The occurrence of the genus Kelliella (Bivalvia, Kelliellidae) in shallow-water, Middle Miocene deposits of Poland

• Autorzy: Studencka B.

Warianty tytułu

PL

Występowanie rodzaju Kelliella (Bivalvia, Kelliellidae) w płytkowodnych osadach basenu Polski

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Present-day representatives of the genus Kelliella are mostly confined to the abyssal zone (2000—6000 m), while paleontological data suggest shallower bathymetric requirements for their fossil congeners. The Late Eocene to Miocene records are from shallow-water (20—50 m) deposits; Pliocene and Pleistocene species come from deposits typical of bathyal zone (400—2000 m). New species Kelliella barbara sp. n. is described from the Badenian (Middle Miocene) shallow-water sands in the southern slopes of the Holy Cross Mts.

PL

W pracy starałam się pokazać, że do rekonstrukcji paleośrodowisk nie zawsze możemy korzystać z danych aktualistycznych. Dobrym tego przykładem jest rodzaj Kelliella M. Sars, którego przedstawiciele w ciągu ostatnich 15 min lat radykalnie zmienili swoje wymagania ekologiczne. Najstarsze znaleziska tego rodzaju (K. boettgeri) pochodzą z płytkowodnych (ca 30 m) osadów późnoeoceńskiego basenu w stanie Mississippi (USA). Również z tą strefą głębokości (20—50 m) związane jest występowanie gatunków K. barbara, K. miliaris i k. patera w mioceńskich osadach na obszarze Danii i Polski, podczas gdy znaleziska przedstawicieli rodzaju Kelliella z pliocenu i plejstocenu Włoch i wyspy Rodos (K. abyssicola, K. miliaris) związane są z osadami tworzącymi się w strefie batialnej (400—2000 m). Natomiast współczesne występowanie rodzaju Kelliella jest niemal całkowicie ograniczone do strefy abysalnej (2000—6000 m). Wśród małżów tej strefy do rodzaju Kelliella należy 8 gatunków. Ponadto 2 gatunki zostały znalezione w strefie hadalnej oraz w głębszych częściach strefy sublitoranej i batialnej. W pracy opisałam nowy gatunek Kelliella barbara, pochodzący z płytkowodnych, piaszczystych osadów badenu z Nawodzic koło Klimontowa. Okazy tego gatunku są przechowywane w Muzeum Ziemi PAN.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1987
• Tom: 32
• Numer: 1-2
• Opis fizyczny: p.73-81,ref.

Twórcy

autor

Studencka B.

• Museum of the Earth, Polish Academy of Sciences, Al. Na skarpie 20/26, 00-488 Warsaw, Poland

Bibliografia

• BAŁUK, W. and RADWAŃSKI, A. 1968. Dolnotortońskie piaski w Nawodzicach koło Klimontowa, ich fauna i wykształcenie facjalne. — Acta Geol. Polonica, 18, 447—471.
• BOUCHET, Ph. and WARÉN, A. 1979. The abyssal molluscan fauna of the Norwegian Sea and its relation to other faunas. — Sarsia, 64, 211—243.
• CHEETHAM, A. H. 1963. Late Eocene zoogeography of the eastern Gulf Coast region. — Geol. Soc. Amer. Mem., 91, 1—113.
• CLARKE, A. H. 1962. Annotated list and bibliography of the abyssal marine molluscs of the world. — Bull. Nat. Mus. Canada, 181, 1—114.
• CLAUSEN, C. 1958. On the anatomy and histology of the Eulamellibranch Kelliella miliaris (Philippi) with observations on the ciliary mechanism in the mantle cavity. — Nytt. Mag. Zool., 6, 144—175.
• DAVIES, A. H. 1971. Tertiary faunas, vol. 1. The composition of Tertiary faunas. G. Allen and Unvil Ltd. 1—525. London.
• FILATOVA, Z. A. 1969. [Deep-sea bivalve molluscs from the Kermadec Trench (Pacific Ocean)]. — Bull. Moskov. Obshch. Ispyt. Prir., 74, 99—49 (in Russian).
• FISCHER, P. H. 1887. Manuel de conchyliologie et de paléontologie conchyliologique. F. Savy. 1—1369. Paris.
• FREDERIKSEN, N. D. 1980. Sporomorphs from the Jackson Group (Upper Eocene) and adjacent strata of Mississippi and Western Alabama. — U. S. Geol. Surv. Prof. Pap. 1084, 1—75.
• GLIBERT, M. and VAN DE POEL, L. 1966. Les bivalvia fossiles du Cénozoique étranger des collections de l’Institut Royal des sciences naturelles de Belgique. 4. — Mém. Inst. Roy. Sci. Nat. Belg., 2 série, 82, 1—108
• HARRIS, G. D. 1920. The genera Lutetia and Alveinus especially as developed in America. — Palaeont. Amer., 1, 107—116.
• HOFFMAN, A. and SZUBZDA, B. 1976. Paleoecology of some molluscan assemblages from the Badenian (Miocene) marine sandy facies of Poland. — Palaeogeogr., Palaeoclimatol., Palaeoeecol., 20, 307—332.
• JAKUBOWSKI, G. In: JAKUBOWSKI, G. and MUSIAŁ, T. 1977. Lithology and fauna from the Upper Tortonian sands of Monastyrz and Długi Goraj (Southern Roztocze — Poland). — Prace Muz. Ziemi, 26, 63—126.
• KAUTSKY, F. 1939. Die Erycinen des niederösterreichischen Miocaen. — Ann. Naturhist. Mus. Wien, 50, 584—671.
• KEEN. M. 1969. Family Kelliellidae Fischer, 1887. In: R. C. Moore (ed.), Treatise on Inverterbrate Paleontology, Part N, N651—N653. Geol. Soc. America and Univ. Kansas Press, Lawrence, Kansas.
• KNUDSEN, J. 1970. The systematics and biology of abyssal and hadal Bivalvia. — Galathea Rep., 11, 1—240.
• KNUDSEN, J. 1979. Deep-sea bivalves. In: S. Van der Spoel et al. (ed.), Pathways in Malacology, 195—224. Utrecht.
• NORDSIECK, F. 1969. Die europäischen Meeresmuscheln (Bivalvia) vom Eismeer bis Kapverden, Mittelmeer und Schwarzmeer. G. Fischer Verlag. 1—256. Stuttgart.
• NORDSIECK, F. 1972. Die Miozäne Molluskenfauna von Miste—Winterswijk NL (Hemmoor). G. Fischer Verlag. 1—187. Stuttgart.
• PHILIPPI, R. A. 1844. Enumeratio Molluscorum Siciliae cum viventium tum in Tellure Tertiaria Fossilium. 1—303. Halle.
• RASMUSSEN, В. 1968. Molluscan faunas and biostratigraphy of the marine younger Miocene formations in Denmark, 2. Palaeontology. — Geol. Surv. Denmark, II series, 92, 7—260.
• ROBBA, E. 1981. Studi paleoecologici sul Pliocene Ligure. IV. Malacofauna batiale della Liguria Occidentale. — Riv. Ital. Paleont., 87, 93—163.
• SARS, G. O. 1878. Bidrag til Knudskaben om Norges arktise Fauna. I. Mollusca regionis arcticae Norvegiae. Christiania. 1—466. Oslo.
• SARS, M. 1870. Bidrag til Kundskaben om Christiania-fjordens Fauna. — Nytt. Mag. Naturv., 17, 113—226.
• SCARLATO, O. A. and STAROBOGATOV, Y. J. 1979. [General evolutionary patterns and the system of the class Bivalvia.] — Proceed. Zool. Inst. Leningrad, 80, 5—38 (in Russian).
• SØRENSEN, M. 1984. Growth and mortality in the Pleistocene bathyal micromorphic bivalves. — Lethaia, 17, 197—210.
• SORGENFREI, T. 1958. Molluscan assemblages from the marine Middle Miocene of South Jutland and their environments, 2. —Geol. Surv. Denmark, II series, 79, 1—503.
• STANLEY, S. M. 1970. Relation of shell form to life habits in the Bivalvia (Mollusca).— Mem. Geol. Soc. Amer., 125, 1—296.
• STUDENCKA, В. 1986. Bivalves from the Badenian (Middle Miocene) marine sandy facies of southern Poland. — Paleont. Polonica, 47, 3—128.
• TAYLOR, J. D. 1971. Reef-associated molluscan assemblages in the Western Indian Ocean. — Symp. Zool. Soc. London, 28, 501—534.
• VOKES, H. E. 1980. Genera of the Bivalvia: a systematic and bibliographic catalogue (revised and updated). Paleontological Research Institution. 1—261. Ithaca.