Motywy i bariery zmiany postaw i zachowań żywieniowych

• Autorzy: Maison D.

Warianty tytułu

EN

Motives and barriers in attitudes toward nutrition and nutrition behavior

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Postawy żywieniowe są bardzo skomplikowane, ponieważ nie wszystkie z nich są w pełni uświadamiane (postawy utajone), a wiele ma charakter ambiwalentny (zawierają komponent pozytywny i negatywny). To wszystko powoduje, że zmiana postaw i zwyczajów żywieniowych jest bardzo skomplikowana - nie wystarczy dostarczyć człowiekowi wiedzy o tym, co jest zdrowe i dobre dla niego, żeby zaczął to wprowadzać do swojej diety. Jak pokazują badania (prowadzone na ogólnopolskich próbach reprezentatywnych), cały czas dla większości Polek najważniejsze w jedzeniu jest to, aby było ono smaczne, a argumenty zdrowotne odgrywają zdecydowanie mniejszą rolę w wyborze jedzenia. Analiza segmentacyjna wyodrębniła 7 grup współczesnych Polek różniących się podejściem do życia, wartościami, potrzebami, a w konsekwencji również podejściem do żywienia: rolą, jaką jedzenie pełni w ich życiu, wiedzą w zakresie tego, co jest zdrowe, a co nie oraz stopniem wprowadzania zasad zdrowego żywienia w diecie własnej i swojej rodziny.

EN

Attitudes toward nutrition are very complex, especially because some of them are unconscious (implicit attitudes), and some are ambivalent (have at the same time positive and negative component). Because of this changing attitudes toward nutrition and changing nutrition behavior is very complicated - it is not enough to teach people what is healthy and good for him or her to change his or her eating behavior. The research shows (based on representative, nationwide sample) that for majority of Polish women the most important in food is still taste, and other features (more connected to health) are much less important. Segmentation analysis showed that contemporary Polish women can be divided into 7 segments differ in lifestyle, values, needs, and as a consequence differ in attitudes toward nutrition: perception of the role of food in life, knowledge about what is healthy and what is not, and level of application of healthy eating principles in everyday life.

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; nawyki zywieniowe; postawy konsumpcyjne; zachowania konsumpcyjne; zywnosc; smakowitosc; zdrowie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2013
• Tom: 40
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.192-212,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Maison D.

• Katedra Psychologii Osobowości, Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski, Warszawa

Bibliografia

• 1. Maison D.: Utajone postawy konsumenckie. Analiza możliwości wykorzystania metody IAT. Gdańsk, GWP, 2004
• 2. Morgan D.L.: The focus group guidebook. Focus Group Kit 1. Thousand Oaks, Sage, 1998.
• 3. Greenwald A. G., Banaji M. R.: Utajone poznanie społeczne: Postawy, wartościowanie siebie, stereotypy. Przegląd Psychologiczny, 1996, 38, 11-63.
• 4. Shiv B., Fedorikhin A.: Heart and mind in conflict: the interplay of affect and cognition in consumer decision making. Jour. Con. Res., 1999, 26, 278-292.
• 5. Mika S.: Psychologia społeczna. Warszawa, PWN, 1984
• 6. Mądrzycki T.: Psychologiczne prawidłowości kształtowania się postaw. Warszawa, WSiP, 1977.
• 7. Kraus S. J.: Attitudes and the prediction of behavior: A meta-analysis of the empirical literature. Personality and Social Psychology Bulletin, 1995, 21, 58-75.
• 8. Greenwald A.G., McGhee D.E., Schwartz J.L.K.: Measuring individual differences in implicit cognition: The Implicit Association Test. Journal of Personality and Social Psychology, 1998, 74, 1464-1480.
• 9. Petty R.E., Cacioppo J.T.: Attitude and persuasion: clasic and contemporary approaches. Dubuque, IA: William C. Brown, 1981.
• 10. Fazio F.H., Sanbonmatsu D.M., Powell M. C., Kardes, F. R.: On the automatic activation of attitudes. Journal of Personality and Social Psychology, 1986, 50, 229-238.
• 11. Murphy S.T., Zajonc R.B.: Afekt, poznanie i świadomość: rola afektywnych bodźców poprzedzających przy optymalnych i suboptymalnych ekspozycjach. Przegląd Psychologiczny, 1994, 37, 261-299.
• 12. Zajonc R.B.: Uczucia a myślenie: nie trzeba się domyślać, by wiedzieć, co się woli. Przegląd Psychologiczny, 1985, 28, 27- 72.
• 13. Bargh J.A.: Automatyzmy dnia powszedniego. Czasopismo Psychologiczne, 1999,5, 209-256.
• 14. Chaiken S.,Trope Y: Dual-Process Theories in Social Cognition. NY, Guilford Press, 1999.
• 15. Dasgupta N., Greenwald A.G.:On the Malleability of Automatic Attitudes: Combating Automatic Prejudice with Images of Admired and Disliked Individuals. Journal of Personality and Social Psychology, 2001, 81, 800-814.
• 16. Wittenbrink B., Judd C.M., Park B.: Spontaneous Prejudice in Context: Variability in Automatically Activated Attitudes. Journal of Personality and Social Psychology, 2001, 81, 815-827.
• 17. Dovidio J.F. Kawakami K., Johnson C., Johnson B.: On the nature of prejudice: Automatic and controlled processes. Journal of Experimental Social Psychology, 1997, 33, 510-540.
• 18. Devine P.G.: Stereotypes and prejudices: their automatic and controlled components. Journal of Personality and Social Psychology, 1989, 56, 5-18.
• 19. Maison D., Bruin R. Test utajonych skojarzeń (IAT): Metoda badania utajonych postaw. Studia Psychologiczne, 1999, 37, 61-80.
• 20. Wilson T.D., Lindsey S., Schooler T.Y.: A model of dual attitudes. Psychological Review, 2000,107, 101-126.
• 21. Maison D., Maliszewski N.: Co to jest reklama społeczna. W: Maison D., Wasilewski P. (Red.) Propaganda dobrych serc, czyli rzecz o reklamie społecznej. Kraków, Wydawnictwo Agencja Wasilewski, 2002.
• 22. Maison D., Bruin R.: Wpływ badań na skuteczność kampanii reklamowej. W: Maison D., Wasilewski P. (Red.) Propaganda dobrych serc, czyli rzecz o reklamie społecznej. Kraków, Wydawnictwo Agencja Wasilewski, 2002.
• 23. Maison D.: Utajone postawy konsumenckie. W: Ohme R., Jarymowicz M.,Reykowski J. (Red.) Automatyzmy w procesach przetwarzania informacji. Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN 2001, 153-166.
• 24. Otnes C., Lowrey T.M., Shrum L.J.: Toward understanding of consumer ambivalence. Journal of Consumer Research, 1997, 24, 80-93.
• 25. Povey R., Wellens B., Conner M.: Attitudes towards following meat, vegetarian and vegan diets: an examination of the role of ambivalence. Appetite, 2001, 37, 15-26.
• 26. Sparks P., James R., Conner M., et al.: Ambivalence about health-related behavior: An exploration in the domain of food choice. British Journal of Health Psychology, 2001, 6, 53-68.
• 27. Sparks P., James R., Conner M., et al.: Ambivalence about food: implications for attitude theory and research. Appetite, 1997, 29, 259.
• 28. Frijda N.H.: Emocje wymagają procesów poznawczych - choćby prostych. W: EkmanP, Davidson R.J. (Red.). Natura emocji. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 1998.
• 29. Percy L., Lautman M.R.: Advertisisng, Weight Loss, and Eating Disorders. W: Clark E.M., BrockT.C., Stewart D.W. (Red.) Attention, Attitude, and Affect in Response to Advertising. Hillsdale, Lawrence Erlbaum Associates, 1994.
• 30. Dube L., Cantin I.: Promoting health or promoting pleasure? A contingency approach to the effect of informational and emotional appeals of informational and emotional appeals on food liking and consumption. Appetite, 2000, 35, 251-262.
• 31. KempfD.S.: Attitude formation from product trial: distinct roles of cognition and affect for hedonic and functional products. Psychology & Marketing, 1999,16, 35-50.
• 32. Tuorila H., Kramer F.M.,Engell D.: The choice of fat-free vs. regular-fat fudge: the effect of liking for the alternative and the restraint status. Appetite.

Uwagi

Rekord w opracowaniu