Spożycie wymienników węglowodanowych oraz błonnika pokarmowego i jego frakcji przez diabetyków na podstawie jadłospisów szpitalnych

• Autorzy: Komolka P. , Gorecka D.

Warianty tytułu

EN

Consumption of carbohydrate substitute and of dietary fibre and its fractions by diabetic patients on the basis of the hospital menu

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cukrzyca jest chorobą wynikającą z defektu wydzielania i (lub) działania insuliny. Jedną z metod leczenia cukrzycy jest prawidłowe żywienie. Odpowiedni dobór produktów spożywczych ma wpływ na poposiłkową glikemię. Dlatego w planowaniu żywienia dla diabetyków należy zwrócić szczególną uwagę na wiel­kość spożycia błonnika pokarmowego i na prawidłową zawartość wymienników węglowodanowych w diecie. Oceniono wpływ zawartości spożycia wymienników węglowodanowych oraz błonnika pokarmowego przez diabetyków w okresie od czerwca do września 2008 roku, na podstawie jadłospisów szpitalnych. Badania przeprowadzono w oparciu o jadłospisy szpitalne pochodzące z dwóch szpitali w Wielkopolsce (A i B). Spożycie wymienników węglowodanowych (WW) i błonnika pokarmowego obliczono przy użyciu programu Dietetyk_2, a frakcje błonnika pokarmowego obliczono na podstawie danych literaturowych dotyczących zawartości błonnika pokarmowego i jego frakcji w produktach spożywczych. Zawartość wymienników węglowodanowych w dietach była nieprawidło­wa. Najwięcej WW dostarczało śniadanie (szpital B) i obiad (szpital A), najmniej podwieczorek. Korzystniejszy rozkład WW w diecie diabetyków stwierdzono w szpitalu A, w którym dodatkowo podawano podwieczorek. Spożycie błonnika przez pacjentów w obu szpitalach było na zbliżonych poziomach. Głównym źródłem błonnika pokarmowego w dietach szpitalnych były produkty zbożowe, a następnie warzywa. Znacznie mniej błonnika pochodziło z ziemniaków oraz owoców i przetworów. Najwięcej spożywano frakcji celulozowej, a najmniej frak­cji hemicelulozowej.

EN

Diabetes is a disease resulting from a defect in secretion and/or insulin action. One method of treating diabetes is a proper diet. An appropriate selec­tion of food products affect the postprandial glycemia. Therefore, in planning the diets for diabetics, particular attention should be paid to the amount of di­etary fibre intake and a proper distribution of carbohydrate substitutes in the diet. The study aimed was to asses the consumption of the carbohydrate sub­stitutes by diabetics during the period from June to September 2008 on the basis of hospital menus. The study was based on the menus from two hospitals in Wielkopolska (A and B). The consumption of carbohydrate substitutes and di­etary fibre was calculated using the Dietetyk_2 programme and the dietary fibre fractions were calculated on the basis of the data from literature concerning the dietary fibre and its fractions in food products. Content distribution of the carbohydrate substitutes in both diets was improper. The most of carbohydrate substitutions was supplied by the breakfast in hospital В and dinner in hospital A and the least by the afternoon snack. The more beneficial content of the carbohydrate substitutes in the diet was noted in hospital A in which the afternoon snack was additionally served. The consump­tion of dietary fibre by patients in both hospitals was at a similar level. The main source of the dietary fibre in the hospital diets were cereal products and then vegetables. Much less fibre came from potatoes, fruits and preserves. The most consumed was the cellulose fraction and the least the hemicellulose fraction.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 569
• Opis fizyczny: s.153-160,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Komolka P.

• Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań

autor

Gorecka D.

• Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań

Bibliografia

• Anderson Jw. 2004. Whole grains and coronary heart disease: The whole kernel of truth. Am. J. Clin. Nutr. 80: 1459.
• Anderson Jw., Bridges Sr. 1988. Dietaiy fibre content of selected foods. Am. J. Cardiol. 60(12): 17-22.
• Bartnikowska E., Lange E. 2000. Znaczenie dietetyczne przetworów owsianych i ich wpływ na stężenie cholesterolu w osoczu oraz poposilkową glikemię. Żywność. Nauka. Technika. Jakość 1(22): 18-36.
• Bravi E, Scotti L., Bosetti C., Bertuccio P., Neqri E., La Vecchia С. 2009. Dietaiy fiber and stomach cancer risk: a case-control study from Italy. Can. Causes Contr. 20: 847-853.
• Ciborowska H., Rudnicka A. 2007. Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wyd. Lek. PZWL Warszawa: 672 ss.
• Davidson Mii., Mcdonald A. 1998. Fiber: forms and functions. Nutr. Res. 18(4): 617-624.
• Ebihara K., Nakamoto Y. 2001. Effect of the particle size of corn bran on the plasma cholesterol concentration, fecal output and cecal fermentation in rats. Nutr. Res. 21(12): 1509-1518.
• Gawęcki J., Górecka D. 1992. Effect of fractions composition on biological activity of dietaiy fibre. Pol. J. Food and Nutr. Sci. 1/42(1): 73-80.
• Górecka D. 2004. Zabiegi technologiczne jako czynniki determinujące właściwości funkcjonalne włókna pokarmowego. Roez. AR Poznań, Rozpr. Nauk. 344.
• Górecka D., Janus P., Borysiak-Marzec P., Dziedzic K. 2011. Analiza spożycia błon­nika pokarmowego i jego frakcji w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu w oparciu o da­ne GUS. Probl. Hig. Epidemiol. 92(4): 705-708.
• Hasik J., Dobrzańska A., Bartnikowska E. 1997. Rola włókna roślinnego w żywieniu człowieka. Wyd. SGGW Warszawa: 109 ss.
• Hasik J., Gawęcki J. 2004. Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Tom 2. Wyd. Nauk. PWN Warszawa: 340 ss.
• Kahlon Ts., Smith Ge. 2007. In vitro binding of bile acids by bananas, peaches, pin­eapple, grapes, pears, apricots and nectarines. Food Chem. 101: 1046-1051.
• Marlett Ja., Vollendorf Nw. 1994. Dietaiy fiber content and chemical composition of different forms of fruits. Food Chem. 51: 39-44.
• Noczyńska A. 2000. Zalecenia żywieniowe w cukrzycy typu 1. Endokr. Diabet. Chor. Przem. Materii Wieku Rozw. 6(2): 135-141.
• Paczkowska M., Białkowska M., Kunachowicz H. 2001. Rola frakcji rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych błonnika pokarmowego w profilaktyce i leczeniu otyłości. Med. Metab. 4: 59-65".
• Paczkowska M., Kunachowicz H. 2003. Porównanie zawartości błonnika pokarmo­wego i jego frakcji oznaczonych analitycznie i obliczonych teoretycznie w wybranych gatunkach pieczywa. Bromat. Chem. Toksykol., Suplement: 25-31.
• Paczkowska M., Kunachowicz H., Białkowska M. 2002. Błonnik pokarmowy w pro­duktach spożywczych. IZiZ Warszawa.
• Paczkowska M., Kunachowicz H., Rutkowska U. 2000. Jakość zdrowotna krajowych racji pokarmowych - badania analityczne i ocena teoretyczna. Cz. IV. Błonnik po­karmowy. Żyw. Czlow. Met. 27(1): 12-9.
• Rodriguez R., Jimenez A., Fernandez-Bolanos J., Guillen R., Heredia A. 2006. Di­etaiy fibre from vegetable products as source of functional ingredients. Trends Food Sci. Tech. 17: 3-15.
• Schneeman Bo. 1987. Soluble vs insoluble fiber - different physiological responses. Food Technol. 47(2): 81-82.
• Slavin J.L. 2005. Dietary fiber and body weight. Nutrition 21: 411-418.
• Szczepańska J., Wądołowska L., Słowińska M.A., Niedźwiedzka E., Biegańska J. 2011. Badanie wpływu częstości spożycia wybranych źródeł błonnika na skład ciała studentek. Probl. Hig. Epidemiol. 92(1): 103-109.
• Szponar L., Sekuła W., Rychlik E., Ołtarzewski M., Figurska K. 2003. Badanie indywidualnego spożycia żywności i stanu odżywienia w gospodarstwach domowych. Wyd. IŻiŻ Warszawa: 896 ss.
• Tatoń J. 1998. Cukrzyca typu II (nie wymagająca wstrzyknięć insuliny). Poradnik dla pacjentów. PZWL Warszawa: 237 ss..
• Witkowska A., Borawska M., Lozowska A., Siwicka J. 1998. Zawartość błonnika pokarmowego całkowitego w wybranych owocach. Brom. Chem. Toks. 31(2): 115-118.