EN
The purpose of this paper is to identify types that represent differing classes of European Union regions and agricultural service consumption indicators as of 2017. A comparison of the characteristics of agricultural farms in the identified types was used to search for a relationship between selected farm characteristics and the level of use of agricultural services. Data from the Farm Accountancy Data Network (FADN) were used in the research. The analysis covered 131 FADN regions located in 25 countries. The Ward method clustering procedure resulted in identifying five types of EU regions differing from one another in service consumption levels and selected agricultural indicators. The costs of agricultural services per hectare of agricultural land was the lowest on farms classified as types with the lowest average area of agricultural land (I and II), higher on farms encompassed by the types with a high average area of agricultural land (III and V), while in the type composed of regions with the highest average area of agricultural land (IV), it was lower than in types III and V. It can be supposed that farms with a small area of agricultural land almost exclusively used own equipment, neighborhood assistance and joint machinery ownership, while limiting the use of commercial agricultural services. Agricultural farms classified as the fourth type of regions primarily used own high-effective machines in plant production, while on large farms, but not large-scale farms, it was economically more favorable to purchase the services. The costs of agricultural services per 1 AWU were subject to similar regularities as the costs of agricultural services per hectare of agricultural land.
PL
Celem artykułu jest wyodrębnienie typów reprezentujących klasy regionów Unii Europejskiej, zróżnicowanych ze względu na wartości wskaźników charakteryzujących produkcję rolniczą i korzystanie z usług rolniczych w 2017roku. Porównanie charakterystyk rolnictwa w wyodrębnionych typach posłużyło do poszukiwania zależności między wybranymi cechami gospodarstw a poziomem korzystania z tego rodzaju usług. Wykorzystano dane z systemu zbierania i wykorzystywania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej – Farm Accountancy Data Network (FADN) z 2017roku. Uwzględniono 131 regionów FADN znajdujących się w 25 państwach. W wyniku grupowania, przeprowadzonego metodą Warda, wyodrębniono pięć typów regionów UE, różniących się między sobą poziomem korzystania z usług i wartością wybranych wskaźników charakteryzujących rolnictwo. Koszt korzystania z usług rolniczych na 1 ha UR był najniższy w gospodarstwach zaliczonych do typów o najniższej średniej powierzchni UR (I i II), wyższy w gospodarstwach zaliczonych do typów o wysokiej powierzchni UR (III i V), ale w typie regionów o największej średniej powierzchni UR (IV) był niższy niż w typie III i V. Można przypuszczać, że gospodarstwa o niewielkiej powierzchni UR wykorzystywały przede wszystkim własny sprzęt, pomoc sąsiedzką oraz zespołowe użytkowanie maszyn, a ograniczały korzystanie z komercyjnych usług rolniczych. Gospodarstwa rolne w IV typie regionów, przypuszczalnie opierały produkcję roślinną w dużej mierze na własnych, wysokowydajnych maszynach. Dla dużych, ale nie wielkoobszarowych gospodarstw w typie III, korzystniejsze ekonomicznie mogło być wykorzystanie zakupionych usług. Koszt zakupu usług na 1 AWU podlegał podobnym prawidłowościom jak koszt zakupu usług na 1 ha UR.