Jakość życia osób starszych i jej determinanty

• Autorzy: Babicz-Zielinska E. , Bartkowicz J. , Tanska M.

Warianty tytułu

EN

Quality of life of the elderly and its determinants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wzrost liczby osób starszych w danej populacji jest następstwem lepszych warunków bytowych, opie- ki zdrowotnej i innych czynników charakterystycznych dla rozwiniętych społeczeństw. Jednym z wy- znaczników samopoczucia ludzi jest jakość ich życia określana przez zdrowie, psychikę, niezależność czy więzi społeczne. Problem jest szczególnie ważny w grupie osób w starszym wieku i był przedmiotem licznych doniesień naukowych. Celem niniejszego artykułu był krytyczny przegląd publikacji naukowych dotyczących problematyki jakości życia osób starszych i wskazanie na tej podstawie najważniejszych osiągnięć oraz obszarów wy- magających dalszych badań. Pojęcie jakości życia nie jest dotychczas precyzyjnie zdefiniowane, podobnie jak determinanty charakteryzujące to pojęcie. Scharakteryzowano determinanty, które zdaniem autorów mają istotne znaczenie w ocenie jakości życia ludzi starszych. Zaliczono do nich zdrowie, żywienie, ak- tywność umysłową i fizyczną, wykształcenie, kontekst społeczny. Zdrowie jest najbardziej istotnym czyn- nikiem kształtującym jakość życia, niezależnie od rejonu geograficznego. Stan zdrowia wpływa przede wszystkim na samodzielność życiową. W licznych publikacjach dominuje pogląd, że otoczenie społeczne jest drugą determinantą jakości życia. Otoczenie jest przy tym rozumiane jako rodzina, przyjaciele i zna- jomi, wreszcie grupa społeczna w podobnym wieku. Aktywność umysłowa (w tym edukacja) i fizyczna to dalsze istotne czynniki wpływające na jakość życia seniorów, przy czym aktywność umysłowa była częst- sza niż aktywność fizyczna. Przegląd dotychczasowych wyników badań jakości życia osób starszych skłania do stwierdzenia, że istnieją zróżnicowane domeny i determinanty jakości. Badania tej grupy spo- łecznej były fragmentaryczne, mimo to dobrze opisywały model jakości życia seniorów. W szczególności wskazywano na celowość różnych przedsięwzięć poprawiających jakość życia w okresie późnej starości.

EN

The increase in the number of the elderly in a given population has been caused by better living condi- tions, health care and other factors being characteristic of developed societies. One of the determinants of life comfort of humans is the quality of life that is determined by health, psyche, independence and social bonds. The problem is of particular importance in the group of the elderly and has been discussed in nu- merous scientific reports. The objective of the paper was to critically review scientific publications referring to the issue of qual- ity of life of the elderly and on this basis to indicate the most important achievements and the areas that require further research. Thus far the concept of quality of life has not been precisely defined as haven’t the factors to describe that concept. In the paper, those significant determinants were characterised which, according to the authors, are of essential significance when evaluating the quality of life of the elderly. Among them, there are: health, nutrition, mental and physical activity, education and social context. Health is the most important factor to determine the quality of life regardless of the geographic region. The state of health primarily affects self-reliance in life. In many publications the predominating opinion is that social environment is the second main determinant of the quality of life. The environment is understood as a family, friends and acquaintances, and finally a peer group. Mental activity (including education) and physical activity are other important factors influencing the quality of life of seniors, whereby mental activity was more frequent than physical activity. The review of the results of the existing research on the quality of life of the elderly suggests there are differentiated domains and determinants of the quality of life. The studies on that social group were fragmentary, but nevertheless they properly described the model of quality of life of seniors. In particular was pointed out the advisability of various activities and projects to improve the quality of life during the period of grand old age.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2021
• Tom: 28
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.51-67,bibliogr.

Twórcy

autor

Babicz-Zielinska E.

• Wyższa Szkoła Zdrowia, ul.Pelplińska 7, 80-335 Gdańsk

autor

Bartkowicz J.

• Wyższa Szkoła Zdrowia, ul.Pelplińska 7, 80-335 Gdańsk

autor

Tanska M.

• Instytut Nauk o Zdrowiu, Akademia Pomorska, ul.Bohaterów Westerplatte 64, 76-200 Słupsk

Identyfikatory

DOI

10.15193/zntj/2021/126/368