Sezonowa dynamika występowania roztoczy (Acari) glebowych w ściółkowanej zrębkami uprawie truskawki i płacie murawy

• Autorzy: Klimek A. , Chachaj B. , Sas-Paszt L. , Treder W. , Tryngiel-Gac A. , Blachowicz K.

Warianty tytułu

EN

Seasonal dynamics of the occurrence of soil mites (Acari) on strawberry plantations mulched with wood chips and in a nearby patch of grass

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania zostały przeprowadzone w Sadzie Doświadczalnym Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach w latach 2011-2012. Dynamikę występowania roztoczy (Acari), ze szczególnym uwzględnieniem mechowców (Oribatida), oceniano wiosną latem i jesienią w płacie murawy oraz rzędach truskawki ściółkowanej zrębkami. W ściółkowanej uprawie truskawki już na początku badań stwierdzono wysoką liczebność roztoczy – 26,91 tys. osobn. · m-2. Wśród tych pajęczaków wyraźnie dominowały mechowce (98,2%). W zrębkach zagęszczenie roztoczy, a szczególnie mechowców, w trakcie sezonu wegetacyjnego było bardziej wyrównane niż w płacie murawy. Zastosowana w doświadczeniu ściółka stworzyła korzystne warunki środowiskowe dla rozwoju większości mechowców. Na plantacji truskawki stwierdzono występowanie 12 gatunków mechowców, a w pobliskim płacie murawy było ich 9. W glebie płata murawy w kolejnych terminach badań liczba gatunków tych roztoczy wahała się od 5 do 8. W zrębkach natomiast na początku badań stwierdzono 7 taksonów, a pod koniec cyklu liczba ta wzrosła do 11. Różnice w różnorodności gatunkowej mechowców, obliczone za pomocą wskaźnika s, pomiędzy początkiem a końcem cyklu badań były istotne statystycznie. W ściółkowanej zrębkami uprawie truskawki, w zależności od terminu badań dominowały następujące mechowce: Ramusella mihelcici – 1., 2. i 4.; Tectocepheus velatus – 3. i 5. oraz Scutovertex sculptus w 6. terminie. Gatunkiem wyraźnie dominującym w płacie murawy (D = 41,4-75,5%) był Punctoribates punctum. Najwyższe zagęszczenie uzyskał on wiosną 2011 r. (35,04 tys. osobn. · m-2).

EN

The study was conducted in the experimental field of the Institute of Horticulture in Skierniewice, on strawberry plantations mulched with wood chips and in a nearby patch of grass. Seasonal dynamics (in spring, summer, and autumn) of the occurrence of soil mites (Acari), especially of oribatid mites (Oribatida), were studied on 6 occasions during the seasons in 2011-2012. Already in the first season of the study, high numbers of mites – 26.91 thousand indiv. · m-2, were found in the mulched soil of the strawberry plantations. Among these arachnids, the predominant group were oribatid mites (98.2%). The density of mites, especially of the Oribatida, in the wood chips during the vegetative period was more uniform than in the grass patch. The mulch used in the experiment provided favourable environmental conditions for the development of most Oribatida species. There were 12 species of Oribatida found on the strawberry plantations, and 9 in the nearby grass patch. The number of species in the grass-covered soil ranged from 5 to 8 in the successive seasons. In the wood chips, by comparison, there were 7 taxa at the beginning of the study, and at the end of the cycle the number increased to 11. The differences in the diversity of Oribatida species, calculated using the (s) ratio between the beginning and the end of the test cycle, were statistically significant. Depending on the time of examination, the following oribatid mites dominated on the strawberry plantations mulched with wood chips: Ramusella mihelcici – season 1, 2 and 4, Tectocepheus velatus – 3 and 5, and Scutovertex sculptus in season 6. Clearly the dominant species in the grass patch (D = 41.4-75.5%) was Punctoribates punctum. The highest density of its occurrence was recorded in the spring of 2011 (35.04 thousand indiv. · m-2).

Słowa kluczowe

PL

krzewy owocowe; truskawki; uprawy polowe; sciolkowanie; zrebki; gleby uprawne; plat murawy; gleby; roztocze glebowe; Acari; mechowce; Oribatida; struktura zgrupowan; dynamika liczebnosci; roznorodnosc gatunkowa; wystepowanie; dynamika sezonowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2014
• Numer: II/3
• Opis fizyczny: s.865-879,fot.,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klimek A.

• Katedra Zoologii i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im.J.J.Śniadeckich w Bydgoszczy, ul.Ks.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Chachaj B.

• Zakład Ekologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im.J.J.Śniadeckich w Bydgoszczy, ul.Ks.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Sas-Paszt L.

• Pracownia Rizosfery, Zakład Agrotechniki, Oddział Sadownictwa, Instytut Ogrodnictwa, ul.Pomologiczna 18, 96-100 Skierniewice

autor

Treder W.

• Zakład Agrotechniki Roślin Sadowniczych, Instytut Ogrodnictwa, ul.Konstytucji 3 Maja 1/3, 96-100 Skierniewice

autor

Tryngiel-Gac A.

• Zakład Agrotechniki Roślin Sadowniczych, Instytut Ogrodnictwa, ul.Konstytucji 3 Maja 1/3, 96-100 Skierniewice

autor

Blachowicz K.

• Katedra Zoologii i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im.J.J.Śniadeckich w Bydgoszczy, ul.Ks.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

Bibliografia

• Beckmann, M. (1988). Die Entwicklung der Bodenmesofauna eines Ruderal Ökosystems und ihre Beeinflussung durch Rekultivierung: 1. Oribatiden. Pedobiologia31, 391-408.
• Behan-Pelletier V.M. (1999). Oribatid mite biodiversity in agroecosystems: role of bioindication. Agric. Ecosyst. Environ. 74, 411-423.
• Behan-Pelletier V.M. (2003). Acari and Collembola biodiversity in Canadian agricultural soils. Can. J. Soil Sci. 83, 279-288.
• Brévault T., Bikay S., Maldés J.M., Naudin K. (2007). Impact of a no-till with mulch soil management strategy on soil macrofauna communities in a cotton croppingsystem. Soil & Tillage Research 97, 140-149.
• Chachaj B., Seniczak S. (2006). Seasonal dynamics of the density of Oribatida (Acari) in a lowland meadow and pastures. Biological Lett. 43(2), 153-156.
• Forge T.A., Hogue E., Neilsen G.,Neilsen D. (2003). Effects of organic mulches on soil microfauna in the root zone of apple: implications for nutrient fluxes and functional diversity of the soil food web. Applied Soil Ecology 22, 39-54.
• Gulvik M.E. (2007). Mites (Acari) as indicators of soil biodiversity and land use monitoring: a review. Pol. J. Ecol. 55(3), 415-440.
• Ivan O., Vasiliu N. A. (2010). Fauna of oribatid mites (Acari, Oribatida) from the Movile Cave area (Dobrogea, Romania). Trav. Inst. Spéol., Émile Racovitza, Bucarest49, 29-40.
• Klimek A. (2000). Wpływ zanieczyszczeń emitowanych przez wybrane zakłady przemysłowe na roztocze (Acari) glebowe młodników sosnowych, ze szczególnymuwzględnieniem mechowców (Oribatida). Wyd. Uczln. ATR w Bydgoszczy,Rozprawy 99, 1-93.
• Klimek A., Chachaj B., Kosakowski L. (2011). Influence of sewage sludge composts with straw or ash on oribatid mites (Acari, Oribatida) from pine forest litter in laboratory conditions. Biological Lett. 48(1), 19-27.
• Klimek A., Chachaj B., Lidia Sas-Paszt, Waldemar Treder, Mateusz Frąc (w druku). Występowanie roztoczy (Acari) glebowych w ściółkowanej zrębkami uprawietruskawki. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich.
• Klimek A., Rolbiecki S. (2011). Wzrost sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) i występowanie roztoczy (Acari) glebowych na rekultywowanym tereniepopoligonowym w Nadleśnictwie Żołędowo. Infrastruktura i Ekologia TerenówWiejskich 1, 249-262.
• Klimek A., Rolbiecki S., Długosz J. (2013). Wybrane efekty rewitalizacji terenu popoligonowego w Nadleśnictwie Żołędowo. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 3/1, 147-161.
• Klimek A., Rolbiecki S., Długosz J., Stypczyńska Z. (2009). Roślinność, wybrane właściwości gleby i roztocze (Acari) we wstępnej fazie sukcesji leśnej na rekultywowanym terenie popoligonowym Bydgoszcz-Jachcice. Infrastrukturai Ekologia Terenów Wiejskich 5, 167-181.
• Klimek A., Rolbiecki S., Rolbiecki R., Hilszczańska D., Malczyk P. (2008). Impact of chosen bare root nursery practices in Scots pine seedling quality and soil mites(Acari). Polish J. of Environ. Stud. 17(2), 247-255.
• Klimek A., Rolbiecki S., Rolbiecki R., Malczyk P. (2009). Impact of chosen bare root nursery practices on white birch seedling quality and soil mites (Acari). Polish J.of Environ. Stud. 18(6), 1013-1020.
• Klimek A., Seniczak S., Żelazna E., Dąbrowska B. (1991). Akarofauna (Acari) skarp osadników produktów odpadowych Janikowskich Zakładów Sodowych. Zesz.Nauk. ATR w Bydgoszczy, Zootechnika 22, 151-165.
• Klironomos, J.N., Kendrick, W.B., (1996). Palatability of microfungi to soil arthropods in relation to the functioning of arbuscular mycorrhizae. Biol. Fertil. Soils21, 43-52.
• Lehmitz R., Russell D., Hohberg K., Christian A., Xylander W.E.R. (2011). Wind dispersal of oribatid mites as a mode of migration. Pedobiologia 54, 201-207.
• Lehmitz R., Russell D., Hohberg K., Christian A., Xylander W.E.R. (2012). Active dispersal of oribatid mites into young soils. Applied Soil Ecology 55, 10-19.
• Lindberg N., Bengtsson J. (2005). Population responses of oribatid mites and collembolans after drought. Appl. Soil Ecol. 28,163-174.
• Luxton M. (1972). Studies on the oribatid mites of a Danish beech wood soil. I. Nutritional biology. Pedobiologia 12, 434-463.
• Migliorini M. (2009). Oribatid mite (Arachnida: Oribatida) coenoses from SW Sardinia. Zootaxa, 2318: 8-37.
• Ponge I.F. (1991). Succession of fungi and fauna during decomposition of needles in a small area of Scots pine litter. Plant Soil 138, 99-113.
• Remén C., Fransson P., Persson T. (2010). Population responses of oribatids and enchytraeids to ectomycorrhizal and saprotrophic fungi in plantesoil microcosms.Soil Biol. Biochem. 42, 978-985.
• Rolbiecki S., Stypczyńska Z., Klimek A., Długosz J., Rolbiecki R. (2006). Roślinność i niektóre właściwości odłogowanej gleby piaszczystej uprzednio użytkowanejrolniczo w warunkach deszczowania. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich2/1, 183-194.
• Ruf A., Beck L. (2005). The use of predatory soil mites in ecological soil classification and assessment concepts, with perspectives for oribatid mites. Ecotox. Environ. Safe. 62, 290-299.
• Schneider K., Renker C., Maraun M. (2005). Oribatid mite (Acari, Oribatida) feeding on ectomycorrhizal fungi. Mycorrhiza 16, 67-72.
• Seniczak S., Seniczak A. ( 2008). Morphology of Three European Species of the Genus Punctobibates Berlese, 1908 (Acari: Oribatida: Mycobatidae). Annales Zoologici58(3), 473-485.
• Skubała P. (1999). Colonization of a dolomitic dump by oribatid mites (Acari, Oribatida). Pedobiologia 43(2), 145-159.
• Treder W., Klamkowski K., Krzewińska D., Tryngiel-Gać A. (2009). Najnowsze trendy w nawadnianiu upraw sadowniczych – prace badawcze związane z nawadnianiem roślin prowadzone w ISK w Skierniewicach. Infrastruktura i Ekologia TerenówWiejskich 6, 95-107.
• Treder W., Klamkowski K., Mika A., Wójcik P. (2004) Response of young apple trees to different orchard floor management system. Journal of Fruit and Ornamental PlantResearch. 12, Special ed., 109-119.
• Wanner M., Dunger W. (2002). Primary immigration and succession of soil organisms on reclaimed opencast coal mining areas in eastern Germany. Eur. J. Soil Biol.38, 137-143.
• Weigmann G., (2013). Ecology and biogeography of oribatid mites (Acari: Oribatida) from the coastal region of Portugal. Soil Organisms 85(3), 147-160.

Identyfikatory

DOI

10.14597/infraeco.2014.2.3.064