Ocena stopnia zrównoważenia produkcji w gospodarstwach mlecznych według metodyki RISE

• Autorzy: Bojarszczuk J. , Ksiezak J. , Feledyn-Szewczyk B.

Warianty tytułu

EN

The evaluation of the sustainability of agricultural production of dairy farms using RISE model

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono ocenę stopnia zrównoważenia produkcji rolnej za pomocą wskaźników ekologicznych, ekonomicznych i społecznych zawartych w modelu RISE w wybranych gospodarstwach mlecznych. Badania prowadzono na terenie województwa lubelskiego i podlaskiego w gospodarstwach prowadzących działalność w pobliżu zakładów mleczarskich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że żadne z poddanych analizie gospodarstw nie można uznać za zrównoważone zgodnie z przyjętą metodyką, ponieważ nie uzyskały pozytywnych wartości wszystkich 12 wskaźników charakteryzujących różne aspekty zrównoważenia. Gospodarstwa w województwie lubelskim oraz jedno gospodarstwo w województwie podlaskim prowadziły intensywną produkcję rolną, stosowały wysokie dawki nawożenia, co powodowało problemy z gospodarką nawozową, a wskaźnik „potencjał emisyjny N i P” uzyskał wysoką wartość. Jednocześnie gospodarstwa te wykazywały małą dbałość o bioróżnorodność, ale osiągały dobre wyniki ekonomiczne. Gospodarstwa zlokalizowane w województwie lubelskim, pomimo trudności, w lepszym stopniu realizowały gospodarkę nawozową w porównaniu do gospodarstwa w województwie podlaskim. W ocenianych gospodarstwach największy problem stanowiło uzyskanie pozytywnej wartości wskaźnika bioróżnorodności.

EN

The paper presents the assessment of the degree of sustainability of agricultural production using the ecological, economic and social indicators included in the RISE model in selected four dairy farms. The research was conducted in the Lubelskie and Podlaskie provinces. The analysis shows that none of the analyzed farms can be considered sustainable under the adopted methodology because they did not have positive values for all 12 indicators characterizing the different aspects of sustainability. Farms in the Lubelskie province and one farm in the Podlaskie province was engaged in intensive agricultural production, using high fertilization fertilizers, which caused problems with the fertilizer economy, and the “N and P” emission potential was high. At the same time, these farms showed little respect for biodiversity but achieved good economic results. Farms in Lubelskie voivodeship, in spite of problems have better managed the fertilizer economy than farms in Podlaskie voivodeship. In the selected farms, the biggest problem was the achievement of a positive biodiversity value, which resulted from the use of intensive production technologies.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2017
• Tom: 19
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.27-33,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bojarszczuk J.

• Zakład Uprawy Roślin Pastewnych, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, ul.Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

autor

Ksiezak J.

• Zakład Uprawy Roślin Pastewnych, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, ul.Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

autor

Feledyn-Szewczyk B.

• Zakład Uprawy Roślin Pastewnych, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, ul.Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Bibliografia

• Bojarszczuk Jolanta. 2014. „Ocena stopnia zrównoważenia gospodarstw mlecznych w oparciu o wybrane wskaźniki produkcyjne i agroekologiczne”. Roczniki Naukowe SERiA XVI (4): 39-44.
• Duer Irena, Mariusz Fotyma, Andrzej Madej. 2002. Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. Warszawa: MRiRW, MŚ, FAPA.
• Feledyn-Szewczyk Beata. 2007. „Opis modelu RISE do oceny stopnia zrównoważenia gospodarstw”. Studia i Raporty IUNG-PIB 5: 141-156.
• Feledyn-Szewczyk Beata. 2009. „RISE model as a toolfor sustainabilityassessment of farms in Poland”. Integrated Agricultural Systems: Methodologies, Modelling and Measuring, Aspects of Applied Biology 93: 263-268.
• Feledyn-Szewczyk Beata, Jerzy Kopiński. 2010. „Ocena stopnia zrównoważenia wybranych gospodarstw za pomocą modelu RISE”. Fragmenta Agronomica 27 (4): 25-33.
• Feledyn-Szewczyk Beata, Jerzy Kopiński. 2015. „Ocena zrównoważenia produkcji rolniczej w gospodarstwach uczestniczących w programie rolnośrodowiskowym za pomocą modelu RISE”. Roczniki Naukowe SERiA XVII (2): 45-51.
• Harasim Adam. 2014. Przewodnik do oceny zrównoważenia rolnictwa na różnych poziomach zarządzania. Puławy: IUNG-PIB.
• Häni Fritz, Francesco Braga, Andreas Stämpfli, Thomas Keller, Matthew Fischer, Hans Porsche. 2003. “RISE, a tool for holistic sustainability assessment at the farm level”. International Food and Agribusiness Management Review 6 (4): 78-90.
• Häni Fritz, Andreas Stämpfli, Tobias Gerber, Hans Porsche, Christian Thalmann, Christoph Studer. 2007. RISE: A Tool for Improving Sustainability in Agriculture. A case study with tea farms in southern India. [W] Sustainable Agriculture – From Common Principles to Common Practice, red. Fritz J. Häni, László Pintér, Hans R. Herren, 121-148. Bern, Switzerland: International Institute for Sustainable Development.
• Kopiński Jerzy. 2002. „Porównanie wskaźników rozwoju zrównoważonego gospodarstw o różnej intensywności produkcji rolnej”. Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G 89 (2): 71-77.
• Studer Christoph, Fritz Häni, Hans Porsche, Andreas Stämpfli, Christian Thalmann. 2006. RISE-Response-Inducing Sustainability Evaluation: Model Synopsis. Zolikofen, Switzerland: Report of Swiss College of Agriculture.
• Wrzaszcz Wioletta. 2012. Poziom zrównoważenia indywidualnych gospodarstw rolnych w Polsce (na podstawie danych FADN). Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Zahm Frédéric, Philippe Viaux, Philippe Girardin, Lionel Vilain, Christian Mouchet. 2007. Farm Sustainability Assessment using the IDEA Method. From the concept of farm sustainability to case studies on French farms. [W] Sustainable Agriculture – From Common Principles to Common Practice, red. Fritz J. Häni, László Pintér, Hans R. Herren, 77-110. Bern, Switzerland: the International Institute for Sustainable Development.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0010.1154