Las jako istotny komponent przestrzeni w aspekcie opracowywania map wartości krajobrazów wiejskich

• Autorzy: Senetra A.

Warianty tytułu

EN

Forests as an important spatial element in elaboration of the esthetic value maps for rural landscapes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

According to the European Landscape Convention, local landscapes have to be identified and assessed. A systemized approach to landscape evaluation can provide a basis for the development of landscape maps. The influence of dense forests on the esthetic value of rural space was evaluated. The new method for evaluating forests' impact on the perceived scenic value of rural landscapes was proposed on the example of a lakeland area. The study was performed in the southern part of the municipality of Pozezdrze (N Poland). The surveyed area is highly attractive for tourists and is situated in between of the popular tourist destinations. The eastern and western part of Pozezdrze are covered by dense forests, whereas the central part is occupied mainly by arable land and settlements. The observed distribution of spatial elements is optimal for analyses of landscape value. Landscape was assessed with Wejchert Impression Curve approach. This method focuses directly on specific landscape components, including forests. The curve expresses an observer's impressions based on four landscape parameters (tab. 1). The impression curve accurately depicts the influence of landscape components on the esthetic value of the surrounding space. Every landscape component is assessed on a scale from 0 to 12 points. The observation points were distributed in a regular grid of 115 squares (500×500 m) covering an area of 2875 ha. The field survey was performed in mid−September 2014 by an expert with 20 years of experience in landscape perception research. Survey scores were assigned to the center of mass of basic survey units. Landscape attractiveness maps were generated with the use of cartograms and by spatial interpolation based on ordinary kriging. The 13−point grading scale was divided into 4 attractiveness categories describing the esthetic value of landscape. The results confirm the hypothesis that dense forests significantly contribute to the esthetic value of rural landscape. Forests and their immediate surroundings ranked in the top two categories of scenic attractiveness. The boundaries of those categories mostly overlapped forest boundaries, indicating that forests highly influence the esthetic value of landscape. The lowest attractiveness categories were identified in areas devoid of large forests.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz; przestrzen; komponenty krajobrazu; lasy; krajobraz wiejski; atrakcyjnosc krajobrazu; wartosc estetyczna; mapy wartosci estetycznej

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2015
• Tom: 159
• Numer: 09
• Opis fizyczny: s.757-766,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Senetra A.

• Katedra Planowania i Inżynierii Przestrzennej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul.Prawocheńskiego 15, 10-720 Olsztyn

Bibliografia

• Bajerowski T. 2007. Ocena i wycena krajobrazu. Wybrane problemy rynkowej oceny i wyceny krajobrazu wiejskiego, miejskiego i stref przejściowych. Educaterra, Olsztyn.
• Batista T., Mendes P., Vila-Viçosa C., Veigas M., Cavaco J., Cabezas J., Pozo L., Arancibia N., Paiva-Ferreira R., Pinto-Gomes C. 2012. Contribution to Local Landscape Units definition in OTALEX II. Acta Botanica Gallica: Botany Letters 159: 169-175.
• Berninger O. 1975. Krajobraz i jego składniki. W: Buchwald K. [red.]. Kształtowanie krajobrazu a ochrona przyrody. PWRiL, Warszawa.
• Bohling G. 2005. Introduction to geostatistics and variogram analysis. C&PE 940, http://people.ku.edu/~gbohling/cpe940.
• Brown T. C. 1987. Production and cost scenic beauty: examples for a ponderosa pine forest. Forest Science 33 (2): 394-410.
• Brown G., Brabyn L. 2012. An analysis of the relationships between multiple values and physical landscapes at a regional scale using public participation GIS and landscape character classification. Landscape and Urban Planning 107: 317-331.
• Burrough P. A. 2001. GIS and geostatistics. Essential partners for spatial analysis. Environmental and Ecological Statistics 8: 361-377.
• Cho S., Poudyal N. C., Roberts R. K. 2008. Spatial analysis of the amenity value of green open space. Ecological Economics 66: 403-416.
• Cymerman R., Hopfer A., Koreleski K., Magiera-Braś G. 1988. Zastosowanie metody krzywej wrażeń do oceny krajobrazu obszarów wiejskich. Zeszyty Naukowe ART w Olsztynie 18: 29-38.
• Domon G. 2011. Landscape as resource: Consequences, challenges and opportunities for rural development. Landscape and Urban Planning 100: 338-340.
• Europejska Konwencja Krajobrazowa sporządzona we Florencji 20 października 2000 r. 2006. Dz. U. Nr 14, poz. 98.
• Hoalst-Pullen N. M., Patterson W. 2010. Geospatial Technologies in Environmental Management. Springer Science, Business Media B.V.
• Hur M., Nasar J. L., Chun B. 2010. Neighborhood satisfaction, physical and perceived naturalness and openness. Journal of Environmental Psychology 30: 52-59.
• Janeczko E. 2011a. Waloryzacja krajobrazu leśnego wzdłuż szlaków komunikacyjnych. SGGW, Warszawa.
• Janeczko E. 2011b. Możliwości kształtowania krajobrazu leśnego wzdłuż szlaków komunikacyjnych. Sylwan 155 (8): 563-571.
• Jansen F. S. 1993. Landscape managers’ and politicians’ perception of the forest and landscape preferences of the population. Forest & Landscape Research 1 (1): 79-93.
• Koreleski K. 2007. Systematics and review of rural land valorisation methods for the needs of landscape use and shaping. W: Hernik J., Pijanowski J. M. [red.]. Cultural Landscape. Assessment, Protection, Shaping. Wyd. AR w Krako-wie. 21-28.
• Lee S., Ellis C. D., Kweon B., Hong S. 2008. Relationship between landscape structure and neighborhood satisfaction in urbanized areas. Landscape and Urban Planning 85: 60-70.
• Lelewel J. 1829. Dzieje Polski Joachim Lelewel potocznym sposobem opowiedział, do nich dwanaście krajobrazów skreślił. Drukarnia J. Węckiego, Warszawa.
• Longley P. A., Goodchild M. F., Maguire D. J., Rhind D. W. 2005. Geographic Information Systems and Science. Chichester: Jon Wiley & Sons Ltd, The Atrium, Southern Gate.
• Namysłowska-Wilczyńska B. 2006. Geostatystyka. Teoria i zastosowania. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
• Paez A. 2009. Recent research in spatial real estate hedonic analysis. Journal of Geographical Systems 11 (4): 311-316.
• Płotkowski L. 2004. Kluczowe problemy współczesnego leśnictwa. Sylwan 148 (11): 22-36.
• Płotkowski L. 2010. Ekonomiczne aspekty oceny funkcji lasu, czyli gospodarka leśna w koncepcji zrównoważonego rozwoju. Studia i Materiały CEPL 10, 3 (19): 252-272.
• Richling A., Solon J. 2011. Ekologia krajobrazu. PWN, Warszawa.
• Rudis V. A., Gramann J. H., Ruddell E. J., Westphal J. M. 1988. Forest inventory and management-based visual preference models of southern pine stands. Forest Science 34 (4): 846-863.
• Senetra A., Cieślak I. 2004. Kartograficzne aspekty oceny i waloryzacji przestrzeni. Wydawnictwo UWM w Olsztynie.
• Solon J. 2013. Wybrane podejścia do typologii krajobrazu w Polsce i ich przydatność dla implementacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. W: Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów-wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajo-brazowej. GDOŚ, Warszawa. 6-17.
• Urbański J. 2010. GIS w badaniach przyrodniczych. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
• Ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajo-brazu. 2015. Dz. U. poz. 774.
• Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 2003. Dz. U. 2015, poz. 199.
• Youssoufi S., Foltęte J. C. 2013. Determining appropriate neighborhood shapes and sizes for modeling landscape satisfaction. Landscape and Urban Planning 110: 12-24.