Zawartość wybranych metali ciężkich w soku brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth) oraz dobowa objętość pozyskanego soku w zależności od pierśnicy drzew

• Autorzy: Staniszewski P. , Bilek M. , Szwerc W. , Gostkowski M. , Osiak P. , Poleszak J. , Kocjan R.

Warianty tytułu

EN

Content of heavy metals in the silver birch (Betula pendula Roth) tree sap and the daily volume of sap depending on tree diameter

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of this study was to determine the content of selected heavy metals in birch sap, and to examine whether the tree diameter, the obtained daily sap volume and the date of collection have an impact on their content. Moreover, it was decided to check whether the tree diameter could affect the intensity of the sap leak. The study was carried out in central−eastern Poland, in the Garwolin Forest District, in a stand with a dominant share of silver birch at the age of 65, which grows on a moist mixed broadleaved forest habitat type. Sap from the selected trees was taken after 24 hours of leakage, four times at weekly intervals. In each case, the daily sap volume was measured and the content of lead, nickel, chromium and cadmium was determined. No effect of tree diameter on the content of the studied elements was found. We also proved that the tree thickness had an impact on the daily sap volume. However, a negative relationship was stated between lead and cadmium content and daily sap volume. In turn, over time, birch sap was characterized by increasing concentration of lead and cadmium, while in the case of nickel downward trend was shown for two diameter classes. The obtained results of the determination of the content of heavy metals in birch sap testify to the fact that for most of samples it is characterized by health safety. However, few exceedances of the most restrictive potable water as well as fruit juices and nectars standards are encountered, confirming the susceptibility of birch sap to heavy metal pollution. Therefore, in order to guarantee the safety of consumers, primarily it is necessary to select the collection points taking into account potential industrial and agricultural pollution and secondly – combining birch sap taken from as many trees as possible in order to average a very large variation in the content of heavy metals, both between individual trees and over time. It should also be noted that consuming birch sap taken from only one tree may pose a threat to the health safety of consumer.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; uboczne uzytkowanie lasu; lesne surowce niedrzewne; brzoza brodawkowata; Betula pendula; sok brzozowy; sklad chemiczny; metale ciezkie; zawartosc metali ciezkich; piersnice drzew; objetosc dobowa soku

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2020
• Tom: 164
• Numer: 05
• Opis fizyczny: s.432-440,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Staniszewski P.

• Katedra Użytkowania Lasu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Bilek M.

• Zakład Agroekologii, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Ćwiklińskiej 1a, 36-601 Rzeszów

autor

Szwerc W.

• Zakład Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul.Chodźki 4a, 20-093 Lublin

autor

Gostkowski M.

• Katedra Ekonometrii i Statystyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Osiak P.

• Koło Naukowe Leśników, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Poleszak J.

• Zakład Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul.Chodźki 4a, 20-093 Lublin

autor

Kocjan R.

• Zakład Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul.Chodźki 4a, 20-093 Lublin

Bibliografia

• Beck P. S. A., Caudullo G., de Rigo D., Tinner W. 2016. Betula pendula, Betula pubescens and other birches in Europe: distribution, habitat, usage and threats. W: San-Miguel-Ayanz J., de Rigo D., Caudullo G., Houston Durrant T., Mauri A. [red.]. European Atlas of Forest Tree Species. Publication Office of the European Union Editors.
• Bilek M. 2018. Perspektywy i warunki wykorzystania rodzimego soku brzozowego jako surowca dla przemysłu spożywczego. Postępy Techniki w Leśnictwie 143: 41-45.
• Bilek M., Chochołek K., Szwerc W., Sosnowski S., Staniszewski P. 2018a. Bezpieczeństwo zdrowotne spożywania soku brzozowego w kontekście wzrastającej popularności surowców leśnych. Studia i Materiały CEPL 54: 75-82.
• Bilek M., Kuźniar P., Cieślik E. 2016a. Kadm w pitnym soku brzozowym z terenu rolniczego. Medycyna Środowiskowa 19 (3): 31-35.
• Bilek M., Sadowska-Rociek A., Stawarczyk K., Stawarczyk M., Cieślik E. 2017b. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne i pozostałości środków ochrony roślin w sokach brzozowych z terenu rolniczego. Medycyna Środowiskowa 20 (1): 17-26.
• Bilek M., Siembida A., Gostkowski M., Stawarczyk K., Cieślik E. 2017a. Variability of the minerals content as a factor limiting health properties of birch saps. Journal of Elementology 22 (3): 957-967.
• Bilek M., Sosnowski S., Tomusiak R., Oktaba J., Staniszewski P. 2019. Zmienność dobowej wydajności i wybranych parametrów fizycznych soku brzozowego. Sylwan 163 (6): 443-451. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2018165.
• Bilek M., Stawarczyk S., Kuźniar P., Olszewski M., Kędziora K. M., Cieślik E. 2016b. Evaluation of the content of inorganic anions in tree saps. Journal of Elementology 21 (4): 1277-1288.
• Bilek M., Szwerc W., Kocjan R. 2017c. Zawartość metali ciężkich (Pb, Cd, Cr, Ni) jako potencjalny czynnik ograniczający możliwość wykorzystania soku brzozowego. Postępy Fitoterapii 18 (3): 183-189.
• Bilek M., Żurek N., Szwerc W., Staniszewski P., Kocjan R. 2018b. Składniki mineralne i metale ciężkie w butelkowanych sokach brzozowych. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 51 (4): 284-292.
• Cichy B., Jaroszek H., Paszek A., Tarnowska A. 2014. Kadm w nawozach fosforowych; aspekty ekologiczne i ekonomiczne. Chemik 68 (10): 837-842.
• Enescu C. M. 2017. Collection and use of birch sap, a less known non-wood forest product in Romania. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development 17 (1): 191-194.
• Evaluation of certain food additives and contaminants. 2011. WHO Technical Report Series 909.
• Graves H. S. 1906. Forest mensuration. New York John Wiley & Sons, Inc. London: Chapman & Hall, Limited. Digitized by the Internet Archive in 2010 with funding from University of British Columbia Library. http://www. archive.org/details/forestmensurati00grav (dostęp: 27. 01. 2020).
• Jeong-Jeong S., Jeong H. S., Woo S. H., Shin Ch. S. 2013. Consequences of ultrafi ltration and ultraviolet on the quality of white birch (Betula platyphylla var. japonica) sap during storage. Australian Journal of Crop Science 7: 1072-1077.
• Kim C.-M., Jung D.-J., Sheo H.-J. 1991. A study on the ingredients in the sap of Acer mono Max. and Betula costata T. in Mt. Jiri area – on the components of mineral and sugar. Journal of the Korean Society of Food Science and Nutrition 20 (5): 479-82.
• Kostron L. 1974. Pozyskiwanie i wykorzystanie wiosennych soków z drzew leśnych. Sylwan 118 (3): 44-51.
• Ku–ka M., Čakste I., Geršebeka E. 2013. Determination of bioactive compounds and mineral substances in Latvian birch and maple saps. Proceedings of the Latvian Academy of Sciences 4/5: 437-41.
• Ociepa-Kubicka A., Ociepa E. 2012. Toksyczne oddziaływanie metali ciężkich na rośliny, zwierzęta i ludzi. Inżynieria i Ochrona Środowiska 15 (2): 169-180.
• Papp N., Czégényi D., Hegedűs A., Morschhauser T., Quave C. L., Cianfaglione K., Pieroni A. 2014. The uses of Betula pendula Roth among Hungarian Csángós and Székelys in Transylvania, Romania. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 83 (2): 113-122.
• Paschalis-Jakubowicz P. [red.]. 2009. Certyfikacja gospodarki leśnej w użytkowaniu lasu w Polsce. Sprawozdanie końcowe z tematu badawczego.
• Rozporządzenie Komisji (UE) 488/2014 z dnia 12 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów kadmu w niektórych środkach spożywczych. 2014. Dz. Urz. UE 138/75.
• Rozporządzenie Komisji (UE) 1005/2015 z dnia 25 czerwca 2015 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów ołowiu w niektórych środkach spożywczych. 2015. Dz. Urz. UE 161/9.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 2017. Dz. U., poz. 2294.
• Sőukand R., Pieroni A., Biró M., Dénes A., Dogan Y., Hajdari A., Kalle R., Reade B., Mustafa B., Nedelcheva A., Quave C. L., Łuczaj Ł. 2015. An ethnobotanical perspective on traditional fermented plant foods and beverages in Eastern Europe. Journal of Ethnopharmacology 170: 284-96.
• Staniak S. 2014. Źródła i poziom zawartości ołowiu w żywności. Polish Journal of Agronomy 19: 36-45.
• Staniszewski P., Woźnicka M., Janeczko E., Janeczko K. 2016. Non-wood forest products use in the context of forest recreation and education. W: Fialová J., Pernicová D. [red.]. Public recreation and landscape protection – with nature hand in hand. Conference proceeding. 1st-3rd May 2016, Křtiny – Brno. Mendel University in Brno. 145-151.
• Statement on tolerable weekly intake for cadmium. 2011. EFSA Journal 9 (2): 1975. DOI: https://doi.org/10.2903/ j.efsa.2011.1975.
• Viškelis P., Rubinskiene· M. 2011. Beržu˛ sulos chemine· sude·tis. Sodininkyste· Ir Daržininkyste· 30 (1): 75-81.
• Zasady użytkowania lasu. 2019. Zarządzenie DGLP nr 66 z dnia 7 listopada 2019 r.
• Zyryanova O. A., Terazawa M., Koike T., Zyryanov V. I. 2010. White birch trees as resource species of Russia: their distribution, ecophysiological features, multiple utilizations. Eurasian Journal of Forest Research 13 (1): 25-40.

Identyfikatory

DOI

10.26202/sylwan.2020022