EN
Graptoblasts are small ovoid bodies with a flat lower, and a convex upper, wall, the latter provided with a costulation having a fusellar aspect. First found as isolated bodies associated with graptolite remains, graptoblasts were later recognized as a constituent of crustoid colonies (Kozłowski 1949, 1962). Their biological role remains largely enigmatic. The view that graptoblasts were formed within the authothecae is rejected and a conclusion is advanced that graptoblasts were closed, resting terminal portions of the stolothecae, housing encysted dormant zooids. They may be compared with the resting terminal zooids in Rhabdopleura and with the hibernacula of ctenostome bryozoans. Graptoblasts provided an adaptation allowing the species to survive the periods of adverse conditions when the rest of the colony disintegrated. One could hypothesize that after germination the graptoblasts produced small propagules ejected through a narrow cryptopyle and forming new colonies after they settled on the substrate.
PL
Graptoblastami nazwał R. Kozłowski (1949) małe, owalne ciałka zbudowane z materiału organicznego i opatrzone wypukłą górną oraz płaską dolną ścianą. Ta pierwsza ma żeberkowanie przypominające fuzellusy graptolitów lub pióroskrzelnych. Po raz pierwszy graptoblasty opisano jako oddzielne skamieniałości towarzyszące szczątkom graptolitów tremadockich, zaś następnie wykazano, że stanowią one część kolonii graptolitów z rzędu Crustoidea (Kozłowski 1962). Znaczenie biologiczne graptoblastów jest w znacznym stopniu zagadkowe. Zakwestionowano pogląd, że graptoblasty powstawały wewnątrz autoteki, natomiast wysunięto interpretację, że stanowiły one spoczynkową terminalną część stoloteki, zawierającą incystowane, przetrwalnikowe zooidy. Graptoblasty można homologizować ze spoczynkowymi terminalnymi zooidami w płożących się rurkach Rhabdopleura oraz z hibernaculami tj przetrwalnikowymi zooeciami mszywiołów Ctenostomata. Natomiast ich podobieństwo do statoblastów Phylactolaemata jest tylko częściowe i czysto funkcjonalne. Graptoblasty stanowiły przystosowanie umożliwiające przeżycie okresów niekorzystnych, powodujących degenerację reszty kolonii. Wysunięto hipotezę, że po okresie hibernacji graptoblasty podlegały aktywacji i tworzyły cryptopyle umożliwiające wyrzucanie pływek (rozmnóżek), tworzących po osadzeniu się na podłożu nowe kolonie. W rezultacie graptoblasty umożliwiały stałe utrzymywanie się gatunków Crustoidea w danym siedlisku, mimo głębokich zmian warunków środowiskowych.