PL
Przeprowadzone badania modelowe miały na celu ocenę prawidłowości przyjętych rozwiązań projektowych urządzeń zrzutowych zbiornika retencyjnego„ Chwalimierz” na Średzkiej Wodzie, opracowanych przez Pracownię Projektową „Water Service” Sp. z o.o. we Wrocławiu. Do podstawowych zadań projektowanego zbiornika należy ochrona od powodzi doliny rzeki i zagwarantowanie wody do nawodnień upraw rolnych. Uzyskana dzięki budowie zbiornika retencja powodziowa umożliwi wydatne zmniejszenie fal powodziowych poniżej zbiornika, a tym samym zostanie zwiększona ochrona przeciwpowodziowa miejscowości Środa Śląska i terenów przyległych. Badania obejmowały ocenę hydrauliczną działania urządzeń zrzutowych, a w szczególności weryfikację krzywych natężenia przepływu urządzeń przelewowych i upustowych oraz wydatku sztolni. Budowla zrzutowa składa się z komory wlotowej z zabudowanymi dwoma rurociągami o średnicy 1000 mm wyposażonymi w zasuwy oraz części przelewowej o świetle 3x1,70 m umieszczonej na koronie pionowego szybu. Woda z urządzeń zrzutowych odprowadzana jest do dolnego stanowiska kanałem zrzutowym (sztolnią) o długości 30 m, zakończonym niecką wypadową. Badania przeprowadzono na modelu w skali 1:10, wykonanym w laboratorium wodnym Instytutu Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. W artykule przedstawiona jest metodyka przeprowadzonych badań oraz analiza porównawcza wyników pomiarów i obliczeń wzorami empirycznymi. Badania modelowe potwierdziły poprawność przyjętych rozwiązań projektowych. Różnice pomiędzy wynikami obliczeń i wynikami uzyskanymi z pomiarów pozwolą na skorygowanie wielkości przepływu przez urządzenia zrzutowe oraz wniesienie poprawek do instrukcji gospodarowania wodą na zbiorniku Chwalimierz.
EN
The verification of the project of designed spillway of Chwalimierz reservoir was the main purpose of conducted research. The Chwalimierz reservoir was designed by Water Service Ltd. in order to protect the valley from flood as well to ensures, water for rural cultivation irrigation. This reservoir is going to be built on Sredzka Woda, and will decrase flood wave in order to protect the city Sroda Slaska. This research was conducted on Water Laboratory at Environmental Engineering Department of Wroclaw University of Environmental and Life Science. The research was executed using 1:10 scale. The investigation included the hydraulic analyses of spillway especially the verification of the flow rate curve. The water delivery is assembled by inlet chamber with two pipelines (diameter 1000mm) with valves and spillway (3*1,70m) which is located on overfall crest of vertical well. The water from service spillway is carried of to low station channel. The length of it is about 30 m and it is ended with trough. In this paper Authors presents methodology of model research and comparison of theoretical calculation with model research results. The research has confirmed the correctness of assumed design. The small differences between model research and theoretical calculations allow to admit designed flow discharge and to enclose corrections to the water management instruction.