m⁻²D₁ - 300 szt.·m⁻²; D₂ - 450 szt.·m⁻²; D₃ - 600 szt.·m⁻². On the experimental plots nitrogen fertilization was applied at the dose of 75 kg N·ha⁻¹, the control sample (K) was collected from the plot not sown with rye and not fertilized. Soil for the examination was collected during each vegetation season on five dates within the period of the most intensive development of microorganisms, i.e. from May to August from the humus horizon between 0 and 25 cm. Microbiological investigations included the determination of the total number of bacteria on the agar medium with the soil extract, total number of fungi on the Martin medium and actinomycetes on the medium according to Pochon. Dry matter and soil reaction were also determined in the soil samples. On the basis of the relations between the tested microorganisms the soil fertility coefficient was calculated whith characterized its biological activity. The results obtained in the investigations showed that the count of soil microorganisms significantly depended on the environmental conditions, the applied nitrogen fertilization and plant sowing density. A general tendency was observed which showed that the number of fungi in the soil decreased with the increasing count of bacteria and actinomycetes. The highest value of the total count of bacteria was noted in the samples which were characterized by the highest sowing density (600 szt.·m⁻²). It was demonstrated that the sowing density of spring rye influence the increase of the soil microbiological activity in a statistically significant way.