Dactylodiscus beskidensis n.gen., n.sp.-a medusa from the Carpathian flysch

• Autorzy: Slaczka A.

Warianty tytułu

PL

Dactylodiscus beskidensis n.gen., n.sp.-meduza z fliszu karpackiego

RU

Dactylodiscus beskidensis n.gen., n.sp.-meduza iz karpatskogo flisha

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Impressions of organisms with radially arranged lobes are recorded in the Lower Istebna Beds on Lake Rożnów in Polish Central Carpathians. They are most similar to those of the medusae. The new genus and species incertae sedis Dactylodiscus beskidensis n.sp. has been erected for them.

PL

Opisano pod nazwą Dactylodiscus beskidensis n.gen., n.sp. odciski meduzopodobnych organizmów, znalezionych przez autora w Łazach, nad jeziorem Rożnowskim, w Polskich Karpatach Środkowych. Występują one w warstwach dolnoistebniańskich, reprezentujących senon górny. Zbadano 18 okazów, z których 14 przedstawia zapewne powierzchnię górną, a 4 - dolną. Są to odciski organizmów dyskokształtnych, okrągłych, o średnicy zmiennej, w granicach od 20 do 50 mm, i grubości od 1 do 2 mm. Dyski utworzone są z rozszerzających się ku obwodowi, wypukłych płatów w liczbie od 4 do 14. Na powierzchni przypuszczalnie górnej, wypukłej, można wyróżnić wypukłą strefę marginalną z zaznaczonymi długimi płatami trójkątnymi oraz krótszymi i węższymi palcowatymi. Na powierzchni przypuszczalnie dolnej, wklęsłej, prócz płatów schodzących się w środku, widać przy brzegu zewnętrznym płaty trójkątne, nie dochodzące do części centralnej, w pobliżu której występują 4 niewielkie wypukłości. Opisana forma różni się znacznie od wszystkich dotychczas znanych meduz kredowych. Różni się ona również od meduz współczesnych. Ze względu na obecność u Dactylodiscus beskidensis żagielka zdaje się on zbliżać do hydromeduz.

RU

Под названием Dactylodiscus beskidensis n. gen., n. sp. описаны отпечатки медузообразных организмов, найденных автором в местности Лазы на побережье Рожновского озера, в Польских Средних Карпатах. Они встречаются в ниж-неистебнянских слоях, относящихся к верхнему сенону. Было изучено 18 экземпляров, 14 из которых представляет, по вероятности, верхнюю поверхность, а 4 - нижнюю. Они представлены отпечатками дискообразных, округлых организмов переменного диаметра от 20 до 50 мм, толщиной 1-2 мм. Диски состоят из выпуклых лопастей в количестве от 4 до 14, расширяющихся от центра к окружности. На предполагаемой верхней поверхности наблюдается выпуклая маргинальная зона с выделяющимися удлиненными треугольными лопастями и более короткими и узкими пальцеобразными лопастями. На предполагаемой нижней, вогнутой поверхности, кроме лопастей сходящихся в центре, у внешнего края заметны треугольные лопасти, не достигающие центральной части, вблизи которой находятся 4 небольших выпуклости. Описанная форма существенным образом отличается от всех ныне известных меловых медуз. Она отличается и от современных медуз. Наличие у Dactylodiscus beskidensis паруса уподобляет ее с гидромедузами.

Słowa kluczowe

EN

Carpathian flysch; Istebna Bed; Lake Roznow; Cretaceous; Upper Cretaceous; Cretaceous formation; medusa; Dactylodiscus; Dactylodiscus beskidensis; radial symmetry; fossil; paleontology; paleozoology

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1971
• Tom: 16
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.451-459,fig.,ref.

Twórcy

autor

Slaczka A.

• Carpathian Branch, Geological Institute, Krakow, Poland

Bibliografia

• BABANOVA L. J. 1963. Discovery of the medusa Atollites caucasicus Sobolew in the Middle Jurassic of Crimean Mountains. - Palaeont. Journ., 1, 139-140, Moskwa, (in Russian).
• CASTER K. E. 1945. A new jellyfish (Kirklandia texana Caster) from the Lower Cretaceous of Texas. - Paleont. Americana, 3, 168-220, Itaca N.Y.
• EMERY K. O. 1960. The Sea off Southern California. J. Wiley Sons Ins. New York, London.
• HARRINGTON H. J. & MOORE R. C. 1956. Scyphomedusae, Trachylinida, Medusae incertae sedis, In: R. C. Moore (ed.), Treatise on Invertebrate Paleontology; Part F, Coelentrata. - Geol. Soc. Amer. & Univ. of Kansas Press, Lawrence, Kansas.
• HUENE F. von 1901. Kleine palaontologische Mitteilung. I Medusina geryonides. - Neues Jb. Mineral. Geol. Pal. Jahrg., 1901, 1-12, Stuttgart.
• KSIĄŻKIEWICZ M. 1968. O niektórych problematykach z fliszu Karpat polskich (część II). On some problematic traces from the Flysch of the Polish Carpathians. - Rocz. Pol. Tow. Geol. 38, 3-17, Kraków.
• MAAS O. 1902. Über Medusen aus dem Solnhofener Schiefer und der unteren Kreide der Karpathen. - Palaeontographica, 48, 319, Kassel.
• RUSSEL F. S. 1953. The Medusae of the British Isles. 1-530, Cambridge.
• RÜGER L. 1933. Medusen aus dem württembergischen unteren Dogger und Bemerkungen über die Stammgeschichte der Medusen. - Jahrsb. oberrhein. Ver., N.F., 24, 100-108, Stuttgart.
• RÜGER L. & RÜGER-HAAS P. 1926. Palaeosemaeostoma geryonides v. Huene eine sessile Meduse aus dem Dogger von Wehingen in Württemberg und Medusina liasica nov. sp., eine coronatenänliche Meduse aus de mittleren Lias von Hechingen in Württemberg. - Sitzungsb. Heidelberg. Akad. Wiss. Math. Nat. Kl., 15, 1-22, Heidelberg.
• SOKOŁOWSKI S. 1935. Geologia doliny Dunajca między Tropiem a Kurowem. - Kosmos, 60, 49-93, Lwów.
• ŚLĄCZKA A. 1964. Meduza z fliszu karpackiego - Kirklandia multiloba n. sp. (Yellyfish from the Carpathian Flysch - Kirklandia multiloba n. sp.) - Rocz. Pol. Tow. Geol., 34, 479-486, Kraków.
• WALCOTT CH. D. 1896. Fossil Medusae. - U.S. Geol. Survey Monogr., 30, 201, Washington.
• ZAHALKA B. 1957. Nalez medusovite formy v kride beskydské. - Vestnik Ú.Ú.G., 32, 294-296, Praha.