Wpływ zlodzenia na rzecze Wkrze na jej zasoby energetyczne

• Autorzy: Bajkowski S. , Olifirowicz J.

Warianty tytułu

EN

Influence of the Wkra river ice phenomena on it's energy resources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zasoby energii wodnej są zróżnicowane obszarowo oraz ulegają zmianom okresowym. Zależą one od naturalnych lub regulowanych przepływów i stanów oraz czynników powodujących ich okresowe zmiany, zarastania i zlodzenia koryta. Podstawowym problemem związanym z pracą elektrowni wodnych w okresie zimowym jest tworzenie się form lodowych ograniczających dopływ wody do wlotów ujęć. Początek okresu zlodzenia zależy od czynników meteorologicznych, temperatur powietrza, opadów śniegu, związanych z eksploatacją obiektów wodnych, temperatury zrzutów wody i stosowania pływających przegród w miejscach, gdzie woda ma najmniejszą prędkość. W artykule przedstawiono analizę podstawowych parametrów wykorzystywanych w ocenie zasobów energetycznych rzek. Do określania form i okresów występowania zjawisk lodowych wykorzystano historyczne dane hydrologiczne, a współczynniki redukcji zimowej ustalono, analizując stany i przepływy. Współczynnik redukcji zimowej obliczono na podstawie krzywych przepustowości koryta rzeki odnosząc przepływy dla okresu zimowego do uzyskanych z krzywej podstawowej. Analizy obejmują przekrój Cieksyn na rzece Wkrze, w którym wystąpiło zlodzenie powodujące zmiany głównych krzywych hydroenergetycznych.

EN

Hydropower resources are regionally and are differentiated periodically. They depend on natural or regulated flows and water levels and factors causing their periodic changes, fouling and icing the river bed. The main problem of working hydropower in the winter is creating a ice form restricting the flow water to the intake inlets. Beginning of the freezing period depends on meteorological factors, air temperature, snowfall, associated with the operation of water facilities, temperature, water discharges and usage of floating baffles in areas where the water has the lowest speed. The article presents an analysis of the parameters used in the assessment of energy resources of rivers. To determine the prevalence of forms and periods of ice phenomena used historical hydrological data, and reduction factors determined by analyzing water levels and flows. Winter reduction factor is calculated by riverbed bandwidth curves, referring to winter flows obtained from the baseline curve. Analyses include selected sections of lowland rivers, where ice cover has occurred causing changes in the major hydroelectric curves.

Słowa kluczowe

PL

rzeki; rzeka Wkra; stany wody; przeplyw wody; zjawiska lodowe; zasoby energetyczne

EN

river; Wkra River; water stage; water flow; ice phenomenon; energy resource

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2014
• Tom: 13
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.15-24,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bajkowski S.

• Katedra Inżynierii Wodnej, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Olifirowicz J.

• Katedra Inżynierii Wodnej, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• Bajkowski S., 2009. Okresowa zmienność zasobów energetycznych wód. [W:] Konwersja odnawialnych źródeł energii. SGGW Warszawa, 59–67.
• Bajkowski S., Górnikowska B., 2013. Hydroenergetyka na tle produkcji energii z innych źródeł odnawialnych. Przegl. Nauk. Inżyn. Kształt. Środ. 59, 77–87.
• Bajkowski S., Popek Z., Żelazo J., 1998. Analiza proekologicznych rozwiązań w robotach regulacyjnych na przykładzie Wkry. Konf. Nauk.-Techn. „Bliskie naturze kształtowanie rzek i potoków”. Politechnika Krakowska Zakopane, 157–169.
• Bajkowski S., Popek Z., Żelazo J., 1999. The Possibilities of Reconstructing the Water – Damming Constructions on the Wkra River. 7th Conf. Problems of Hydroengineering. Red. R. Rogala, W. Rędowicz. Wrocław – Lądek Zdrój, 176–185.
• Byczkowski A., 1996. Hydrologia. T. I. SGGW Warszawa, ss. 375.
• Ciepielowski A., Dąbkowski Sz., L. 2006. Metody obliczeń przepływów maksymalnych w małych zlewniach rzecznych (z przykładami). Ofi cyna Wydawnicza Projprzem-EKO Bydgoszcz, ss. 311.
• Majewski W., Bagińska M., 1990. Tworzenie się pokrywy lodowej na wodach płynących i jej wpływ na warunki hydrauliczne oraz eksploatację budowli hydrotechnicznych. [W:] Współczesne problemy budownictwa wodnego. Wydawnictwo SGGW–AR Warszawa, 135–154.
• Michałowski S., 1955. Eksploatacja elektrowni wodnych. PWN Łódź – Wrocław, ss. 257.
• Mosonyi E., 1987. Low-head power plants. Akademiai Kiado Budapest, ss. 1074.
• Ozga-Zielińska M., Brzeziński J., 1994. Hydrologia stosowana. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa, ss. 324.
• Roczniki hydrologiczne wód powierzchniowych. Dorzecze Wisły i rzeki Przymorza na wschód od Wisły z lat 1968–1997. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. PIHM – IMGW, Warszawa.
• Żelazo J., Bajkowski S., Popek Z., 1998. Hydrauliczne i ekologiczne aspekty rekonstrukcji spiętrzeń rzeki Wkry. Międzynar. Konf. Nauk. „Krajobraz dolin rzecznych po katastrofi e”. Red. M. Łuczyńska-Bruzda. Politechnika Krakowska Kraków, 39–42.
• Żelazo J., Bajkowski S., Popek Z., 2001. Energetical and Environmental Aspects of Reconstructing the Damming of Wkra River. Proceedings International Conference on Small Hydropower Lithuanian Hydropower – 100, Lithuanian Hydropower Association, Water Menagement Department, LZUU Kaunas, Lithuania, 23–25 May, 2001, 3-22–3-30.

Identyfikatory

DOI

10.15576/ASP.FC/2014.13.4.15