Wpływ zagęszczenia na płodność i cechy morfologiczne roślin tobołków polnych (Thlaspi arvense L.)

• Autorzy: Kucewicz M.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W celu zbadania wpływu zagęszczenia na płodność osobniczą i populacji oraz niektóre cechy morfologiczne roślin Thlaspi arvense L. przeprowadzono badania wazonowe w warunkach szklarniowych w różnych wariantach zagęszczenia. Na powierzchni 177 cm² stosowano 6 wariantów zagęszczenia (10, 15, 20, 40, 50 i 60 osobników w wazonie). Począwszy od najniższego zagęszczenia notowano spadek płodności osobniczej aż do uzyskania stałej wartości przy zagęszczeniu 50 i 60 osobników w wazonie. Reprodukcja generatywna populacji przypadającej na jednostkę powierzchni rosła do zagęszczenia 20 osobników w wazonie, tu osiągała wartość maksymalną. Załamanie płodności populacji nastąpiło przy zagęszczeniu między 20 a 40 osobnikami w wagonie. Eksperyment wykazał, że sześciokrotny wzrost zagęszczenia (60 osobników w wazonie) w stosunku do zagęszczenia wyjściowego (10 osobników w wazonie) spowodował spadek płodności ogólnej zaledwie o 20%. Wybrane cechy morfologiczne (liczba rozgałęzień i wysokość) w różny sposób reagowały na wzrost zagęszczenia. W miarę wzrostu zagęszczenia następowało znaczne różnicowanie wysokości osobników. Wzrost zagęszczenia powodował ponadto upraszczanie budowy pędu. Obserwowano szerszy zakres badanej cechy, jednak przeciętna liczba wytwarzanych bocznych rozgałęzień konsekwentnie malała.

EN

Port experiments were conducted in a greenhouse in order to determine the effect of density on individual and population fertility, and some morphological features of Thlaspi arvense L. Six density variants (10, 15, 20, 40, 50 and 60 plants per pot) were applied on an area of 177 cm². Starting from the lowest density, a decrease in individual fertility was noted until its constant value was achieved in the case of 50 and 60 plants per pot. Generative reproduction of population per unit of area was increasing, to reach its maximum value at the level of 20 plants per pot. Population fertility collapsed at density of 20-40 plants per pot. The experiment shows that a six-fold increase in density (60 plants per pot), compared with its initial level (10 plants per pot), caused a decrease in fertility by 20% only. Particular morphological features (number of branches and height) responded differently to increased density. Considerable differences in plant height were noted with an increase in density, although the average value of this feature was similar in all of the samples analyzed. Moreover, increased density resulted in simplification of the shoot structure. A wider range of the feature examined was observed, but the average number of branches was gradually decreasing.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 481
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.459-466,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kucewicz M.

Bibliografia

• ADAMCZEWSKI K., PRACZYK T., STACHECKI S. 1994. Wpływ opadów atmosferycznych i temperatury powietrza na występowanie niektórych gatunków chwastów oraz ich konkurencyjność w stosunku do roślin uprawnych. XVII Krajowa Konf. „Przyczyny i źródła zachwaszczenia pól uprawnych". Olsztyn-Bęsia, 28-29 VI 1994, Wyd. ART: 109-117.
• ALDRICH R. 1997. Ekologia chwastów w roślinach uprawnych. Podstawy zwalczania chwastów. „Solpress": 461 ss.
• CAVERS P.B., BENOIT D.L. 1989. Seed banks in arable land, w: Ecology of soil seed banks. Leck M.A., Parker V.T., Simpson R.L. (red.). Academic Press, inc. London: 309-328.
• DOSTATNY D. 1998. Płodność Galinsoga ciliata Blake i G. parviflora Cav. Materiały konferencji i obrad sekcji 51 Zjazdu PTB „Botanika polska u progu XXI wieku". Gdańsk, 15-19 IX 1998: 117.
• FALIŃSKA K. 1997. Ekologia roślin. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa: 453 ss.
• GROSS K.L., SMITH A.D. 1991. Seed mass and emergence time effects on performance of Panicům dichotomiflorum Michx. across environments. Oecol. 87: 270-278.
• HARPER J.R. 1986. Biologia populacyjna i ewolucja organizmów klonalnych. Moduły i rozgałęzienia a pobieranie składników pokarmowych. Wiad. Ekol. 32.4: 244-254.
• JEFFERIES R.L., DAVY A.J., RUDMIK T. 1981. Population biology of the salt marsh annual Salicornia europaea agg. J. Ecol. 69: 17-31.
• KLEMOW K.M., RAYNAL D.J. 1983. Population biology of an annual plant in a temporally variable habitat. J. Ecol. 71: 691-703.
• KOIDE R.T., LU X. 1992. Mycorrhizal infection of wild oats: maternal effects on offspring growth and reproduction. Oecol. 90: 218-226.
• LATOWSKI K. 1994. Obserwacje nad biologią tomki ościstej (Anthoxanthum aristatum Boiss.). XVII Krajowa Konferencja „Przyczyny i źródła zachwaszczenia pól uprawnych". Olsztyn-Bęsia, 28-29 VI 1994, Wyd. ART: 131-141.
• LEVERICH W.J., LEVIN D.A. 1979. Age-specific survivorship and reproduction in Phlox drummondii. Am. Nat. 113: 881-903.
• MALICKI L., KWIECIŃSKA E. 1999. Plenność pospolitych gatunków chwastów polnych na rędzinie. Fragmenta Agronomica XVI nr 3 (63): 97-110.
• PALMBLAD I.G. 1968. Competition studies on experimental populations of weeds with emphasis on the regulation of population size. Ecology 49: 26-34.
• PAWŁOWSKI F., KAPELUSZNY J., KOLASA A., LECYK Z. 1970. Płodność chwastów na ścierniskach w woj. lubelskim. Annu. UMCS Vol. XXV, 4, E: 49-59.
• SMITH H. 1982. Light quality, photoreception and plant strategy. Annu. Rev. Plant Physiol. 33: 481-518.
• SYMONIDES E. 1974. Populations of Spergula vernalis Willd. from different dune biotypes of the Toruń Basin. Ekol. Pol. 22: 417-440.
• SYMONIDES E. 1979. The structure and population dynamics of psammophytes on inland dunes. III. Populations of compact psammophyte communities. Ekol. Pol. 27: 235-257.
• SYMONIDES E. 1987. Strategia reprodukcyjna terofitów. Mity i fakty. I. Teoretyczny model strategii optymalnej. Wiad. Ekol. 2: 103-135.
• SYMONIDES E. 1989. Bank nasion jako element strategii reprodukcyjnej terofitów. Wiad. Ekol. 2: 109-144.
• WATKINSON A.R., HARPER J.R. 1978. The demography of sand dune annual Vulpia fasciculata. I. The natural regulation of population. Journal of Ecology 66: 15-33.
• WILKOŃ-MICHALSKA J. 1976. Struktura i dynamika populacji Salicornia patula Duvaj- Joure. Rozpr. UMK, Toruń: 156 ss.
• ZARZYCKI K. 1965. Obecny stan badań nad konkurencją (współzawodnictwem) roślin wyższych. Cz. I. Ekol. Pol. 11.2: 15-21; Cz. II. Ekol. Pol. 11.3: 195-210.