Reproduction and population dynamics of Hawfinches Coccothraustes coccothraustes in the primeval forest of Białowieża National Park (NE Poland)

• Autorzy: Tomialojc L.

Warianty tytułu

PL

Rozród i dynamika populacji grubodzioba w pierwotnym lesie Białowieskiego Parku Narodowego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The breeding performance of Hawfinches was studied during seven years (1991-98, except 1995) under conditions of an extensive close-to-pristine oak-łime-hornbeam forest in the Białowieża National Park, eastern Poland. Two 30-31.5 ha plots were regularly checked each year to find most nests present, usually observed since the period of their construction. Mean clutch size (5.27 ± 0.66, for best year — 5.5) finally produced small family size, owing to a partial loss, fledging and post-fledging mortality. Average breeding losses calculated traditional way were 72.8% (n = 202), mostly due to egg robbing, then predation on nestlings (three times less frequent), and, sporadically, adverse weather conditions at the moment of fledging. Nesting success (5.9-35.7%, 27.2% on average), strongly varying between years, is lower than in most Hawfinch populations from other (anthropogenic) habitats, being one of the lowest among temperate Passerines. In spite of low production of young the species remains numerous across deciduous stands of the Białowieża Forest, with its numbers even increasing since the 1980s. This large and dense population living in an apparently optimal habitat may, sporadically, be supported by influxes from other (anthropogenic?) sites.

PL

Przebieg rozrodu grubodziobów badano w okresie 1991-98, prócz 1995, skupiając się na preferowanym przez ten gatunek wysokopiennym niemal pierwotnym lesie grądowym (grabowo- lipowo-dębowym) w BPN. Co kilka dni intensywnie kontrolowano głównie dwie powierzchnie próbne (por. Tomiałojć 2005), jedną przy skraju Polany Białowieskiej (W) oraz drugą ok. 3 km w głębi kompleksu (M). Celem było zbadanie po raz pierwszy warunków rozrodu grubodziobów w rozległym lesie bliskim pierwotnemu, w którym populacja tego gatunku była dość gęsta i wzrastała w okresie badań (Fig. 1). Dane o lokalizacji zebrano dla 220 gniazd, choć tylko dla 81 poznano ich zawartość. Opisano początek i przebieg lęgów w zależności od warunków temperaturowych wiosny (Tab. 1, 2), miejsc żerowania (Tab. 3) oraz oceniono wyniki rozrodu (Tab. 4). Wielkość zniesienia (5,27, w maks. roku — 5,5) była tu jedną z najwyższych w Europie (Fig. 3), ale przy niskiej wielkości rodziny po wylocie, wobec częściowych strat w gnieździe, znacznych strat w pierwszych dniach po wylocie, a czasem dzielenia lęgu pomiędzy rodzicami. Bardzo wysokie straty lęgowe (78,4%, rozrzut między latami 64-94%) były wywołane niemal wyłącznie przez drapieżniki, a w momencie wylotu sporadycznie przez deszcze. Zaskoczeniem jest brak zależności sukcesu lęgowego od obfitości gąsienic miernikowców Geometridae w danym roku (Fig. 2). Sugeruje to możliwość silniejszej zależności od innego pokarmu, dawniej nie monitorowanego, od dużych gąsienic z grupy Notodontidae. Silnie zmienny między latami sukces lęgowy (5,9-35,7%) był w BPN średnio niższy niż w innych populacjach grubodzioba badanych w zmienionych przez człowieka środowiskach zadrzewionych (Fig. 4), będąc jednym z najniższych wśród Passerines strefy umiarkowanej. Mimo niskiej produkcji młodych grubodziób jest jednym z najliczniejszych gatunków liściastej części Puszczy, a nawet od lat 1980tych wyraźnie wzrastającym liczebnie, z okresowymi tylko spadkami. Tak wielka populacja lokalna gatunku, żyjąca jak się wydaje w optymalnym środowisku, może jednak być niekiedy wspierana przez naloty spoza badanego obszaru (z bardziej wydajnych reprodukcyjnie środowisk antropogenicznych?), chyba, że białowieskie ptaki dorosłe żyją na tyle długo, by wyrównywało to niski przychówek młodych.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 2012
• Tom: 47
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.63-78,fig.,ref.

Twórcy

autor

Tomialojc L.

• Natural History Museum, Wroclaw University, Sienkiewicza 21, 50-335 Wroclaw, Poland

Bibliografia

• Ashmole N. P. 1963. The regulation of numbers of tropical oceanic birds. Ibis 103: 458-473.
• Bijlsma R. 1979. The ecology of the Hawfinch Coccothraustes coccothraustes on the Zuidwest-Veluwe, with special reference to the breeding biology. Limosa 52: 53-71.
• Bijlsma R. 1998. Breeding biology and population trend of Hawfinches Coccothraustes coccothraustes in Flevoland. Limosa 71: 137-148.
• Borowski S., Okołów C. 1988. The birds of the Białowieża Forest [Polish part]. Acta zool. cracov. 34: 65-114.
• Cecere J. G., Spina F., Jenni-Eiermann S., Boitano L. 2011. Nectar: an energy drink used by European songbirds during spring migration. J. Ornithol. 152: 923-931.
• Cramp S., Perrins C. M. (eds). 1994. The Birds of the Western Palearctic. Vol. VIII. Oxford University Press, Oxford.
• Dackevich V. A. 1971. [Avifauna of Byalowiezha Forest and its environs — Byelarussian part]. Belovezhskaya Pushcha 5: 184-222.
• Faliński J. B. 1986. Vegetation dynamics in temperate lowland primeval forest. Ecological studies in Białowieża Forest. W. Junk Publ., Dordrecht.
• Fretwell S. D. 1972. Populations in seasonal environment. Princeton Univ. Press, Princeton.
• Gavrin V. F. 1953. [Birds of Byaloviezha Forest — Byelarussian part]. Arkhiv zapoved-okhot. khosyaistva "Belovezhskaya Pushcha", pp. 1-375.
• Gibbons D. W., Reid J. B., Chapman R. A. 1993. The New Atlas of Breeding Birds in Britain and Ireland 1988-1991. T & AD Poyser, Calton.
• Glutz von Blotzheim U. N., Bauer K. M. (eds). 1997. Handbuch der Vögel Mitteleuropas. 14. AULA Verlag, Wiesbaden.
• Herroelen P. 1962. De Appelvink Coccothraustes coccothraustes (L.) in Belgie. Gerfaut 52:173-205.
• Hudec K. (ed.). 1982. Fauna CSSR. Ptaci — Aves. III. Praha.
• Jędrzejewska B., Jędrzejewski W. 1998. Predation in vertebrate communities — The Białowieża Primeval Forest as a Case Study. Springer, Berlin.
• Khokhlova T. J., Sazonov S. V., Sukhov A. V. 1983. [Hawfinch Coccothraustes coccothraustes (L.) in Karelia]. In: Fauna i ekologiya ptits i mlekopitayushchikh severo-zapada SSSR, Petrozavodsk, pp. 41-52.
• Knysh N. P. 1998. [Some aspects of biology of the Hawfinch in forest-steppe of Sumy region]. Berkut 7: 7-81.
• Krüger S. 1982. Der Kernbeisser Coccothraustes coccothraustes. A. Ziemsen Verlag, Wittenberg/Lutherstadt.
• Kwiatkowska G. 1995. [Food of the Hawfinch Coccothraustes coccothraustes nestlings]. Roczniki Akad. Roln. Poznań, Ornit. Stosowana, 15: 19-23.
• Kwiatkowska G., Mroczkiewicz D. 1995. [Selected aspects of breeding ecology of the Hawfinch nesting in a large orchard]. Roczniki Akad. Roln. Poznań, Ornit. Stosowana 15: 25-34.
• Lack D. 1954. The natural regulation of animal numbers. Oxford University Press, Oxford.
• Lack D. 1966. Population studies in birds. University Press, Oxford.
• Langston R., Gregory R., Adams R. 2002. The status of the Hawfinch in the UK 1975-1999. Brit. Birds 95: 166-173.
• Malchevskiy A. S., Pukinskiy Y. B. 1983. [Birds of Leningrad Province]. 2. Izd. Leningradskogo Univ., Leningrad.
• Martin T. 1988. Habitat and area effects on forest bird assemblages: is nest predation an influence? Ecology 69: 74-84.
• Mildenberger H. 1984. Die Vögel des Rheinlandes. 2. Kilda- Verlag, Greven.
• Mountfort G. 1957. The Hawfinch. Collins, London.
• Newton I.1998. Population limitation in birds. Academic Press, London.
• Rowiński P. 2001. [Breeding season of the Nuthatch Sitta europaea in relation to food resources of the natural forest habitat]. PhD. Thesis. SGGW, Warszawa.
• Shapoval A. P. 1995. [Breeding success of some bird species in the western part of the Poltava region during 1979-92]. Berkut 4: 45-46.
• Sternberg T. 1979. Breeding biology and population dynamics of the Scarlet Rosefinch Carpodacus erythrinus. Acta Zool. Fennica 157: 1-88.
• Stone B. H., Sears J., Cranswick P. A., Gregory R. D, Gibbons D. W., Rehfisch M. M., Aebischer N. J., Reid J. B. 1997. Population estimates of birds in Britain and in the United Kingdom. Brit. Birds 90: 1-22.
• Tischler F. 1943. Zur Vogelfauna des Urwaldes von Bialowies. Orn. Monatsber. 51: 80-83.
• Tomiałojć L. 1980. The impact of predation on urban and rural Woodpigeon (Columba palumbus) populations. Polish Ecol. Studies 5(4): 141-220.
• Tomiałojć L. 1991. Characteristics of old-growth in the Białowieża Forest, Poland. Natural Areas J. 11: 7-18.
• Tomiałojć L. 1994. Breeding ecology of the Blackbird Turdus merula studied in the primeval forest of Białowieża (Poland). II. Reproduction and mortality. Acta Ornithol. 29: 101-121.
• Tomiałojć L. 2004. Accuracy of the mapping technique for a dense breeding population of the Hawfinch Coccothraustes coccothraustes in a deciduous forest. Acta Ornithol. 39: 67-74.
• Tomiałojć L. 2005. Hawfinch Coccothraustes coccothraustes distribution, breeding numbers and nest sites in a primeval forest (Białowieża National Park, Poland). Acta Ornithol. 40: 127-138.
• Tomiałojć L., Wesołowski T. 2005. The avifauna of Białowieża Forest: a window into the past. Brit. Birds 98: 173-228.
• Tomiałojć L., Wesołowski T., Walankiewicz W. 1984. Breeding bird community of a primeval temperate forest (Białowieża National Park, Poland). Acta Ornithol. 20: 241 310.
• Viksne J. 1983. [Birds of Latvia]. Zinatne, Riga.
• Wesołowski T. 1983. The breeding ecology of Wrens Troglodytes troglodytes under primaeval and secondary conditions. Ibis 125: 499-515.
• Wesołowski T. 1994. Variation in the numbers of resident birds in a primeval temperate forest: are winter weather, seed crop, caterpillars and interspecific competition involved? In: Hagemeijer E. J. M., Verstrael T. J. (eds). Bird Numbers 1992. Distribution, monitoring and ecological aspects. Proc. 12 Intern. Conf. IBCC and EOC. Statistics Netherlands and SOVON 1: 203-211.
• Wesołowski T., Mitrus C., Czeszczewik D., Rowiński P. 2010. Breeding bird dynamics in a primeval temperate forest over thirty-five years: variation and stability in the changing world. Acta Ornithol. 45: 209-232.
• Wesołowski T., Rowiński P., Mitrus C., Czeszczewik D. 2006. Breeding bird community of a primeval temperate forest (Białowieża National Park, Poland) at the beginning of the 21st century. Acta Ornithol. 37: 27-45.
• Wesołowski T., Tomiałojć L. 1995. Ornithologische Untersuchungen im Urwald von Białowieża — eine Uebersicht. Ornithol. Beobachter 92: 111-146.
• Wesołowski T., Tomiałojć L. 1997. Breeding bird dynamics in a primaeval temperate forest: long-term trends in Białowieża National Park (Poland). Ecography 20: 432-453.
• Wesołowski T., Tomiałojć L. 2005. Nest sites, nest depredation, and productivity of avian broods in a primeval temperate forest: do the generalisations hold? J. Avian Biol 36: 361-367.
• Wesołowski T., Tomiałojć L., Mitrus C., Rowiński P., Czeszczewik D. 2002. Breeding bird community of a primaeval temperate forest (Białowieża National Park, Poland) at the end of 20th century. Acta Ornithol. 37: 27-45.