Spatial differentiation of agricultural production potential utilization in Poland

• Autorzy: Nowak A. , Domanska K. , Komor A. , Krukowski A.

Warianty tytułu

PL

Przestrzenne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the study was an evaluation of spatial diversification of the production potential of agriculture in Poland. Land resources, labour and capital, as well as effectiveness of their use, have been analysed in 16 voivodeships in Poland. The study is based on data obtained from Central Statistical Office from 2012. Research shows that among the regions with the greatest resources of agricultural land there are the following voivodeships: Mazowieckie, Wielkopolskie and Lubelskie. The highest labourr esources per 100 ha of the agricultural land were identified in the voivodeship of Malopolskie, Podkarpackie and Świetokrzyskie. Studies have shown that regions with a high level of development were accompanied by higher productivity of production f actors in agriculture, while in the less developed voivodeships where there are structural problems in the sector concerned, land and labor productivity is usually lower. The lowest effective use of its potential production, especially with reference to labour factor, was therefore noted in such regions as Podkarpackie, Malopolskie, Świetokrzyskie and Lubelskie. Moreover, the existence of differences in the productive potential of the regions surveyed should be emphasised. The greatest variation was related to labour and land productivity, the smallest was noted in case of capital factor.

PL

Celem opracowania jest ocena przestrzennego zróżnicowania potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce. Analizie poddano zasoby ziemi, pracy i kapitału oraz efektywność ich wykorzystania w 16 województwach w Polsce. W pracy wykorzystano dane GUS z 2012 roku. Z badań wynika, że wśród regionów o największych zasobach użytków rolnych znajdują się województwo mazowieckie, wielkopolskie oraz lubelskie. Najwyższymi zasobami pracy w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych charakteryzowały się natomiast województwa: małopolskie, podkarpackie i świętokrzyskie. Badania wykazały, że regionom o wysokim poziomie rozwoju towarzyszyła wyższa produktywność czynników produkcji w rolnictwie, natomiast w województwach gorzej rozwiniętych, gdzie występują problemy strukturalne w analizowanym sektorze, wydajność ziemi i pracy zwykle jest niższa. Najniższą efektywnością wykorzystania posiadanego potencjału produkcyjnego, zwłaszcza w odniesieniu do czynnika pracy charakteryzowały się zatem takie województwa, jak podkarpackie, małopolskie, świętokrzyskie, czy lubelskie. Ponadto należy podkreślić występowanie różnic w zakresie potencjału produkcyjnego badanych regionów. Największe zróżnicowanie dotyczyło produktywności pracy i ziemi, mniejsze było w przypadku czynnika kapitału.

Słowa kluczowe

EN

Polish agriculture; agricultural potential; production potential; production resource; resource utilization; utilization efficiency; voivodship

• Wydawca: -
• Czasopismo: Economic and Regional Studies
• Rocznik: 2015
• Tom: 08
• Numer: 3
• Opis fizyczny: p.19-30,ref.

Twórcy

autor

Nowak A.

• University of Life Sciences in Lublin, Akademicka St. 13, 20-950 Lublin, Poland

autor

Domanska K.

• University of Life Sciences in Lublin, Akademicka St. 13, 20-950 Lublin, Poland

autor

Komor A.

• University of Life Sciences in Lublin, Akademicka St. 13, 20-950 Lublin, Poland

autor

Krukowski A.

• University of Life Sciences in Lublin, Akademicka St. 13, 20-950 Lublin, Poland

Bibliografia

• 1. Karwat-Woźniak B., Chmieliński P. (2006), Praca w indywidualnych gospodarstwach rolnych. IERiGŻ, Warszawa.
• 2. Kowalski A. (1998), Czynniki produkcji w agrobiznesie, W: A. Woś (red.), Encyklopedia agrobiznesu. Wyd. Fundacja Innowacja, Warszawa, s. 108-114.
• 3. Kowalski A. (2013), Perspektywy rozwoju rolnictwa europejskiego. W: B. Klepacki, A. Kowalski, F. Tomczak, J. Wilkin, J. S. Zegar (red.) (2011), Znaczenie rolnictwa – perspektywa historyczna i międzynarodowa. IERiGŻ, Warszawa, s. 71-81.
• 4. Kowalski A., Figiel Sz., Halamska M. (2011), Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania rozwoju sektora rolno-żywnościowego. Polish Journal of Agronomy, nr 7, s. 29–42.
• 5. Martino G., A. Marchini A. (1996), The role of agriculture in developed economies: new tendencies. MEDIT, no. 3, s. 26-30.
• 6. Misala J., B. Ślusarczyk B. (1999), Ocena międzynarodowej konkurencyjności czynnikowej Polski w okresie transformacji w świetle wyników badań empirycznych, W: K. Budzowski, S. Wydmus (red.), Handel zagraniczny – metody, problemy, tendencje. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, Kraków.
• 7. Mrówczyńska-Kamińska A. (2013a), Zasoby pracy i ich wydajność w gospodarce żywnościowej w krajach Unii Europejskiej. Journal of Agribusiness and Rural Development, z. 3 (29), s. 85-100.
• 8. Mrówczyńska-Kamińska A. (2013b), Znaczenie agrobiznesu w gospodarce narodowej w krajach Unii Europejskiej. Gospodarka Narodowa, nr 3 (259), s. 79-100.
• 9. Nazarczuk J. (2013), Potencjał rozwojowy a aktywność inwestycyjna województw i podregionów Polski. Wydawnictwo UWM w Olsztynie, Olsztyn.
• 10. Nosecka B. (red.) (2013), Ocena konkurencyjności wewnętrznej i zewnętrznej sektora rolno-spożywczego ze szczególnym uwzględnieniem sektora ogrodniczego. IERiGŻ, nr 69, Warszawa.
• 11. Nosecka B., Pawlak K., Poczta W. (2011), Wybrane aspekty konkurencyjności rolnictwa. IERiGŻ, nr 7, Warszawa.
• 12. Nowak A., Wójcik E. (2013), Zmiany w poziomie i strukturze produkcji rolnej w Polsce na tle UE. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie – Problemy Rolnictwa Światowego, Tom 13 (XXVIII), z. 2, s. 59-67.
• 13. Pawlak K. (2013a), Typologia krajów unii europejskiej według potencjału konkurencyjnego sektora rolnego. Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1, s. 9-22.
• 14. Pawlak K. (2013b), Międzynarodowa zdolność konkurencyjna sektora rolno-spożywczego krajów Unii Europejskiej, Rozprawy Naukowe, nr 448, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań.
• 15. Poczta W., Kołodziejczak M. (2008), Regionaldifferenzierung der Landwirtschaftseffektivität in der Europäischen Union. Journal of Agribusiness and Rural Development, z. 1 (7), s. 109-121.
• 16. Pawlak K., Poczta W. (2010), Potencjał polskiego rolnictwa pięć lat po akcesji do UE jako przesłanka jego konkurencyjności. Wieś i Rolnictwo, nr 1, s. 21-47.
• 17. Słodowa-Hełpa M. (1998), Wieś i rolnictwo w regionalnych i lokalnych strategiach rozwoju, W: E. Kośmicki, H. Januszek, W. Janik (red.), Wieś i rolnictwo w procesie integracji z Unią Europejską: przyjmowanie zachodnioniemieckich dróg rozwoju, utrzymywanie własnej tożsamości czy poszukiwanie innych rozwiązań. Wydawnictwo AR w Poznaniu, Poznań, s. 359-379.
• 18. Tomczak F. (1998), Rolnictwo polskie. W: A. Woś, Encyklopedia agrobiznesu. Warszawa, s. 711-720.
• 19. Walenia A. (2009), Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej. Zeszyty Naukowe SGGW - Problemy Rolnictwa Światowego, vol. 9, nr 24, s. 176-188.
• 20. Wysocki F., Kozera A. (2012), Potencjał produkcyjny rolnictwa i efektywność wykorzystania czynników produkcji. Wiadomości Statystyczne, nr 4, s. 49-64.
• 21. Ziętara W., Sobierajewska J. (2013), Konkurencyjność polskich gospodarstw ogrodniczych-stan i kierunki rozwoju. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 2, s. 38-57.