Zawartość luteiny, zeaksantyny i beta-karotenu w liofilizowanych owocach wybranych odmian Cucurbita maxima D.

• Autorzy: Chilczuk B. , Perucka I. , Materska M. , Buczkowska H.

Warianty tytułu

EN

Content of lutein, zeaxanthin, and beta-carotene in lyophilized fruits of selected cultivars of Cucurbita maxima D.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Luteina, zeaksantyna i β-karoten są związkami o właściwościach prozdrowotnych. Przedmiotem badań była ocena wybranych odmian dyni Cucurbita maxima D: ‘Amazonki’, ‘Justynki’, ‘Ambar’ i ‘Otylii F1’ pod względem zawartości wymienionych karotenoidów w próbkach liofilizowanych. Zawartość karotenoidów analizowano z wykorzystaniem HPLC-DAD. Stwierdzono, że liofilizowane owoce badanych odmian dyni są dobrym źródłem luteiny, zeaksantyny i β-karotenu. Dużą zawartość luteiny oznaczono w 1g liofilizatów otrzymanych z owoców odmiany ‘Justynka’ (0,186 mg) i ‘Amazonka’ (0,118 mg), podczas gdy najmniej luteiny było w liofilizatach z dyni odmiany ‘Ambar’, charakteryzujących się najwyższym poziomem β-karotenu (0,411 mg). Najmniejszą zawartością β-karotenu cechowały się liofilizaty otrzymane z owoców odmiany ‘Otylia F1’. Stwierdzono, że liofilizaty z owoców dyni Cucurbita maxima D. odmiany ‘Justynka’, ‘Amazonka’ i ‘Ambar’ są bogate w naturalne karotenoidy i mogą być szeroko wykorzystywane w przemyśle spożywczym jako źródło bioaktywnych prozdrowotnych związków fitochemicznych.

EN

Lutein, zeaxanthin and β-carotene are compounds showing health-promoting properties. The objective of the research study was to assess the selected cultivars of Cucurbita maxima D: ‘Amazonka’, ‘Justynka’, ‘Amber’, and ‘Otylia F1’ from the point of view of the content of the above named compounds in the lyophilized samples. The content of those carotenoids was determined using HPLC-DAD. It was found that the lyophilized fruits of the pumpkin cultivars analyzed were a valuable source of lutein, zeaxanthin, and β-carotene. Large amounts of lutein were determined in 1 g of dried fruits of the ‘Justynka’ cv. (0.186 mg) and ‘Amazonka’ cv. (0.118 mg ), whereas the smallest amounts of lutein were determined in the lyophilized fruits of ‘Amber’ cultivar, which were characterized by the highest level of β-carotene (0.411 mg). The lyophilized fruits of ‘Otylia F1’ cultivar were characterized by the smallest amount of β-carotene. Furthermore, it was reported that the lyophilized fruits of ‘Justynka’, ‘Amazonka’ and ‘Ambar’ cultivars were rich in natural carotenoids and might be widely used in food industry as a source of bioactive, health promoting phytochemical compounds.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2014
• Tom: 21
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.139-150,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chilczuk B.

• Katedra Chemii, Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Perucka I.

• Katedra Chemii, Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Materska M.

• Katedra Chemii, Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Buczkowska H.

• Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin

Bibliografia

• [1] Azevedo-Meleiro H.C., Rodriguez-Amaya B.D.: Qualitative and quantitative differences in carotenoid composition among Cucurbita moschata, Cucurbita maxima, Cucurbita pepo. J. Agric. FoodChem., 2007, 55, 4027-4033.
• [2] Biesiada A., Kucharska A., Sokół-Łętowska A.: Plonowanie i wartość odżywcza wybranych odmian użytkowych Cucurbita pepo L. oraz Cucurbita maxima Duch. Folia Hortic., 2006, 1 Supl., 66-69.
• [3] Bołonowska O., Pietrosiuk A., Sykłowska-Baranek K.: Roślinne związki barwne i ich właściwości biologiczne oraz możliwości wytwarzania w kulturach in vitro. Biul. Wydz. Farm. WUM, 2011, 1,1-27.
• [4] Caldwell R.Ch., Britz J.S.: Effect of supplemental ultraviolet radiation on the carotenoid and chlorophyll composition of green house- grown leaf lettuce (Lactuca sativa L) culivars. J. Food Compos.Anal., 2006, 19, 637-644.
• [5] Chiste R.C., Mercadante A.Z.: Identification and quantification, by HPLC- PDA-MS/MS, of carotenoids and phenolic compounds from the Amazonian fruit Caryocar villosum. J. Agric. Food Chem.,2012, 60 (23), 5884-5892.
• [6] Danilcenko H., Jariene E., Paulauskiene A., Kulajtiene J., Viskelis P.: Wpływ nawożenia na jakość i skład chemiczny dyni. Ann. UMCS, Sectio E, 2004, 59 (4 ), 1949-1956.
• [7] De Rosso V., Mercadante A.Z.: HPLC-PDA-MS/MS of anthocyanins and carotenoids from Dovyalis and Tamarillo fruits. J. Agric. Food Chem., 2007, 55, 9135-9141.
• [8] Hamułka J., Slifierska A.: Ocena spożycia luteiny wśród wybranej grupy studentów. Żyw. Czł. Met., XXXIL, 2007 (1/2).
• [9] Handelman G.: The evolving role of carotenoids in human biochemistry. Nutrition., 2001, 17 (10), 818-822.
• [10] Jabłońska-Ryś E., Zalewska-Korona M.: Ocena barwy oraz zawartości barwników karotenoidowych w owocach pomidora nowych linii hodowlanych. Bromatol. Chem. Toksykol. 2009, XLII (3), 926-931.
• [11] Kalisz O., Wolski T., Gerkowicz M., Smorawski M.: Reaktywne formy tlenu (RTF) oraz ich rola w patogenezie niektórych chorób. Ann. Uniw. M. Curie-Skłodowska, Lublin - Polonia, 2007, LXII (1), 87-99.
• [12] Korzeniewska A., Sztangret J., Seroczyńska A., Niemirowicz-Szczytt K.: Zawartość związków karotenoidowych w owocach dyni olbrzymiej (Cucurbita Maxima L.). Zesz. Probl. Nauk Roln., 2004, 497, 339-345.
• [13] Kowalska H.: Kinetyka osmotycznego odwadniania dyni. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2006, 2 (47) Supl., 135-142.
• [14] Morganti P., Sousa Martins D., Morganti G.: Aktywność luteiny w skórze. J. Soc. Cosm. Chemis., 2008, 1, 13-19.
• [15] Mou B.: Genetic variation of beta-carotene and lutein contents in lettuce. J. Amer. Soc. Hort. Sci., 2005, 130 (6), 870-876.
• [16] Murillo E., Melendez-Martinez J.A., Portugal F.: Screening of vegetables and fruits from Panama for rich sources of lutein and zeaxanthin. Food Chem., 2010, 122, 167-172.
• [17] Murkowic M., Gams K., Draxl S., Pfannhanser W.: Development of Austrian carotenoid databases. J. Food Compos. Anal., 2000, (13), 435-440.
• [18] Murkowic M., Mulleder U., Neunteufl H.: Carotenoid content in different varieties of pumpkins. J. Food Compos. Anal., 2002, 15, 633-638.
• [19] Nawirska A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A., Biesiada A., Bednarek M.: Porównanie zawartości frakcji włókna pokarmowego w odmianach dyni z gatunku Cucurbita maxima i Cucurbita pepo.Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2008, 1 (56), 65-73.
• [20] Nawirska-Olszańska A., Kucharska A., Sokół-Łętowska A., Biesiada A.: Ocena jakości dżemów z dyni wzbogaconych pigwowcem, dereniem i truskawkami. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość,2010, 1 (68), 40-48.
• [21] Niewczas J., Mitek M.: Wpływ przechowywania nowych odmian dyni olbrzymiej na wybrane parametry składu chemicznego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2007, 5 (54), 155-164.
• [22] Niewczas J., Szweda D., Mitek M.: Zawartość wybranych składników prozdrowotnych w owocach dyni olbrzymiej (Cucurbita maxima). Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2005, 2 (43) Supl.,147-155.
• [23] Pasko P., Bednarczyk M.: Szarłat (Amaranthus sp.) – możliwości wykorzystania w medycynie. Bromatol. Chem. Toksykol., 2007, XL (2), 217-222.
• [24] Pękosławska A., Lenart A.: Wpływ stężenia i temperatury syropu skrobiowego na przebieg odwadniania osmotycznego dyni. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2008, 5 (60), 116-125.
• [25] Pękosławska-Garstka A., Lenart A.: Wybrane właściwości fizyczne miąższu dyni odwadnianej osmotycznie w roztworach cukrów. Acta Agrophysica, 2010, 2 (16), 413-422.
• [26] Perucka I., Materska M., Jachacz L.: Ocena jakości preparatów otrzymanych z wysuszonych owoców papryki. Żywność. Nauka. Technologia Jakość, 2010, 1 (68), 30-39.
• [27] Piotrowicz J., Zagrodzki P.: Żywieniowe aspekty zwyrodnienia plamki związane z wiekiem AMD. Bromatol. Chem. Toksykol., 2009, XLII (3), 1057-1062.
• [28] Seo J.S., Burri B.J., Quan Z., Neidlinger T.R.: Extraction and chromatography of carotenoids from pumpkin. J. Chromatogr., 2005, 1073, 371-375.
• [29] Seroczyńska A., Korzeniowska A., Sztangret J., Niemirowicz-Szczyt K., Gajewski M.: Relationship between carotenoids content and flower or fruit flesh colour of winter squash (Cucurbita maximaDuch). Folia Hort., 2006, 18 (1), 51-61.
• [30] Sojak M., Głowacki Sz.: Analysis of giant pumpkin (Cucurbita maxima) drying kinetics in various technologies of convective drying. J. Food Eng., 2010, (99), 323-329.
• [31] Stanaszek K., Goździcka-Józefiak A.: Wpływ β-karotenu i retinoidów na proliferację i transformację nowotworową komórek. Biotechnologia, 2008, 82 (3), 28-45.[32] Sztangret J., Korzeniewska A., Niemirowicz-Szczytt K.: Ocena plonowania oraz zawartości suchejmasy i związków karotenoidowych w nowych mieszańcach dyni olbrzymiej (Cucurbita maxima Duch.). Folia Hort., 2001, (13/1A) Supl., 437-443.
• [33] Wojdyła T., Wichrowska D., Rolbiecki R., Rolbiecki S., Weltrowska-Mendzińska B.: Zawartość wybranych składników chemicznych w dyni makaronowej świeżej po zbiorach i po przechowywaniuoraz konserwowanej – w zależności od nawadniania i odmiany. Żywność. Nauka. Technologia.Jakość, 2007, 3 (52), 82-89.

Uwagi

Rekord w opracowaniu