Lichens as indicators of air pollution in Lomza

• Autorzy: Matwiejuk A. , Chojnowska P.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Research using lichens as bioindicators of air pollution has been conducted in the city of Łomża. The presence of indicator species of epiphytic and epilithic lichens has been analysed. A 4-point lichen scale has been developed for the test area, on the basis of which four lichenoindication zones have been determined. The least favourable conditions for lichen growth have been recorded in the city center. Green areas and open spaces are the areas with the most favourable impact of the urban environment on lichen biota.

Słowa kluczowe

EN

biodiversity; lichen; urban environment; pollution indicator; air pollution; Lomza town

• Wydawca: -
• Czasopismo: Steciana
• Rocznik: 2016
• Tom: 20
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.63-72,fig.,ref.

Twórcy

autor

Matwiejuk A.

• Institute of Biology, University of Bialystok, Konstanty Ciolkowski 1J, 15-245 Bialystok, Poland

autor

Chojnowska P.

• Institute of Biology, University of Bialystok, Konstanty Ciolkowski 1J, 15-245 Bialystok, Poland

Bibliografia

• Adamska E. (2014): Biota porostów Torunia na tle warunków siedliskowych miasta. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Arup U., Sandler Berlin E. (2011): A taxonomic study of Melanelixia fuliginosa in Europe. Lichenologist 43: 89–97.
• Arup U., Søchting U., Frödén P. (2013): A new taxonomy of the family Teloschistaceae. Nordic Journal of Botany 31, 1: 16–83.
• Bielec D. (2011): Lichenoindykacja Bielska-Białej – syntetyczne strefy porostowe. Nauka Przyroda Technologie 5, 4# 52.
• Blanco O., Crespo A., Divakar P.K., Esslinger T.L., Hawksworth D.L., Lumbsch H.T. (2004): Melanelixia and Melanohalea, two new genera segregated from Melanelia (Parmeliaceae) based on molecular and morphological data. Mycological Research 108(8): 873–884.
• Bojko A. (2007): Porosty wracają do miast. Zielona Planeta 1(70): 7–10.
• Brodo I.M. (1961): Transplant experiments with corticolous lichens using a new technique. Ecology 42: 838–841.
• Bylińska E., Seaward M.R.D. (1993): Zmiany w zbiorowiskach porostów epifitycznych w Karpaczu pod wpływem skażeń chemicznych powietrza atmosferycznego. In: J. Sarosiek (ed.). Geoekologiczne problemy Karkonoszy. Część 2. Ekologia roślin i zwierząt. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław: 159–165.
• Cieśliński S. (1974): Flora epifityczna porostów miasta Radom. Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego 11(3/4): 169–189.
• Czyżewska K. (2003a): Wprowadzenie. In: K. Czyżewska (ed.). Zagrożenie porostów w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 5–11.
• Czyżewska K. (2003b): Ocena zagrożenia bioty porostów Polski. In: K. Czyżewska (ed.). Zagrożenie porostów w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 241–249.
• Diederich P., Ertz D., Stapper N., Sérusiaux E., Van Den Broeck D., Van Den Boom P., Ries C. (2015): The lichens and lichenicolous fungi of Belgium, Luxembourg and northern France. URL: http://www.lichenology.info (access: 20.09.2015).
• Fabiszewski J., Brej T., Bielecki K. (1983): Plant indication examinations on environmental influence of copper smelter. Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, Seria B 207: 1–100.
• Fałtynowicz W. (1995): Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczenia powietrza. Zasady, metody, klucze do oznaczania wybranych gatunków. Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno.
• Fałtynowicz W. (2001): Ocena stopnia zanieczyszczenia powietrza w Starogardzie Gdańskim przy wykorzystaniu porostów jako wskaźników biologicznych. Prace Geograficzne 179: 187–195.
• Fałtynowicz W., Izydorek I., Budzbon E. (1991): The lichen flora as bioindicator of air pollution of Gdansk, Sopot and Gdynia. Monographiae Botanicae 73: 1–53.
• Ferry B.W., Coppins B.J. (1979): Lichen transplant experiments and air pollution studies. Lichenologist 11(1): 63–73.
• Gries C. (1996): Lichens as indicators of air pollution. In: T.H. Nash III (ed.). Lichen biology. Cambridge University Press, Cambridge: 240–255.
• GUS – Główny Urząd Statystyczny (2014). Ludność według płci i miast. http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-stan-w-dniu-31-xii-2014-r-,6,17.html (access: 28.10.2015).
• Hawksworth D.L., Rose F. (1970): Qualitative scale for estimating sulphur dioxide air pollution in England and Wales using epiphytic lichens. Nature 227: 145–148.
• Honegger R. (1998): The Lichen symbiosis – what is so spectacular about it? Lichenologist 30: 193–212.
• Jastrzębski W. (2004): Plan rozwoju lokalnego miasta Łomża na lata 2004–2006. Łomża. URL: http://www.lomza.pl/bip/zalaczniki/art/040616 104428.doc (access: 15.04.2016).
• Kepel A. (1999): Porosty Poznania jako wskaźniki zanieczyszczenia atmosfery. PhD thesis. Typescript. Zakład Taksonomii Roślin, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
• Kiszka J. (1977): Wpływ emisji miejskich i przemysłowych na florę porostów (Lichenes) Krakowa i Puszczy Niepołomickiej. Prace Monograficzne Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie 19: 1–137.
• Kiszka J. (1990): Lichenoindykacja obszaru województwa krakowskiego. Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej 18: 201–212.
• Kiszka J. (1991): Kumulacja siarki w plechach Hypogymnia physodes i korze forofitów na torfowiskach wysokich przy Bieszczadzkim Parku Narodowym. In: H. Lach (ed.). Biologiczne mechanizmy procesów adaptacyjnych. Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Kraków: 72–73.
• Kiszka J. (1999): Porosty (Lichenes) oraz warunki bioekologiczne Przemyśla. Arboretum Bolestraszyce 6: 1–86.
• Kiszka J., Kościelniak R. (1996): Porosty miasta Krakowa oraz waloryzacja ich warunków bioekologicznych. Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej 24: 21–72.
• Kłos A. (2007): Porosty – biowskaźniki i biomonitory zanieczyszczenia środowiska. Chemia, Dydaktyka, Ekologia, Metrologia 12, 1–2: 61–77.
• Kondracki J. (2011): Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kubiak D. (2004): Porosty Olsztyna na tle antropogenicznych przekształceń środowiska. PhD thesis. Typescript. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn.
• Kuziel S., Halicz B. (1979): Występowanie porostów epifitycznych na obszarze Łodzi. Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Naukowych 33, 3: 1–8.
• Lipnicki L. (1984): Porosty miasta Drezdenka i najbliższej okolicy. Fragmenta Floristica et Geobotanica 28, 2: 221–239.
• Łubek A. (2010): Ocena stanu środowiska przyrodniczego Kielc na podstawie bioty porostów epifitycznych. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 17, 1: 149–163.
• Marska B. (1979): Z badań nad porostami miasta Szczecina. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Szczecinie. Rolnictwo 22 – Seria Przyrodnicza 77: 205–215.
• Matuszkiewicz J.M. (2008): Geobotanical regionalization of Poland. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
• Matwiejuk A. (2007): Porosty Białegostoku jako wskaźniki zanieczyszczenia atmosfery. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok: 1–102.
• Matwiejuk A. (2014): Lichens of Sokółka (Podlasie, NE Poland) as indicators of the state of air pollution. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 25, 2(60): 1–4.
• Matwiejuk A., Korobkiewicz K. (2012a): Stan badań bioty porostów w miastach Polski. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 51: 85–105.
• Matwiejuk A., Korobkiewicz K. (2012b): Porosty jako wskaźniki stanu zanieczyszczenia powietrza na terenie Narwi (Podlasie, Północno-Wschodnia Polska). Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 52: 113–122.
• Miszalski Z., Niewiadomska E. (1993): Comparison of sulphite oxidation mechanisms in three lichen species. New Phytologist 123: 345–349.
• Nash T.H., III (1996): Introduction. In: T.H. Nash III (ed.). Lichen biology. Cambridge University Press, Cambridge 1: 1–8.
• Nordin A., Savič S., Tibell L. (2010): Phylogeny and taxonomy of Aspicilia and Megasporaceae. Mycologia 102, 6: 1339–1349.
• Nylander W. (1866): Les lichens du Jardin du Luxembourg. Bulletin de la Société Botanique de France 13: 364–372.
• Pišut I., Lackovičova A. (1991): Flechtenindikation im Gebiet von Bratislava (S. W. Slowakei). Kolloquium: Bioindikation ein Wirksames Instrument der Umweltkontrolle. Wien, 24–26 September 1991. VDI Berichte 901: 134–142.
• Purvis W. (2000): Lichens. Natural History Museum, London.
• Pustelniak L. (1991): Application of the transplantation method in studies on the influence of the urban environment upon the vitality of Hypogymnia physodes (L.) Nyl. thalli. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagielońskiego, Prace Botaniczne 22: 193–201.
• Seaward M.R.D. (1973): Lichen ecology of the Scunthorpe heathlands. I. Mineral accumulation. Lichenologist 5: 423–433.
• Śliwa L. (2000): Lichenoindykcja zmian środowiska naturalnego Beskidu Sądeckiego. Ochrona Przyrody 57: 41–49.
• Toborowicz K. (1976): Porosty miasta Kielc i najbliższej okolicy. Fragmenta Floristica Geobotanica 22, 4: 575–603.
• Wilkoń-Michalska J., Glazik N., Kalińska A. (1988): Porosty miasta Torunia. Acta Universitatis Nicolai Copernici, Nauki Matematyczno-Przyrodnicze 63, Biologia 29: 209–253.
• WIOŚ – Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku Delegatura w Łomży. (2015). Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Białymstoku o stanie środowiska na terenie Łomży w 2014 roku. https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81om%C5%BCa (access: 30.10.2015).
• Wirth V. (1995): Die Flechten Baden-Württembergs. Bd. 1–2. Ulmer, Stuttgart.
• Załupka M. (2008): Plan ochrony powietrza dla Miasta Łomża, 1–65. http://www.lomza.pl/bip/zalaczniki/art/130321091612.pdf (access: 3.04.2016).
• Zimny H., Kucińska K. (1974): Porosty Warszawy jako biowskaźniki zaburzeń środowiska miejskiego. Przegląd Informacyjny – Zieleń Miejska 10/1. Instytut Gospodarki Komunalnej, Warszawa: 13–22.
• Zurzycki J. (1950): Badania nad nadrzewnymi porostami Krakowa i okolicy. Materiały do Fizjografii Kraju 24, Kraków: 1–30.
• For citation: Matwiejuk A., Chojnowska P. (2016): Lichens as indicators of air pollution in Łomża. Steciana 20(2): 63–72. doi: 10.12657/steciana. 020.008

Identyfikatory

DOI

10.12657/steciana.020.008