Społeczno-polityczne aspekty sportu w ZSRR i krajach bloku socjalistycznego do 1989 r.

• Autorzy: Pasko A.

Warianty tytułu

EN

The social and political aspects of sport in Soviet Union and in socialistic countries till 1989

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 1952 r. sportowcy ZSRR po raz pierwszy wzięli udział w igrzyskach olimpijskich. Cztery lata wcześniej przedstawiciele ZSRR obserwowali zmagania zawodników podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie. Spostrzeżenia i doświadczenia tam zdobyte miały procentować w przygotowaniach radzieckich sportowców. Od Igrzysk Olimpijskich w Helsinkach w 1952 r. rozpoczęła się rywalizacja sportowa państw bloku socjalistycznego z Zachodem. Zmaganiom tym w krajach Europy Środkowo-Wschodniej nadano także rangę polityczną. Każde zwycięstwo nad sportowcami zachodnimi traktowano jako przewagę systemu panującego w państwach Europy Wschodniej. W krajach tych do 1956 r. wiernie kopiowano radziecki model sportu. W kolejnych latach zmniejszono stopień naśladownictwa ZSRR, utrzymywano jednak ścisłą współpracę między krajami socjalistycznymi. We wszystkich tych państwach rządzący traktowali sport instrumentalnie, wykorzystując go do realizacji celów politycznych. W istocie dostrzegamy jedynie niewielkie różnice między mechanizmami funkcjonowania sportu w państwach socjalistycznych.

EN

In 1952 Soviet athletes first time participated in Olympic Game. It was beginning of sport confrontation between East and West. For East it had got political meaning. The success of athletes from East they understood as success of political system. Communistic countries followed Soviet model of sport till 1956. In the next years model of sport system in communistic countries it was not a copy of soviet system. But these countries coopered together. We can find only small differences between sport systems in communistic countries.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2012
• Tom: 11
• Opis fizyczny: s.115-130,bibliogr.

Twórcy

autor

Pasko A.

• Instytut Historii i Nauk Politycznych, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok

Bibliografia

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie
• AAN, GUKF, sygn. 58, Ustawa o trosce nad rozwojem kultury fizycznej i sportu [w CSRS].
• AAN, GUKF, sygn. 58, Uchwała Biura Politycznego Rumuńskiej Partii Robotniczej w sprawie kultury fizycznej i sportu.
• AAN, KC PZPR, sygn. XXXI – 29, Tezy do wystąpienia na spotkaniu z lektorami KC PZPR w PKOl.
• AAN, KC PZPR, sygn. 237/XXII – 177, Ściśle tajne sprawozdanie z konferencji przedstawicieli Komitetów Kultury Fizycznej ZSRR, Bułgarii, Czechosłowacji,Rumunii, Węgier i Polski, odbytej w Sofii w dniach 19–20 października1950 r.
• AAN, GKKF, sygn. 132/120, Notatka o kulturze fizycznej do expose ob. Premiera Cyrankiewicza.
• „Trybuna Ludu” 1950–1951.
• „Przegląd Sportowy” 1973, 1977.
• Wywiad z Iriną Sziłową i Aleksandrem. Kurłowiczem przeprowadzony w Białowieży 14 maja 2011 r.
• Wywiad z Bolesławem Kapitanem przeprowadzony 15 grudnia 2011 r. w Warszawie.
• Brokin Y., The Big red machine. The Rise and Fall of Soviet Olympic Champions, Toronto 1978.
• Childs D., The German Democrtaic Republi, [w:] Sport under communism. The
• USSR, Czechoslovakia, The GDR, China, Cuba, red. J. Riordan, London 1978.
• Girginov V., Eastern European Sport: Nomen, „The International Journal of the History of Sport”, November 2004, vol. 21, Number 5.
• Haralampiev D., Georgiev N., The Bulgarian Olympic Committee. Activities and contribution within the Olympic movement after 1951, Sofia 1985.
• Kössl J., Déjiny ćeskoslvenského olympijského hnutí, Praha 1977.
• Kostka V., Czechoslovakia, [w:] Sport under communism. The USSR, Czechoslovakia,The GDR, China, Cuba, red. J. Riordan, London 1978.
• Miller D., Historia igrzysk olimpijskich i MKOl. Od Aten do Pekinu 1894–2008, Poznań 2008.
• Młodzikowski G., Polityka i sport, Warszawa 1979.
• Ordyłowski M., Stalinizm w sporcie, [w:] Przełomy w historii. XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Wrocław 15–18 września 1999 r. Pamiętnik, t. 3,cz. 3.
• Pasko A., Współzawodnictwo socjalistyczne w sporcie w latach 1950–1955, [w:] Współzawodnictwo pracy w życiu gospodarczym, społeczno-politycznymi propagandzie PRL, red. B. Tracz, Katowice 2008.
• Pickering J., Cuba, [w:] Sport under communism. The USSR, Czechoslovakia, The GDR, China, Cuba, red. J. Riordan, London 1978.
• Riordan J., Russian-Soviet Sport. Postmortem on a failed experiment, [w:] International sports’ systems: past, present and future, ed. A. de Lacey, Liverpool1993.
• Riordan J., Soviet sport. Background to the Olympics, Oxford 1980.
• Riordan J., Sport in Soviet Society. Development of sport and physical education in Russia and the USSR, London – New York – Melbourne 1977.
• Riordan J., Sport, politics and communism, Manchester – New York 1991.
• Riordan J., The USSR, [w:] Sport under communism. The USSR, Czechoslovakia, The GDR, China, Cuba, red. J. Riordan, London 1978.
• Roszkowski W., Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku, Warszawa 2002.
• Sport and Politics, ed. G. Redmond, The 1984 Olympic Scientific Congress Proceedings, vol. 7, 1986.
• Sports in Hungary, red J. Vetö, Budapeszt 1965.
• Sports without freedom is not sport at all. Communist sport is a political instrument. Union Deportiva Cuba Libre.
• Wojtaszyn D., Sport w cieniu polityki. Instrumentalizacja sportu w NRD, Wrocław 2011.