Stężenie włókien azbestu na terenie dzikich wysypisk azbestu

• Autorzy: Brzana W. , Buczaj A. , Nowak J. , Nowak D.

Warianty tytułu

EN

Concentrations of asbestos fibres at wild asbestos wastes damping grounds

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wprowadzenie i cel. Wyroby zawierające azbest powinny być zabezpieczane i usuwane zgodnie ze ściśle określonymi przepisami. Usuwaniem produktów azbestowych z terenów gospodarstw zajmują się wyspecjalizowane i zarejestrowane ekipy. Firmy, o których mowa, odpowiedzialne są za prawidłowy demontaż, zabezpieczenie oraz przetransportowanie odpadów azbestowych na specjalnie przystosowane składowiska. Niestety, zdarza się, że właściciele odpadów zawierających azbest sami demontują wyroby azbestowe, narażając na niebezpieczeństwo siebie oraz innych. Odpady takie są często składowane na terenie gospodarstw bez żadnego zabezpieczenia lub wyrzucane do środowiska naturalnego. Powstające w ten sposób dzikie wysypiska materiałów zawierających azbest, stają się źródłem emisji do powietrza niebezpiecznych włókien azbestu. Miejsca takie stanowią potencjalne zagrożenie dla ludzi i zwierząt. Celem pracy jest określenie stężenia włókien azbestu na wybranych dzikich wysypiskach azbestu w powiecie lubelskim. Materiał i metoda. Pobór prób powietrza wykonano zgodnie z Polską Normą PN-84/Z-04008.02 z uwzględnieniem specyfiki zanieczyszczenia powietrza włóknami azbestu oraz Polską Normą PN-Z-04008–7. Oznaczenie stężenia włókien azbestu wykonano zgodnie z Polską Normą PN-88/Z-04202/02. Wyniki i wnioski. Podczas badań zarejestrowano wysokie stężenia respirabilnych włókien azbestu na terenie dzikich wysypisk, wynoszące od 1837 wł/m3 do 3675 wł/m3. Świadczy to o wzmożonej emisji szkodliwych włókien do powietrza z powierzchni materiałów zawierających azbest, które niewłaściwie usuwane i wyrzucane do środowiska naturalnego stanowią duże zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi i zwierząt.

EN

Introduction. Products containing asbestos should be protected and removed according to precisely specified regulations. Asbestos products are removed by properly trained teams provided with suitable equipment. The above-mentioned enterprises are responsible for the correct deposition and protection, as well as safe transport, of asbestos wastes to specially adapted dumping grounds. Unfortunately, not all owners of asbestos containing wastes use the services of the specialized enterprises. They deconstruct asbestos products on their own, exposing themselves and others to risk. Such wastes are subsequently deposited without any protection or disposed into the natural environment. Wild dumping grounds occurring in this way emit great amounts of dangerous fibres into the air, and create a great risk for humans and animals. Objective. The aim of the study was evaluation of concentrations of asbestos fibres at wild asbestos wastes damping grounds. Methods. Air samples were collected according to the Polish Standards PN-84/Z-04008.02 and PN-Z-04008–7. The strategy of collecting samples will also be based on the methods of investigating dust in the agricultural occupational environment developed at the Institute of Rural Health. The determination of the concentration of asbestos fibres was performed in accordance with Polish Standard PN-88/Z-04202/02. Results. A high concentration of asbestos fibres was established in the area of wild asbestos dumping grounds. The emission of harmful fibres in such places is very high. This shows that asbestos products, when inadequately dismantled and disposed into the natural environment, create a greater risk for health and life.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu
• Rocznik: 2014
• Tom: 20(49)
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.98-101,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Brzana W.

• Instytut Medycyny Wsi w Lublinie, Lublin

autor

Buczaj A.

• Instytut Medycyny Wsi w Lublinie, Lublin

autor

Nowak J.

• Centrum Badań Interdyscyplinarnych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II (KUL), Lublin

autor

Nowak D.

• Wydział Chemii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II (KUL), Lublin

Bibliografia

• 1. Przygotowanie i przeprowadzenie badań ankietowych dotyczących determinant skutecznego usuwania azbestu z terenu Polski wschodniej. Raport z Projektu Rozwojowego Nr 0990/R/HO3/2010/10 „Zintegrowany system zarządzania unieszkodliwianiem azbestu na składowiskach podziemnych w aspekcie zrównoważonego rozwoju Polski wschodniej”.
• 2. Khudu-Petersen K, Bard D, Garrington N, Yarwood J, Tylee B. Microscopic identification of asbestos fibres associated with African clay crafts manufacture. Ann Occup Hyg. 2000; 44(2):137–141.
• 3. Szeszenia-Dąbrowska N, Sobala W. Zanieczyszczenie środowiska azbestem. Skutki zdrowotne. Raport z badań Łódź, 2010.
• 4. Obmiński A. Transport azbestu w środowisku naturalnym cz. 1. Przegląd Komunalny, 2005; 169(10):40–41.
• 5. Rożkowicz M. Kontrola stężeń struktur azbestowych w powietrzu. Materiały szkoleniowe – Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa 2009
• 6. Bujak-Pietrek S, Szadkowska-Stańczyk I. Narażenie na działanie respirabilnych włókien azbestu podczas różnych etapów praz związanych z usuwaniem materiałów azbestowych. Medycyna Pracy 2012; 63(2):191–198.
• 7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61, poz. 549 oraz z 2009 Nr 39, poz. 320)
• 8. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. Nr 192, poz. 1876).
• 9. Polska Norma PN-84/Z-04008.02 Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Wytyczne ogólne pobierania próbek powietrza atmosferycznego (imisja). Polski Komitet Normalizacyjny, 1984.
• 10. Polska Norma PN-Z-04008–7/Az1:2002 Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacji wyników. Polski Komitet Normalizacyjny, 2002.
• 11. Polska Norma PN-88/Z-04202/02 „Badanie zawartości azbestu. Oznaczanie stężenia liczbowego respirabilnych włókien azbestu na stanowiskach pracy metodą mikroskopii optycznej”. Polski Komitet Normalizacyjny, 1988.
• 12. Stroszejn-Mrowca G. Identyfikacja azbestu w próbkach materiałów z zastosowaniem mikroskopu optycznego polaryzacyjnego i kontrastu fazowego (MOP). Prezentacja metody i wyników jej zastosowania. Medycyna Pracy 2003; 54 (6): 567–572.
• 13. Szeszenia-Dąbrowska N, Sobala W, Świątkowska B, Stroszejn-Mrowca G, Wilczyńska U. Environmental Asbestos Pollution – Situation in Poland. Int Journ of Occup Med and Envin Health 2012, 25(1): 3–13.
• 14. Sprawozdanie z realizacji zadania: „Badanie stężenia włókien azbestu w powietrzu na terenie gmin z województw lubelskiego, małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i świętokrzyskiego” na zlecenie Ministerstwa Gospodarki. ComerLab. Radawiec Duży, 2012.
• 15. Krakowiak E, Górny R L, Cembrzyńska J, Sąkol G, Boisser-Draghi M, Anczyk E. Environmental exposure to airbone asbestos fibres in a highly urbanized city. Ann Agric Environ Med 2009, 16, 121–128.
• 16. Pastuszka J S. Emission of airbone fibers from mechanically impacted asbestos-cement sheets and concentration of fibrous aerosol in the home environment in Upper Silesia, Poland. Journal of Hazardous Materials 2009, 162: 1171–1177.
• 17. Buczaj A. Rozpoznanie stężenia respirabilnych włókien azbestu w powietrzu atmosferycznym w środowisku wiejskim. Temat statutowy IMW nr 2.16/09. Sprawozdanie z działalności IMW. Lublin 2012.