PL
Celem pracy była analiza jakości osadów ściekowych pochodzących z oczyszczalni ścieków w Suwałkach oraz badanie pod względem przydatności metody kompostowania osadów z masą odpadów organicznych wzbogaconych preparatem biologicznym Trigger-4 do przyrodni-czego zagospodarowania. Badane osady ściekowe charakteryzowały się dużą ilością substancji organicznej i składników nawozowych. Zawartości metali ciężkich były niskie, nie przekraczały dopuszczalnych norm w osadach ściekowych do zastosowania ich w rolnictwie oraz do rekultywacji terenów. W osadzie nie wykryto zapłodnionych i niezapłodnionych jaj pasożytów, należących do rodzaju Ascaris lumbricoides. Oznaczono wysokie miano bakterii z grupy Coli w materiale, przy niższym mianie bakterii Clostridium perfringens. Ze względu na to badane osady nie mogą być wykorzystane w rolnictwie. Materiał osadowy może być wykorzystywany tylko do rekultywacji terenów na cele nierolne oraz do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i produkcji pasz oraz do upraw roślin energetycznych. Podczas kompostowania osadu ściekowego z kompostem „Dano” i dodatkiem preparatu biologicznego stwierdzono najintensywniejszą biodegradację materii organicznej. Zawartość azotu w kompostowanych odpadach organicznych wzrastała w początkowym okresie procesu kompostowania. W kompostowanych materiałach ilość fosforu miała niewielką tendencję wzrostową w masie odpadowej wzbogaconej biopreparatem. Wykazano w przeprowadzonych wstępnych badaniach, że zastosowany biopreparat Trigger-4 korzystnie wpłynął na przebieg procesu kompostowania osadu ściekowego z frakcją bioodpadów, procesowi biodegradacji materii organicznej nie towarzyszyły przykre zapachy.
EN
The objective of this work was the analysis of the quality of sewage sludge from the sewage-treatment plant in Suwałki and studies into composting process of sewage sludge with organic wastes inoculated with Trigger-4 biopreparation on the usability of such sludge for natural utilisation. High quantities of organic matter and nutrients were discovered in the tested sludge. The contents of heavy metals were low and they did not exceed acceptable standards for application in agriculture and in land reclamation. No presence of live and not live eggs of nematodes, Ascaris lumbricoides, was discovered in the sewage sludge. A large Coli titre were identified in the material, at a lower presence of bacteria Clostridium perfingens. Because of this, the tested sludge cannot be utilised in agriculture. The material of sludge can only be used for land reclamation for non-agricultural use and for growing plants that will not be used for consumption or production of fodder as well as for energy crops. The experimental material was compost obtained in “Dano” technology form nonsegregated solid wastes. The compost was inoculated with Trigger-4 biopreparation. The chemical changes of compost mass were analysed during composting. It was found that the microorganism addition to the compost mass of sewage sludge and compost “Dano” caused most intensive decomposition of organic wastes. The nitrogen content of composted organic materi-als only increased in the initial period of the composting process. The amount of phosphorus had a small upward trend in the mass of waste enriched with the biopreparation. The effect of Trigger-4 on composting process was noted. The components of Trigger-4 such as selected active microorgan-isms and enzymes accelerate the decomposition of organic matter in composted mass of sewage sludge with biowaste fraction, odours are not associated with the process of composting.